Ustawa z 8.4.2022 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r., poz. 830) weszła w życie 15.4.2022 r., przy czym z mocą obowiązującą od 24.2.2022 r. Wprowadza ona m.in. zmiany w PDOFizU w zakresie: pomniejszenia podstawy opodatkowania o wartość dokonanych darowizn oraz procedur uzyskania polskiej rezydencji podatkowej przez obywateli Ukrainy.
Dodatkowe preferencje w odliczaniu darowizn
W PDOFizU dodano w art. 52zf ust. 3, co umożliwia podatnikom odliczenie od podstawy opodatkowania wartości darowizny rzeczy lub praw majątkowych również w przypadku, gdy koszty wytworzenia lub cena nabycia tych rzeczy lub praw majątkowych zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. A zatem podatnicy zyskali prawo do dodatkowej preferencji polegającej na odliczeniu od dochodu wartości darowizny przekazanej na rzecz organizacji pozarządowych, której koszt wytworzenia lub cenę nabycia zaliczyli już do kosztów podatkowych. Wprowadzona regulacja ma zastosowanie do darowizn przekazanych w okresie od 24.2.2022 r. do 31.12.2022 r.
Polska rezydencja podatkowa dla Ukraińców
W PDOFizU dodano art. 52zj, który ma na celu umożliwienie Ukraińcom, którzy przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na Ukrainie, złożenie oświadczenia o przeniesieniu swojego ośrodka interesów życiowych do Polski i uzyskanie statusu polskiego rezydenta podatkowego od pierwszego dnia przyjazdu do Polski.
Przed wejściem w życie tej zmiany status obywatela Ukrainy podlegał ocenie na zasadach ogólnych określonych w art. 3 ust. 1a PDOFizU, zgodnie z którym za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
- posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
- przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. Jeśli warunki te nie są spełnione opodatkowanie dochodów dokonuje się na zasadach przewidzianych dla nierezydentów.
Wprowadzona zmiana pozwala na złożenie przez obywatela Ukrainy oświadczenia np. płatnikowi dochodu, że jego ośrodek interesów życiowych został przeniesiony do Polski. W wyniku tego, od pierwszego dnia pobytu na terytorium Polski jest on traktowany jak polski rezydent podatkowy i może korzystać z zasad opodatkowania, ulg i zwolnień podatkowych na równych zasadach z polskimi rezydentami podatkowymi.
Niezłożenie oświadczenia skutkuje utrzymaniem statusu nierezydenta podatkowego do czasu spełnienia jednego z warunków wymienionych w art. 3 ust. 1a PDOFizU.
