Dropshipping to klasyczny przykład transakcji łańcuchowej, w której uczestniczą trzy podmioty. Przebiega ona w ten sposób, że towar jest wysyłany bezpośrednio od pierwszego dostawcy w łańcuchu (hurtowni/producenta/dostawcy z Chin) do ostatniego w kolejności nabywcy (klienta detalicznego w Polsce). Pomimo tego, że towar faktycznie został wydany tylko raz pomiędzy pierwszym i ostatnim podmiotem, drugi podmiot w łańcuchu dostaw, którym jest zazwyczaj właściciel sklepu internetowego, uczestniczący w tej transakcji jako „pośrednik”, rozlicza u siebie:

  • w pierwszym wariancie: zarówno zakup towaru, jak i jego późniejszą sprzedaż
  • lub w drugim wariancie: prowizję z tytułu pośrednictwa w sprzedaży (zw. dropshippingiem).

O tym czy mamy do czynienia ze sprzedażą dokonaną przez sklep internetowy we własnym imieniu i na własny rachunek, czy jedynie z pośrednictwem decyduje forma współpracy podjęta przez strony transakcji. Przyjmuje się, że jeśli e-sklep prowadzi sprzedaż we własnym imieniu, to dostawca (np. hurtownia lub producent) realizuje i wysyła zamówienie do klienta detalicznego, ale to e-sklep jest sprzedawcą, który realizuje wobec klienta wszelkie obowiązki związane z transakcją. Jeżeli natomiast forma współpracy polega wyłącznie na świadczeniu usługi pośrednictwa handlowego, to właściciel sklepu internetowego nie prowadzi sprzedaży we własnym imieniu ani na własny rachunek, nie dokonuje zakupu towarów będących przedmiotem transakcji, a jego rola ogranicza się wyłącznie do zbierania zamówień dla dostawcy oraz przyjmowania od klientów zapłaty i przekazywaniu jej dostawcy, po pomniejszeniu otrzymanej kwoty o należną mu prowizję za pośrednictwo.

Ważne

Zadaniem sklepu internetowego, w modelu sprzedaży zw. dropshippingiem, jest pozyskiwanie zamówień na towary i przesyłanie ich dostawcy, który realizuje wysyłkę towaru bezpośrednio do klienta detalicznego. W ten sposób cały proces logistyczny związany z realizacją zamówienia przeniesiony zostaje z e-sklepu na dostawcę (hurtownię/producenta), co pozwala uniknąć właścicielowi sklepu internetowego kosztów magazynowania i wysyłki towarów, będących przedmiotem dostawy.

Co istotne, fakt, że sklep internetowy nie magazynuje ani nie wysyła towaru do klienta detalicznego nie oznacza, że nie posiada sprzedawanego przez siebie towaru w znaczeniu prawnym i nie jest za niego odpowiedzialny przed klientem.

Więcej praktycznych wyjaśnień po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Przetestuj. Sprawdź

I. Dropshipping – skutki w podatku VAT

W przypadku dropshippingu istota problemu sprowadza się do ustalenia czy czynności podjęte przez sprzedawcę (pośrednika) polegające na sprzedaży we własnym imieniu towarów przez internet skutkują opodatkowaniem VAT obrotu z tej sprzedaży, rozumianego jako całość świadczenia otrzymanego od kupującego, czy też aktywność sprzedawcy (pośrednika) polega jedynie na pośrednictwie handlowym w zakupie towaru, w oparciu o tzw. dropshipping, co prowadzi do opodatkowania jedynie prowizji, stanowiącej różnicę między kwotą otrzymaną od kupującego, a kwotą należną sprzedawcy za towar. Właściwa kwalifikacja ma istotne znaczenie, ponieważ może wpływać na inne uprawnienia lub obowiązki w zakresie VAT, w tym np. na moment utraty prawa do zwolnienia podmiotowego na podstawie art. 113 VATU.

 

1. Kwalifikacja czynności – dostawa towarów czy wykonana usługa?

W dobie szeroko rozwiniętej techniki, powszechnie wykorzystywana jest możliwość dokonywania sprzedaży/zakupów za pośrednictwem różnego rodzaju serwisów internetowych. W oparciu o ogólnodostępne informacje można wskazać podstawowe zasady dokonywania zakupów za pośrednictwem serwisów internetowych. Jest to zazwyczaj konieczność dokonania rejestracji na tym serwisie, podania danych identyfikacyjnych, potwierdzenia adresu wysyłki przy składaniu zamówienia oraz dokonanie zapłaty i potwierdzenie realizacji zamówienia. Obowiązki sprzedawcy sprowadzają się, co do zasady, do spakowania sprzedanego towaru i jego wysyłki. Ewentualna reklamacja jest składana przez kupującego sprzedawcy towaru, na którym to ciążą wszystkie obowiązki związane z jej rozpatrzeniem. W przypadku dropshipingu towar na żadnym etapie transakcji nie znajduje się w posiadaniu sprzedawcy (pośrednika) i jest wysyłany bezpośrednio do docelowego klienta. Sprzedawcy pośredniczący w transakcji twierdzą, że świadczą jedynie usługę pośrednictwa, której wartość odpowiada różnicy między kwotą otrzymaną od kupującego, a kwotą należną sprzedawcy za towar (prowizja).

Stanowisko organów podatkowych

W opisanym przebiegu transakcji organy podatkowe często kwestionują uznanie czynności za świadczenie usługi pośrednictwa twierdząc, że nosi ona znamiona handlu towarami. Takie wnioski wynikają m.in. z interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 12.4.2021 r. (0113-KDIPT1-2.4012.25.2021.2.AJB, Legalis). W piśmie tym organ podatkowy uznał, że istotą zamówienia złożonego przez klienta jest konkretny towar w postaci produktu prezentowanego na stronach internetowych, który w takiej postaci jest dostarczany temu klientowi. Zdaniem fiskusa świadczenie dla celów VAT stanowi dostawę towarów, gdyż podatnik w ramach transakcji przenosi na klienta prawo do rozporządzania towarem jak właściciel. Przeniesienie tego prawa następuje w momencie przekazania, wraz ze złożonym zamówieniem, danych klienta z adresem wysyłki podmiotowi z kraju trzeciego. Według Dyrektora KIS o dokonaniu dostawy towarów świadczy fakt, że klienci są zainteresowani nabyciem konkretnego towaru oferowanego przez podatnika. Nie bez znaczenia jest przy tym fakt, że to podatnik będzie wyszukiwał i decydował jakie towary i za jaką cenę zostaną zaoferowane do sprzedaży na jego stronach internetowych a jego klienci nie będą mieli żadnego wpływu na wartość (cenę) kupowanego towaru, nie będą decydować też o wyborze oferty i podmiotu, od którego zamierzają nabyć towar. To podatnik będzie nadzorował prawidłowość realizacji zamówienia oraz będzie podmiotem odpowiedzialnym za udzielanie gwarancji tytułem rękojmi za wady towarów oraz przeprowadzanie i rozpoznawanie reklamacji towarów. Okoliczności te wykluczają pośrednictwo. Z tych powodów:

„(…) w analizowanym przypadku, w którym Wnioskodawca prowadzący działalność gospodarczą dokonuje zamówienia towaru na rzecz Klientów, dochodzi do dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy przez Wnioskodawcę na rzecz Klienta, a nie świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.”

Stanowisko sądów administracyjnych

W temacie dropshippingu stanowisko sądów administracyjnych nie jest jednolite, co nie ułatwia zadania podatnikom pośredniczącym w internetowym zakupie towarów na chińskim rynku.

W przypadku zakwestionowania przez organ podatkowy transakcji jako usługi pośrednictwa, także sądy administracyjny dość często odmawiają tej transakcji takiego charakteru. Dla przykładu, na okoliczności uzasadniające uznanie, że czynności wykonywane przez podatnika noszą znamiona handlu towarami a nie pośrednictwa handlowego wskazuje prawomocny wyrok WSA w Łodzi z 30.1.2019 r. (wyr. WSA w Łodzi z 310.1.2019 r., I SA/Łd 536/18). Rozstrzygnięty spór dotyczył podatniczki, która na portalu aukcyjnym Allegro oferowała do sprzedaży telefony komórkowe oraz odzież za określoną z góry kwotę w opcji „Kup teraz”. Towar wystawiany na tym portalu był zamawiany u chińskich sprzedawców za pośrednictwem serwisu Aliexpress. Podatniczka na portalu Aliexpress wyszukiwała produkty, którymi potencjalnie mógł się zainteresować klient, a następnie, po otrzymaniu zamówienia od klienta w Polsce i otrzymaniu od niego zapłaty, dokonywała zakupu towaru od chińskiego sprzedawcy. Przesyłki zawierające zamówiony towar wysyłane były przez chińskich dostawców bezpośrednio na adres konsumenta, kupującego na portalu Allegro. Z chwilą zamówienia towaru i po otrzymaniu numeru nadania przesyłki firma skarżącej wystawiała nabywcy paragon z kasy fiskalnej, w którym ujmowano całą kwotę transakcji sprzedaży z wyszczególnieniem ceny usługi pośrednictwa.

W ocenie sądu rzeczywisty przebieg opisanych powyżej transakcji wykluczał uznanie ich za formę współpracy zwaną „dropshippingiem”. Określanie się przez stronę mianem pośrednika nie oznacza,  że faktycznie taki jest jej status, jeżeli okoliczności zawieranych transakcji tego nie potwierdzają. Zdaniem sądu rolą pośrednika jest przede wszystkim aktywne wyszukiwanie ofert, prowadzenie negocjacji cenowych, ewentualnie przygotowanie i przeprowadzenie obsługi transakcji zakupu. Jednak to zawsze klient podejmuje decyzję co do wyboru oferty i ustala (a przynajmniej akceptuje) wysokość wynagrodzenia należnego pośrednikowi za wykonaną usługę, której kwota powinna być określona w umowie pośrednictwa. Tymczasem – jak podkreślił WSA w Łodzi – w przypadku działalności prowadzonej przez podatniczkę na portalu Allegro, kupujący nie mieli żadnego wpływu ani na wybór dostawcy, ani na cenę towaru mającego podlegać nabyciu na ich rzecz. Nie mieli też wiedzy o wysokości prowizji pobieranej przez podatniczkę za rzekomo świadczoną usługę pośrednictwa. Kolejnym argumentem, który przemawiał za tym, że podatniczka dokonywała dostawy towarów był fakt, że roszczenia kupujących w zakresie reklamacji i zwrotów towarów były zgłaszane wyłącznie do podatniczki a nie do chińskiego dostawcy. To podatniczka podejmowała decyzje o naprawie reklamowanego sprzętu czy też zwrocie należności, który następował z jej konta bankowego. Nie bez znaczenia jest i to, że zasady reklamacji i zwrotu odnosiły się do samego towaru, a nie do usługi pośrednictwa. W tych okolicznościach WSA w Łodzi orzekł, że:

„(…) zakup towarów na serwisie aukcyjnym, brak dokumentów potwierdzających w sposób jednoznaczny świadczenie usług pośrednictwa (takich jak umowa pośrednictwa czy rachunków wystawionych na kwotę prowizji bądź ustaleń stron co do tej kwoty), określanie przez skarżącą ceny towaru poprzez włączanie do ceny zakupu opłaty za zamówienie (mającej charakter marży), realizowanie reklamacji, niewyszukiwanie ofert dla kupujących – świadczą o tym, że skarżąca dokonywała sprzedaży towaru we własnym imieniu i na własny rachunek ostatecznemu nabywcy.”

WSA w Łodzi wyjaśnił dodatkowo, że aby można było mówić w analizowanym przypadku o pośrednictwie w zakupie podatniczka najpierw powinna otrzymać zlecenie od osoby zainteresowanej kupnem danego towaru za wskazaną w aukcji cenę, w następstwie czego działając na podstawie udzielonego jej pełnomocnictwa (w związku z zawarciem umowy o wykonanie usługi pośrednictwa) winna przy wykorzystaniu swoich kontaktów, konta na Aliexpress, doświadczenia, znajomości języka itd. dokonać czynności, których końcowym efektem byłoby nabycie przez kupującego (usługobiorcę) towaru bezpośrednio od kontrahenta z Chin. Tymczasem w rzeczywistym przebiegu transakcji po kliknięciu przez kupującego opcji „kup teraz” podatniczka dokonywała jedynie zapłaty za towar (po uprzednim przewalutowaniu środków, które otrzymała od kupującego) na rzecz sprzedawcy z Chin. Okoliczności te uprawniają do stwierdzenia, że dokonywała ona zakupu towaru w Chinach pod konkretne zamówienie z Polski, a nie pośredniczyła w jego zakupie.

W bardzo zbliżonych okolicznościach pośrednictwo handlowe wykluczył również WSA w Rzeszowie w prawomocnym wyroku z 21.7.2020 r. (wyr. WSA w Rzeszowie z 21.7.2020 r., I SA/Rz 150/20). Sąd wyjaśnił, że działalność prowadzona przez podatnika nie ma charakteru działalności w zakresie świadczenia usług pośrednictwa, jeśli:

  • podatnik wystawiał kupującym rachunki, w których ujmował całą kwotę otrzymanych od nich środków pieniężnych, na którą składała się cena za towar i koszt jego wysłania,
  • wskazywał siebie jako podmiot odpowiedzialny w kwestii reklamacji towaru lub jego zwrotu, dokonując zwrotu środków pieniężnych z własnego konta bankowego,
  • cena przedstawiana na aukcjach dotyczyła jedynie towaru, a nie usługi pośrednictwa, zaś klient detaliczny, akceptując cenę towaru, nie miał świadomości, jaką jej część stanowi wynagrodzenie należne za zamówienie, a jaka faktyczna jest cena samego towaru.
Szkolenia z zakresu podatków – aktualna lista szkoleń Sprawdź

Jak ostatecznie orzekł WSA w Rzeszowie:

„Tak ustalane wynagrodzenie bliższe jest marży należnej sprzedawcy aniżeli prowizji pośrednika. Na podstawie zatem całokształtu okoliczności faktycznych ustalonych w sprawie, słusznym było uznanie przez organ podatkowy, że działalność gospodarcza Skarżącego w 2013r. polegała na prowadzeniu sprzedaży towarów, nie zaś na świadczeniu usług pośrednictwa w sprzedaży.”

Należy zauważyć, że skutki uznania transakcji za sprzedaż towarów a nie usługę pośrednictwa świadczoną w ramach dropshippingu, mogą być dotkliwe. Jeśli bowiem opodatkowaniu podlega obrót ze sprzedaży towarów a nie usługa pośrednictwa, podatnik może znacznie wcześniej utracić prawo do zwolnienia podmiotowego ze względu na osiągnięty limit obrotów, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 VATU. Kiedy zatem mamy do czynienia z usługą pośrednictwa (a nie dostawą towarów)?  Przykładem korzystnego dla podatników stanowiska są wyroki NSA z 7.5.2019 r. (wyr. NSA z 7.5.2019 r., I FSK 664/17) oraz z 19.12.2018 r. (wyr. NSA 19.12.2018 r., I FSK 166/17).

W wyroku NSA z 7.5.2019 r. spór dotyczył podatnika, który na rzecz i w imieniu kupującego zamawiał sprzęt elektroniczny od producentów lub przedstawicieli handlowych z Chin na chińskim portalu aukcyjnym. Oferty wystawiane były za pośrednictwem polskiego portalu a towar wysyłany był do kupujących bezpośrednio z Chin. W sprawie organ podatkowy zakwestionował fakt, że podatnik był pośrednikiem w handlu towarami między polskimi konsumentami a chińskimi podmiotami. NSA miał jednak inne zdanie na ten temat, zarzucając organowi podatkowemu oraz sądowi pierwszej instancji selektywnie odwołanie się zebranego materiału dowodowego i wynikających z niego ustaleń faktycznych. Według sądu za uznaniem czynności wykonywanych przez podatnika za świadczenie usługi pośrednictwa przemawiał fakt, że:

1. kupujący każdorazowo akceptował treść „Regulaminu określającego zasady wykonywania zamówień towaru za pośrednictwem firmy T. F.H.U. na rzecz Kupującego”, z którego:

  • wynikało, że podatnik działa jako pośrednik, który „(…) w imieniu i na rzecz kupującego dokonuje zamówienia od sprzedającego”,
  • wynikała pełna treść „Pełnomocnictwa”, zawierającego m.in. informację, że „Usługa polega na zamówieniu i przekazaniu należnych pieniędzy w imieniu kupującego na konto dostawcy”, którym – o czym kupujący był każdorazowo informowany – był „producent lub jego przedstawiciel handlowy mający siedzibę na terytorium Chin będący właścicielem przedmiotów oferowanych na aukcjach użytkownika odpowiedzialny za wysyłkę towaru i realizację reklamacji”,

2. choć w momencie składania zamówienia podatnik nie ujawniał przed chińskim sprzedawcą, że działa w cudzym imieniu, to chiński podmiot w sporządzanych dokumentach (fakturach/rachunkach) nie wskazywał jako nabywcy podatnika, ale rzeczywistego nabywcę, tj. osobę, która udzieliła podatnikowi pełnomocnictwa do zakupu towaru.

W rezultacie skład orzekający uznał, że:

„Obrót towarowy pomiędzy wskazanymi podmiotami mógł zostać zorganizowany w różny sposób, jednakże mając na uwadze, że uzgodniono, iż nabycie towarów nastąpi na podstawie pełnomocnictwa, zaś chińscy kontrahenci fakturowali dostawy na nabywców towarów z pominięciem Skarżącego, przeto dokonane przez niego czynności należało kwalifikować jako świadczenie usług, a nie jako dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 u.p.t.u.”

Analogiczne wnioski wynikają z wyroku NSA z 19.12.2018 r.

Ważne

Od 1.7.2021 r. wprowadzono nowe rozwiązania w zakresie rozliczania podatku VAT od transgranicznej sprzedaży towarów i usług (tzw. pakiet e-commerce). Na podstawie art. 7a ust. 1 VATU w przypadku, gdy podatnik ułatwia, poprzez użycie interfejsu elektronicznego, takiego jak platforma, platforma handlowa, portal lub podobne środki, zwanego dalej „interfejsem elektronicznym”, sprzedaż na odległość towarów importowanych w przesyłkach o wartości rzeczywistej nieprzekraczającej wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 150 euro, uznaje się, że podatnik ten samodzielnie otrzymał towary i dokonał ich dostawy.

Miejsce opodatkowania dostawy towarów, gdy transakcja jest realizowana we własnym imieniu i na własny rachunek

Ceny oferowane na chińskim rynku są atrakcyjne dla polskich przedsiębiorców. Z tego powodu zakup towarów od chińskich dostawców i ich sprzedaż krajowym odbiorcom cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem. Choć sam przebieg transakcji jest zazwyczaj bardzo podobny, to ta wymiana towarowa w szczegółach może się jednak różnić. Przykładem jest schemat transakcji opisany w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 11.12.2020 r. (0112-KDIL1-3.4012.356.2020.3.AKR, Legalis). Pismo dotyczyło polskiej spółki, niebędącej czynnym podatnikiem VAT, która nabywała towary od producenta z Chin a następnie dokonywała ich odpłatnej dostawy na rzecz finalnych odbiorców. Nabywcami były osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej oraz podmioty gospodarcze prowadzące działalność gospodarczą na terytorium Polski, innych krajów Unii Europejskiej oraz krajów trzecich. W każdym przypadku zamówione towary były transportowane bezpośrednio od producenta z Chin do ostatecznego odbiorcy (klienta spółki). W ten sposób producent z Chin dokonywał dostawy towaru bezpośrednio do zamawiającego (z pominięciem spółki). Towar na żadnym etapie transakcji nie był wysyłany, transportowany ani dostarczany do spółki, lecz przesyłkami kurierskimi bezpośrednio do odbiorcy docelowego. Spółka, po otrzymaniu od chińskiego producenta faktury za towary zakupione na swoją rzecz, wystawiała swoim klientom faktury na sprzedaż tych towarów (stosując odpowiednią marżę). Do czynności wykonywanych przez spółkę należało: promowanie produktów, zachęcanie do zakupu, odbiór transakcji płatniczych, obsługa złożonego zamówienia (zlecenie go bezpośrednio dostawcy chińskiemu), obsługa klienta (zamawiającego), oferowanie produktów w witrynie internetowej oraz popularnych portalach aukcyjnych, odbieranie transakcji od klienta, zamawianie konkretnego produktu/produktów u producenta. W tych okolicznościach nie ulegało wątpliwości, że w zastosowanym przez spółkę modelu sprzedaży następowały dostawy towarów, spełniające warunki do uznania ich za tzw. dostawy łańcuchowe. W związku z tym, że z wyjaśnień spółki wynikało, że nie dokonywała ona opłat celnych oraz nie była odpowiedzialna za zgłoszenie towaru do odprawy celnej na terytorium Polski, to importerem tych towarów, na którym ciążył obowiązek uiszczenia cła był ich nabywca (trzeci podmiot w łańcuchu). Skoro nabyty w Chinach towar był wysyłany lub transportowany do Polski, to transakcję dostawy przez spółkę towarów na rzecz nabywcy, który jest równocześnie importerem tych towarów, należało uznać – zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 1 VATU – za dokonaną i opodatkowaną w miejscu rozpoczęcia wysyłki lub transportu, tj. na terytorium państwa trzeciego. Wobec tego zdaniem organu podatkowego:

„(…) transakcje dostawy towarów na rzecz Nabywców będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej oraz na rzecz osób fizycznych i podmiotów prawnych prowadzących działalności gospodarczą z terytorium Polski oraz innych krajów Unii Europejskiej lub krajów spoza obszaru Unii Europejskiej nie podlegają opodatkowaniu na terytorium Polski.”

Opisane w piśmie transakcje na żadnym etapie nie podlegały opodatkowaniu na terytorium Polski. Dotyczyło to zarówno importu towarów, jak i dostawy dokonywanej przez spółkę na rzecz finalnego odbiorcy.

Ważne

Od 1.7.2021 r., w ramach rozwiązań wprowadzonych w ramach pakietu e-commerce, w przypadku sprzedaży na odległość towarów importowanych (SOTI) miejscem dostawy towarów jest miejsce zakończenia wysyłki lub transportu towarów (art. 22 ust. 1 pkt 1b i 1c VATU).

Miejsce opodatkowania pośrednictwa handlowego

W przypadku, gdy przebieg transakcji pozwala uznać, że podatnik w zamian za prowizję świadczy usługę pośrednictwa na rzecz dostawców towarów, usługa jest opodatkowana według ogólnej zasady dla miejsca świadczenia, a mianowicie w kraju, w którym usługobiorca posiada swoją siedzibę (art. 28bVATU). Natomiast miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami przez pośredników działających w imieniu i na rzecz osób trzecich jest miejsce, w którym dokonywana jest podstawowa transakcja (art. 28d VATU).

Tym samym, jeśli prowizja za pośrednictwo przysługuje od zagranicznego dostawcy (np. podatnika z siedzibą w Chinach), to miejscem opodatkowania tej usługi zgodnie z art. 28b ust. 1 VATU będzie kraj, w którym usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej (Chiny). Świadczona w ten sposób usługa pośrednictwa nie podlega opodatkowaniu w Polsce. Należy ją udokumentować fakturą bez kwoty podatku. Potwierdzenie tego stanowiska można odnaleźć w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 24.9.2021 r. (0112-KDIL1-3.4012.320.2021.2.KK, Legalis). Pismo dotyczyło podatnika, który zajmował się pośrednictwem handlowym na rzecz sprzedawców posiadających siedzibę na terytorium państwa trzeciego (głównie Singapuru i Chin). W tych okolicznościach organ podatkowy uznał, że:

„(…) przy prowadzeniu działalności pośrednictwa handlowego w sprzedaży prowadzonej w oparciu o model logistyczny w formie dropshippingu za pośrednictwem internetu (na stronach internetowych), świadczenie przez Wnioskodawcę usług pośrednictwa handlowego dla kontrahentów (Sprzedawców) mających siedzibę poza Unią Europejską, na terytorium państwa trzeciego – głównie Singapuru i Chin, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski.”

Dostawy towarów/świadczenie usługi na rzecz osób prywatnych a kasa fiskalna

W zdecydowanej większości przypadków towary zamówione na chińskim rynku są dostarczane na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Na podstawie art. 111 ust. 1 VATU podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Specyfika tej transakcji powoduje jednak, że polski sprzedawca jest zwolniony z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej.

W myśl § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 28.12.2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. z 2018 r. poz. 2519) w zw. z poz. 36 i poz. 37 załącznika do tego rozporządzenia – w przypadku, gdy sprzedaż nie obejmuje transakcji wymienionych w § 4 rozporządzenia – zwolnieniem objęta jest:

1. dostawa towarów w systemie wysyłkowym (pocztą lub przesyłkami kurierskimi), jeżeli:

  • dostawca towaru otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem),
  • a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła i na czyją rzecz została dokonana (dane nabywcy, w tym jego adres),

2. świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli:

  • świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem),
  • a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Zarówno w przypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi obrót z tytułu dostawy towarów, jak i wówczas, gdy podstawę tę stanowi prowizja z tytułu świadczenia usługi pośrednictwa sprzedawca jest zwolniony z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży na rzecz prywatnej osoby fizycznej, jeżeli zapłata w całości wpłynie na rachunek bankowy podatnika a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła. Jeśli zapłata wpłynie na rachunek bankowy i zapłatę tą można powiązać z konkretną sprzedażą wówczas sprzedawca (podatnik) nie ma obowiązku ewidencjonowania transakcji na kasie fiskalnej. Stanowisko to potwierdzają także organy podatkowe, czego przykładem jest interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 24.7.2020 r. (0112-KDIL3.4012.173.2020.5.LS, Legalis), z której wynika, że podatnik świadczący usługi pośrednictwa handlowego poprzez aukcje internetowe w oparciu o model logistyczny zwany dropshippingiem:

„(…) z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych (…) ma prawo korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej sprzedaży usług w oparciu o zapis § 2 ust. 1 rozporządzenia w zw. z poz. 37 załącznika do rozporządzenia.”

Analogiczne stanowisko wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 2.10.2020 r. (0111-KDIB3-2.4012.495.2020.5.MN, Legalis).

 

Ważne

Od 1.7.2021 r. wprowadzono nowe zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących, związane ze zmianami w VAT objętymi tzw. pakietem e-commerce. Mianowicie, zwolniono także z ewidencjonowania:

  • dostawę towarów i świadczenie usług rozliczanych w procedurach szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a i 7 VATU, tj. w procedurze unijnej dotyczącej niektórych dostaw towarów oraz świadczenia niektórych usług, a także w procedurze nieunijnej dotyczącej niektórych usług,
  • sprzedaż na odległość towarów importowanych, rozliczaną w procedurze szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 9 VATU, tj. w szczególnej procedurze dotyczącej sprzedaży na odległość towarów importowanych.

II. Dropshipping – przychód i moment jego powstania dla celów podatku dochodowego

Właściwa kwalifikacja transakcji (tzn. obrót towarami lub usługa pośrednictwa) wpływa nie tylko na obowiązki i przywileje związane z podatkiem VAT, ale przesądza także o tym czy na gruncie podatku dochodowego podatnik uzyskał przychód ze sprzedaży towarów, czy też przychód z wykonanej usługi. Organy podatkowe w interpretacjach indywidualnych wydawanych na temat przychodu uzyskanego z tytułu pośrednictwa w sprzedaży towarów nie rozstrzygają (tak jak to ma miejsce w przypadku VAT) czy dana transakcja jest dostawą towarów, czy świadczeniem usługi pośrednictwa. Potwierdzają wprawdzie, że przychodem jest uzyskana prowizja, ale zastrzegają jednocześnie, że ma to miejsce tylko wtedy, gdy podatnik jedynie pośredniczy w sprzedaży (nie dokonuje sprzedaży we własnym imieniu). Przykładem takiego stanowiska są interpretacje indywidualne Dyrektora KIS z 15.7.2020 r. (0111-KDIB1-1.4010.210.2020.1.DK, Legalis), 2.10.2020 r. (0112-KDIL2-2.4011.482.2020.4.MM, Legalis), 30.3.2021 r. (0114-KDIP3-1.4011.25.2021.1.EC, Legalis) oraz 17.2.2021 r. (0111-KDIB1-1.4010.586.2020.1.ŚS, Legalis). W tym ostatnim piśmie czytamy, że:

„(…) jeżeli w istocie Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w oparciu o model logistyczny dropshipping i jedynie pośredniczy w sprzedaży towarów handlowych (nie będzie dokonywać sprzedaży we własnym imieniu oraz nie będzie właścicielem zamówionych przez klientów towarów), to przychodem uzyskanym z tego tytułu będzie wartość prowizji (…).”

Trzeba zatem brać pod uwagę fakt, że jeżeli organy podatkowe w postępowaniu podatkowym ustalą, że okoliczności obrotu towarami wskazują, że doszło do dostawy towarów (a nie wykonania usługi pośrednictwa), to przychodem nie będzie wartość prowizji a wartość sprzedanego towaru.

Bezpośrednie konsultacje z ekspertami od podatków dzięki poradni eksperckiej. Sprawdź

O dacie uzyskania przychodu decyduje (art. 14 ust. 1c PDOFizU oraz art. 12 ust. 3a PDOPrU):

  • dzień wydania rzeczy lub wykonania usługi, albo
  • dzień wystawienia faktury albo
  • dzień uregulowania należności (niebędącej zaliczką)

– w zależności od tego, które z wymienionych zdarzeń wystąpi najwcześniej.

Bez względu na to czy mamy do czynienia z handlem towarami, czy z usługą pośrednictwa, w transakcji zakupu towarów zrealizowanej przy wykorzystaniu internetu znamienne jest to, że nadanie biegu transakcji zaczyna się od otrzymania zapłaty od klienta. Dopiero po jej otrzymaniu polski przedsiębiorca zamawia towary u zagranicznego dostawcy w następstwie czego dochodzi później do wydania towaru/wykonania usługi oraz ewentualnie wystawienia faktury. Zdarzeniem, które występuje w pierwszej kolejności jest zatem otrzymanie zapłaty. W tej sytuacji za moment powstania przychodu należy uznać datę wpływu środków pieniężnych za towar na konto bankowe firmy pośredniczącej w zakupie (zob. interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 2.10.2020 r. (0112-KDIL2-2.4011.482.2020.4.MM, Legalis).