Minimalne i maksymalne stawki podatku od środków transportowych na rok 2024
Minimalne stawki podatku od środków transportowych
Zgodnie z obwieszczeniem Ministra Finansów z 12.10.2023 r. minimalne stawki podatku od środków transportowych obowiązujące w 2024 r. pozostaną w tej samej wysokości co w 2023 r. Poszczególne stawki podatku od środków transportowych dotyczą właścicieli m.in. samochodów ciężarowych, autobusów, ciągników siodłowych i przyczep.
Z art.12b ustawy z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych wynika, że począwszy od 2004 r., stawki minimalne określone w załącznikach nr 1-3 do tej ustawy ulegają przeliczeniu na następny rok podatkowy zgodnie z procentowym wskaźnikiem kursu euro na pierwszy dzień roboczy października danego roku w stosunku do kursu euro w roku poprzedzającym dany rok podatkowy. Do przeliczenia stawek stosuje się kurs wymiany euro i walut krajowych opublikowany w Dz. Urz. Unii Europejskiej. Minister Finansów oblicza corocznie ww. wskaźnik procentowy. Jeżeli wskaźnik jest niższy niż 5%, to stawki określone w zał. nr 1-3 ustawy nie ulegają zmianie w następnym roku podatkowym. W tym roku wskaźnik ten był niższy niż 5%, zatem minimalne stawki podatku od środków transportowych nie uległy podwyższeniu i będą w 2024 r. wynosić tyle samo co w tym roku.
W przypadku nieuchwalenia przez gminę stawek podatku od środków transportowych, jeśli stawki minimalne dla poszczególnych rodzajów pojazdów są wyższe od stawek uchwalonych na rok poprzedzający rok podatkowy – stosuje się odpowiednie stawki wynikające z zał. nr 1-3 do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.
Maksymalne stawki podatku od środków transportowych
Ponadto maksymalne stawki podatku od środków transportowych w 2024 roku zostały określone w obwieszczeniu Ministra Finansów z 21.7.2023 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2024 (M.P. z 2023 r., poz. 774). Górna granica stawek będzie znacznie wyższa w stosunku do 2023 roku. Stawki bowiem ulegają co roku zmianie w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszego półrocza roku, w którym stawki ulegają zmianie, w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego. Zatem stawki zostały zwaloryzowane zgodnie ze wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych obowiązujących w I półroczu 2023 r. w stosunku do I półrocza 2022 r. i nastąpił realny wzrost cen o 15%. (Komunikat Prezesa GUS z 14.7.2023 r. w sprawie wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w I półroczu 2023 r.). Jednak przy uchwalaniu stawek podatku od środków transportowych gminy nie mogą przekroczyć tych maksymalnych stawek podanych ww. obwieszczeniu.
Obowiązek zapłaty podatku od środków transportowych
Podatkiem od środków transportowych są objęte: samochody o DMC powyższej 3,5 tony, ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o DMC zespołu pojazdów od 3,5 ton, przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają DMC od 7 ton (z wyjątkiem tych, które wykorzystywane są wyłącznie w ramach działalności rolniczej prowadzonej przez podatnika podatku rolnego), a także autobusy.
Sprzedaż na rzecz osób fizycznych a awaria kasy fiskalnej
Jeżeli sprzedawca dokonuje dostawy towarów na odległość i ewidencjonuje płatności przypisując je do konkretnych dostaw, to może dokonywać dostaw nawet nie dysponując sprawną kasą rejestrującą.
Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Zaznaczyć trzeba, że jeżeli z przyczyn niezależnych od podatnika nie może być prowadzona ewidencja sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, jest on obowiązany ewidencjonować sprzedaż przy zastosowaniu rezerwowej kasy rejestrującej. Co ważne, w przypadku gdy ewidencjonowanie sprzedaży przy zastosowaniu rezerwowej kasy rejestrującej jest niemożliwe, podatnik nie może dokonywać sprzedaży.
Z powyższego wynika, że co do zasady brak możliwości fiskalizacji w kasie rejestrującej sprzedaży dokonywanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych oznacza konieczność przerwania takiej sprzedaży.
Należy bowiem uwzględnić to, że poprzez przepisy wykonawcze prawodawca wprowadził zwolnienia od obowiązku ewidencjonowania sprzedaży w kasie rejestrującej. Zwolnienie może być właściwe ze względu na wartość rocznej sprzedaży lub z uwagi na przedmiot świadczenia i okoliczności jego wykonania.
Jak rozumiem, w analizowanej sytuacji został przekroczony próg do stosowania zwolnienia od obowiązku stosowania kasy fiskalnej. Jednak w treści pytania mowa jest o tym, że podatnik dokonuje sprzedaży na odległość przyjmując zapłaty w formie przelewów bankowych.
Oznacza to, że należy wskazać na zwolnienie od obowiązku stosowania kasy przy dokonywaniu dostawy towarów na odległość. Od obowiązku rejestracji w kasie wolna jest dostawa towarów w systemie wysyłkowym (pocztą lub przesyłkami kurierskimi), jeżeli dostawca towaru otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła i na czyją rzecz została dokonana (dane nabywcy, w tym jego adres).
Zaznaczyć trzeba, że zgodnie z wykładnią potwierdzaną w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, fakt, iż płatność jest dokonywana z wykorzystaniem aplikacji BLIK czy innych mobilnych operatorów płatności elektronicznych, poprzez których środki wpływają na rachunek bankowy podatnika spełnia warunki do zastosowania zwolnienia od obowiązku fiskalizacji za pomocą kasy rejestrującej.
Tak np. Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 21.11.2022 r. (0111-KDIB3-2.4012.606.2022.2.ASZ):
Płatności nabywców (osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej) świadczonych przez Pana usług, będą dokonywane wyłącznie za pośrednictwem banku tj. przelewem lub za pomocą aplikacji Blik. Zatem zapłata za wykonane usługi będzie przez Pana otrzymana w całości na rachunek bankowy.
Powyższe odnosi się do usług, ale warunki stosowania zwolnienia co do płatności są takie same.
Podobnie Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 10.10.2022 r. (0111-KDIB3-1.4012.472.2022.4.WN):
Podsumowując, należy stwierdzić, że możecie Państwo na podstawie § 2 ust. 1 rozporządzenia w zw. z poz. 37 załącznika do niego, stosować zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania w stosunku do świadczonych usług, za które zapłata przez Klientów (osoby fizyczne) przekazywana jest przelewem lub za pomocą aplikacji BLIK na rachunek bankowy, a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.
Powyższe również odnosi się do usług, ale warunki stosowania zwolnienia co do płatności są takie same.
Podobny co do istoty pogląd został zaprezentowany również np. w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 13.10.2022 r. (0111-KDIB3-2.4012.521.2022.2.MN), z 10.3.2023 r. (0111-KDIB3-2.4012.22.2023.1.MN), czy z 8.6.2020 r. (0111-KDIB3-2.4012.174.2020.2.MN).
Z kolei w interpretacji indywidualnej z 19.10.2022 r. (0112-KDIL3.4012.315.2022.1.NS) Dyrektor KIS uznał za legitymujące do zastosowania zwolnienia przyjmowanie płatności za towar przez kuriera i następnie wpłacanie środków na rachunek dostawcy.
Jeżeli sprzedawca dokonuje dostawy towarów na odległość i ewidencjonuje płatności przypisując je do konkretnych dostaw, to może dokonywać dostaw nawet nie dysponując sprawną kasą rejestrującą. Co ważne, przy sprzedaży konsumenckiej nie powstaje obowiązek ewidencjonowania takich dostaw w kasie ani dokumentowania za pomocą faktur.
Skutki podatkowe wynajmu nieruchomości przez fundację rodzinną
Co do zasady, dochody uzyskiwane przez fundację rodzinną korzystają ze zwolnienia od CIT. Przy wynajmie na rzecz beneficjentów zwolnienie to jest ograniczone w przypadku wykonywania w wynajmowanej nieruchomości działalności gospodarczej. Sam natomiast fakt wynajęcia przez fundację rodzinną nieruchomości na rzecz jej beneficjenta nie musi wpływać na zasadność stosowania ww. zwolnienia.
W przypadku wynajmowania przez fundację rodzinną nieruchomości jej beneficjentom znajdą zastosowanie uregulowania zawarte w OchrLokU dotyczące obowiązków ponoszenia kosztów przez każdą ze stron tego stosunku prawnego.
Fundacja rodzinna a możliwość skorzystania ze zwolnienia na gruncie CIT
Z faktu, że treść pytania odnosi się do beneficjenta wnioskuję, że przedstawione zagadnienie dotyczy świadczeń dokonywanych pomiędzy fundacją rodzinną, o której mowa w przepisach FundRodzU. To bowiem w przypadku tego rodzaju fundacji pojawia się szczególny podmiot zwany beneficjentem. Ponadto, w przypadku świadczeń polegających na usłudze wynajmu, dokonywanych pomiędzy fundacją rodzinną a jej beneficjentem, ustawodawca przewidział szczególne obwarowania dotyczące opodatkowania uzyskiwanych z tego tytułu świadczeń. Na takim założeniu oparta jest treść niniejszej odpowiedzi.
Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 6 ust. 1 pkt 25 PDOPrU dochody fundacji rodzinnych korzystają ze zwolnienia z CIT. Przy czym w myśl art. 6 ust. 8 PDOPrU zwolnienie to nie ma zastosowania do osiąganych przez fundację rodzinną przychodów z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo, zorganizowana część przedsiębiorstwa lub składniki majątku służące prowadzeniu działalności przez beneficjenta, fundatora lub podmiot powiązany w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 PDOPrU z fundacją rodzinną, beneficjentem lub fundatorem, przy czym wielkość udziałów i praw, o których mowa w art. 11a ust. 2 pkt 1 PDOPrU wynosi co najmniej 5%.
Zgodnie z art. 6 ust. 6 PDOPrU wskazane wyżej zwolnienie ma także zastosowania do podatku, o którym mowa w art. 24b PDOPrU (podatek od minimalnego przychody z budynków) oraz art. 24q PDOPrU (podatek dochodowy od świadczeń na rzecz beneficjenta, w tym z tytułu ukrytych zysków). Ponadto, zgodnie z art. 6 § 7 PDOPrU, nie ma ono także zastosowania do działalności gospodarczej fundacji rodzinnej wykraczającej poza zakres określony w art. 5 FundRodzU.
Uwzględniając przytoczone wyżej regulacje należy zauważyć, że sam fakt wynajęcia przez fundację rodzinną nieruchomości na rzecz jej beneficjenta, nie musi wpływać na zasadność stosowania ww. zwolnienia. W celu jednak jednoznacznego potwierdzenia prawa fundacji do stosowania zwolnienia z CIT należałoby w analizowanym przypadku ustalić, czy fundacja nie spełnia co najmniej jednej z przedstawionych wyżej przesłanek negatywnych, które uniemożliwiają stosowanie tego zwolnienia. W szczególności, w kontekście powołanego wyżej art. 6 ust. 8 PDOPrU dla celów stosowania wskazanego zwolnienia istotne jest, aby najem nieruchomości, która nie stanowi sama w sobie przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa, nie był świadczony na rzecz beneficjenta, fundatora lub inny podmiot powiązany, który będzie wykonywał w wynajmowanej nieruchomości działalność gospodarczą.
Jeżeli przedstawione wyżej uwarunkowania zostaną spełnione, to przychód fundacji skorzysta ze zwolnienia od podatku. W przeciwnym wypadku fundacja zobowiązana będzie opodatkować uzyskany przychód na ogólnych zasadach.
Obowiązki najemcy i wynajmującego
Jak wynika z art. 6a ust. 1 OchrLokU wynajmujący jest obowiązany do zapewnienia sprawnego działania istniejących instalacji i urządzeń związanych z budynkiem umożliwiających najemcy korzystanie z wody, paliw gazowych i ciekłych, ciepła, energii elektrycznej, dźwigów osobowych oraz innych instalacji i urządzeń stanowiących wyposażenie lokalu i budynku określone odrębnymi przepisami. Szczegółowy zakres obowiązków wynajmującego we wskazanym zakresie został określony w art. 6a ust. 3 OchrLokU. Przedmiotowe uregulowania dotyczą także odpowiednio wynajmu dokonywanego przez fundację rodzinną na rzecz jej beneficjenta. jeśli zatem fundacja będzie wynajmować nieruchomość beneficjentom, to jej obowiązkiem będzie ponoszenie kosztów, o których mowa w powołanych regulacjach.
Zgodnie z art. 6b ust. 1 OchrLokU najemca jest obowiązany utrzymywać lokal oraz pomieszczenia, do używania których jest uprawniony, we właściwym stanie technicznym i higieniczno-sanitarnym określonym odrębnymi przepisami oraz przestrzegać porządku domowego. Najemca jest także obowiązany dbać i chronić przed uszkodzeniem lub dewastacją części budynku przeznaczone do wspólnego użytku, jak dźwigi osobowe, klatki schodowe, korytarze, pomieszczenia zsypów, inne pomieszczenia gospodarcze oraz otoczenie budynku. Szczegółowy zakres obowiązków najemcy został określony w art. 6b ust. 2 OchrLokU.
Zakup mieszkań w celu house flippingu a rozliczenie VAT
Opis sytuacji: Podatnik prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, w ramach której zajmuje się handlem nieruchomościami lokalowymi (tzw. flipowanie). Mieszkania sprzedawane są ze stawką ZW. Podatnik został zarejestrowany do VAT na podstawie formularza VAT-R, w którym zostało zadeklarowane zwolnienie przedmiotowe (30, C.1). W formularzu została zaznaczona również pozycja „składanie comiesięcznych deklaracji” (51, C.2). Na moment rejestracji podatnik zajmował się tylko handlem nieruchomościami. Jak prawidłowo oznaczyć w formularzu VAT-R działalność typu house flipping? Czy zaznaczenie w formularzu pozycji „zwolnienia przedmiotowego” oraz „składania comiesięcznych deklaracji” wyklucza się? Czy ich zaznaczenie obliguje US do przyjmowania deklaracji? Czy w przypadku rozszerzenia działalności o pośrednictwo nieruchomościami konieczna jest aktualizacja formularza? Jaką stawkę VAT należy zastosować do sprzedaży wyposażenia? Czy dokonując zakupu wyposażenia lokalu podatnik ma prawo odliczenia VAT? Czy konieczne jest dodatkowo wystawienie faktury sprzedaży lokalu oraz wyposażenia?
Jeśli wszystkie sprzedaże nieruchomości są zwolnione z VAT, to prawidłowe jest zaznaczenie w VAT-R, że „podatnik będzie dokonywał (dokonuje) sprzedaży wyłącznie zwolnionej od VAT na podstawie art. 43 ust. 1, z wył. pkt 3, i art. 82 ustawy”.
Dokonywanie wyłącznie sprzedaży zwolnionej i składanie deklaracji miesięcznych nie wykluczają się. Jest to dopuszczalne.
Rozszerzenie zakresu działalności o pośrednictwo wymaga aktualizacji VAT-R.
Dostawę „sprzętów ruchomych” należy opodatkować stawką 23%.
Prawo do odliczenia VAT przy nabyciu wyposażenia lokalu będzie przysługiwać i nie będzie wymagać korekty odliczenia, jeśli sprzedaż wyposażenia będzie opodatkowana VAT.
Jeśli podatnik sprzedaje wszystkie mieszkania ze zwolnieniem z VAT i jest to jego jedyna działalność, to prawidłowe było zaznaczenie poz. 31. w części C.1 „podatnik będzie dokonywał (dokonuje) sprzedaży wyłącznie zwolnionej od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1, z wył. pkt 3, i art. 82 ustawy”. Wskazaliście Państwo poz. 30 „podatnik będzie korzystał (korzysta) ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy” – rozumiem, że to błąd, ponieważ wskazaliście Państwo na stosowane zwolnienia przedmiotowego, a nie podmiotowego (art. 113 VATU).
Zgodnie z art. 96 ust. 4 VATU w opisanej sytuacji organ podatkowy zarejestruje podmiot jako podatnika VAT zwolnionego, ponieważ wykonuje wyłącznie czynności zwolnione. Podatnicy zwolnieni nie mają obowiązku składać deklaracji VAT (JPK_V7), co wynika z art. 99 ust. 7 VATU. Tym samym, dokonywanie wyłącznie sprzedaży zwolnionej i składanie deklaracji miesięcznych nie wykluczają się. Jest to dopuszczalne.
Rozszerzenie zakresu działalności o pośrednictwo wymaga aktualizacji VAT-R, ponieważ pośrednictwo będzie opodatkowane, więc wskazanie o wykonywaniu wyłącznie czynności zwolnionych nie będzie już prawdziwe.
Chciałbym zwrócić uwagę na to, że orzecznictwo podatkowe przyjmuje, że w sytuacji sprzedaży lokalu mieszkalnego „pod klucz” mają miejsce 2 świadczenia:
- dostawa lokalu mieszkalnego wraz z elementami wykończenia montowanymi do ścian – w tym zakresie zastosowanie znajdzie stawka 8% VAT lub zwolnienie,
- dostawa pozostałych elementów wyposażenia – stawka 23% VAT.
Poglądy te należy w mojej ocenie również odnieść do działalności flipperów.
Istnienie takiego rozróżnienia potwierdza np. WIS z 16.1.2023 r. (0111-KDSB2-1.440.240.2022.3.JJ), która wskazuje na objęcie stawką 8% VAT następujących elementów wykończenia „pod klucz”:
„W ramach wykończenia w standardzie „pod klucz”, Spółka:
a) Kładzie w lokalu mieszkalnym podłogi, posadzki, osadza parapety i drzwi – trwale związane z lokalem mieszkalnym;
b) Kładzie instalację wodną, kanalizacyjną, elektryczną i teletechniczną oraz osadza punkty oświetleniowe (wybudowane w sufity, ściany lub trwałą zabudowę) – trwale związane z lokalem mieszkalnym;
c) Kładzie instalację internetową, telefoniczną, RTV – trwale związane z lokalem mieszkalnym;
d) Kładzie instalację grzewczą, wentylacyjną, klimatyzacyjną – trwale związane z lokalem mieszkalnym;
e) Wykańcza i maluje ściany i sufity – trwale związane z lokalem mieszkalnym;
f) Montuje tzw. biały montaż łazienkowy (wanna, prysznic, umywalka, wc) – trwale związane z lokalem mieszkalnym;
g) Realizuje zabudowę meblową kuchenną – trwale związana z lokalem mieszkalnym;
h) Realizuje zabudowę meblową w postaci szaf wnękowych na wymiar – trwale związane z lokalem mieszkalnym;
– dalej zwane łącznie: wykończeniem”.
W odniesieniu do sprzętów AGD i mebli „ruchomych” organy podatkowe przedstawiają następujące argumenty za uznaniem za odrębną dostawę opodatkowaną stawką 23% VAT – na przykładzie interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14.11.2018 r. (0114-KDIP1-2.4012.511.2018.1.IG):
„Wymienionych elementów wykończenia nie można uznać za stanowiące część składową lokalu mieszkalnego. Nie można ich uznać za elementy kompleksowego świadczenia jakim jest planowana dostawa lokalu mieszkalnego. Odłączenie tych elementów od budynku/lokalu nie spowoduje uszkodzenia lub istotnej zmiany całości i/lub uszkodzenia lub zmiany elementów odłączonych. Ponadto wskazane elementy wykończenia w wyniku połączenia ich z budynkiem/lokalem nie utracą bytu prawnego oraz gospodarczego z uwagi na fakt, że mogą one stanowić odrębne od budynku/lokalu przedmioty własności. Oderwanie niniejszych elementów wykończenia od budynku/lokalu nie spowoduje utraty ich wartości ekonomicznej, zarówno dla Wnioskodawcy jako sprzedawcy, jak i nabywcy. Zatem, dostawa tych elementów stanowi odrębną dostawę od dostawy lokalu mieszkalnego i podlega opodatkowaniu według stawki podatku właściwej dla danego świadczenia (danego elementu wykończenia)”.
Prawidłowe w takiej sytuacji będzie więc wystawienie jednej faktury VAT z podziałem świadczeń według stawek VAT i zwolnień.
Uznanie sprzedaży „ruchomych” elementów wyposażenia i mebli (innych niż montowane do ścian) za opodatkowane stawką 23% będzie skutkowało tym, że prawo do odliczenia VAT przy nabyciu wyposażenia lokalu będzie przysługiwać i nie będzie wymagać korekty odliczenia.
Główne zmiany w rozporządzeniu MRiPS w sprawie bhp na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe
W dniu 2.11.2023 r. ogłoszono rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z 18.10.2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. z 2023 r. poz. 2367).
Główne zmiany polegają na:
1) zmianie definicji stanowiska pracy – teraz należy przez to rozumieć przestrzeń pracy wraz z: a) wyposażeniem podstawowym, w tym monitorem ekranowym, klawiaturą, myszą lub innymi urządzeniami wejściowymi, oprogramowaniem z interfejsem dla użytkownika, b) krzesłem i stołem, c) opcjonalnym wyposażeniem dodatkowym, w tym stacją dysków, drukarką, skanerem, uchwytem na dokumenty, podnóżkiem;
2) wskazaniu, że przepisów rozporządzenia nie stosuje się do systemów przenośnych nieprzeznaczonych do użytkowania na danym stanowisku pracy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy – co oznacza, że stosuje się te przepisy np. do laptopów, jeśli są przeznaczone do pracy na danym stanowisku pracy przez co najmniej 4 godziny na dobę;
3) dodaniu możliwości zapewnienia pracownikom także szkieł kontaktowych, a nie jak do tej pory tylko okularów korekcyjnych.
Szereg zmian dotyczy także załącznika do rozporządzenia, w którym wskazane są wymagania ergonomii stanowiska pracy wyposażonego w monitor ekranowy.
Pracodawcy mają 6 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia (czyli od 17.11.2023 r.) na dostosowanie stanowisk pracy wyposażonych w monitory ekranowe, utworzonych przed dniem wejścia w życie tego rozporządzenia, do minimalnych wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii.
Zmiany w PKD. Projekt w konsultacjach
Wydłużenie okresu przejściowego
Projektowana nowelizacja rozporządzenia Rady Ministrów z 24.6.2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz.U. z 2020 r. poz. 1249 ze zm.), dotyczy wydłużenia okresu przejściowego, odnoszącego się do podmiotów wykonujących działalność gospodarczą, której przedmiot jest oznaczony kodem PKD 93.29.Z, a które obecnie – do 31.12.2023 r. – mają czas na złożenie wniosku o zmianę wpisu w jednym z trzech rejestrów wymienionych w § 2 ust. 1 tego rozporządzenia (Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, Krajowym Rejestrze Sądowym lub krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej). Projektowane rozporządzenie wydłuża czas na złożenie takiego wniosku o 2 lata, tj. do 31.12.2025 r.
Rozporządzenie Rady Ministrów z 24.6.2020 r., wydane z inicjatywy ministra właściwego do spraw gospodarki, wprowadziło w Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) zmianę polegającą na wydzieleniu w klasie PKD 93.29 Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna podklasy 93.29.A obejmującej działalność rozrywkową i rekreacyjną, organizowaną w pomieszczeniach lub innych miejscach o ograniczonej przestrzeni, w szczególności działalność tzw. pokojów zagadek, domów strachu i podobnych form rozrywki lub rekreacji. Rozwiązanie to miało na celu ułatwienie identyfikacji i kontroli tego rodzaju działalności, w szczególności pod kątem zapewnienia bezpieczeństwa przeciwpożarowego w miejscach, gdzie jest ona prowadzona. Zakres zmian wprowadzonych rozporządzeniem Rady Ministrów z 24.6.2020 r. w Polskiej Klasyfikacji Działalności odnosił się tylko do klasy PKD 93.29 Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna, podklasy PKD 93.29.Z i dotyczył podziału klasy PKD 93.29, na poziomie krajowym klasyfikacji, na dwie podklasy: 93.29.A Działalność pokojów zagadek, domów strachu, miejsc do tańczenia i w zakresie innych form rozrywki lub rekreacji organizowanych w pomieszczeniach lub w innych miejscach o zamkniętej przestrzeni i 93.29.B Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna, gdzie indziej niesklasyfikowana. Dwie nowo utworzone podklasy zastąpiły dotychczas obowiązującą podklasę PKD 93.29.Z, której zakres został podzielony.
Założenia projektowanej zmiany
Przepis przejściowy dotyczy dwóch możliwych sytuacji (ust. 1 i 2). Zgodnie z § 2 ust. 1 tego rozporządzenia, do wniosków o wpis podmiotów:
- rozpoczynających wykonywanie działalności gospodarczej;
- wykonujących działalność gospodarczą, której przedmiot jest oznaczony kodem PKD 93.29.Z, i które po wejściu w życie tego rozporządzenia złożą wniosek o zmianę wpisu w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, Krajowym Rejestrze Sądowym lub krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej
– stosowane są przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z 24.6.2020 r., tj. przedmiot działalności tych podmiotów oznaczany jest jednym z nowych kodów: PKD 93.29.A albo PKD 93.29.B.
Inny możliwy przypadek przewidziany został w § 2 ust. 2 nowelizowanego rozporządzenia i dotyczy podmiotów wykonujących przed dniem wejścia w życie tego rozporządzenia, tj. przed 1.8.2020 r., działalność gospodarczą, której przedmiot jest oznaczony kodem PKD 93.29.Z, a które po tym dniu nie złożą wniosku o zmianę wpisu w żadnym z trzech wymienionych wyżej rejestrów. Wobec takich podmiotów stosowane są przepisy rozporządzenia z 24.12.2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz.U. z 2007 r. poz. 1885 ze zm.) w brzmieniu dotychczasowym, tj. przedmiot działalności tych podmiotów w dalszym ciągu jest oznaczony kodem PKD 93.29.Z, jednak nie dłużej niż do 31.12.2023 r.
Zmiana proponowana w projektowanym rozporządzeniu pozwoli na stosowanie wobec podmiotów obecnie wykonujących działalność gospodarczą, której przedmiot jest oznaczony kodem PKD 93.29.Z przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 24.12.2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), w brzmieniu obowiązującym przed 1.8.2020 r., tj. przedmiot działalności tych podmiotów będzie w dalszym ciągu oznaczony kodem PKD 93.29.Z, jednak nie dłużej niż do 31.12.2025 r.
Czas uzyskany przez przedłużenie okresu stosowania kodu PKD 93.29.Z pozwoli na przeprowadzenie nowelizacji ustawy z 29.6.1995 r. o statystyce publicznej (Dz.U. z 2023 r. poz. 773), która umożliwi automatyczną zmianę danych wpisanych w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (dalej: „CEIDG”), w Krajowym Rejestrze Sądowym (dalej: „KRS”), w rejestrze REGON oraz innych rejestrach urzędowych (np. w Centralnym Rejestrze Podmiotów – Krajowej Ewidencji Podatników), jeżeli konieczność dokonania zmiany tych danych wynika ze zmian w Polskiej Klasyfikacji Działalności.
Uzgodnienia międzyresortowe
Obecnie Główny Urząd Statystyczny prowadzi uzgodnienia międzyresortowe dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o statystyce publicznej (UD474). Projektowana ustawa wprowadzi w szczególności istotne modyfikacje przepisów dotyczących standardów klasyfikacyjnych, w tym zmiany umożliwiające automatyczne przeklasyfikowanie podmiotów w rejestrach urzędowych w przypadku zmian w Polskiej Klasyfikacji Działalności. Projektowana ustawa wprowadzi zmiany w:
- ustawie z 29.6.1995 r. o statystyce publicznej;
- ustawie z 6.3.2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz.U. z 2022 r. poz. 541);
- ustawie z 20.8.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz.U. z 2023 r. poz. 685 ze zm.)
– które umożliwią automatyczne przeklasyfikowanie podmiotów w CEIDG, KRS i rejestrze REGON, w przypadku zmian w Polskiej Klasyfikacji Działalności, począwszy od 1.1.2026 r.
Nowa klasyfikacja PKD od 1.1.2025 r.
Dodanie przepisów do ustawy o statystyce publicznej, niezależnie od umożliwienia zmiany w CEIDG, KRS oraz rejestrze REGON kodu PKD 93.29.Z na kod PKD 93.29.B po zakończeniu wydłużanego projektowanym rozporządzeniem okresu przejściowego, jest również bardzo istotne ze względu na prowadzone na forum europejskim prace nad rewizją klasyfikacji NACE, które będą skutkowały wprowadzeniem nowej klasyfikacji PKD. Wiązać się z tym będzie konieczność przeklasyfikowania, w krótkim czasie, dużej liczby podmiotów zarejestrowanych w rejestrach urzędowych. Nowa klasyfikacja PKD wejdzie w życie 1.1.2025 r., jednak w pierwszym okresie jej obowiązywania podmioty zarejestrowane w CEIDG, KRS i rejestrze REGON będą mogły samodzielnie zgłosić zmiany wpisów w tych rejestrach w celu dostosowania przedmiotu ich działalności do nowej klasyfikacji. Po upływie tego początkowego okresu obowiązywania nowej klasyfikacji PKD (tj. najwcześniej od 1.1.2026 r.), w razie niedokonania zgłoszenia przez przedsiębiorców, przeklasyfikowanie przedmiotu działalności tych podmiotów w wymienionych rejestrach będzie dokonywane automatycznie.
Należy podkreślić, że projektowana ustawa o zmianie ustawy o statystyce publicznej zawiera przepis stanowiący jednoznaczną podstawę prawną do automatycznej zmiany, po 31.12.2025 r., w CEIDG, KRS oraz rejestrze REGON pozostawionego w mocy kodu PKD 93.29.Z na kod PKD 93.29.B. Powyższe zmiany wymagają zmiany brzmienia ust. 2 w § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 24.6.2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), przy czym nowelizacja ta powinna wejść w życie 30.12.2023 r.
Ustalenie podstawy opodatkowania podatkiem od przychodów z budynków
Stan faktyczny
Spółka będąca właścicielem centrum handlowego wynajmuje powierzchnie handlowe znajdującej się w centrum na rzecz podmiotów trzecich. Istota sporu w tej sprawie sprowadzała się do wykładni przepisu art. 24b ust. 3 PDOPrU, tj. ustalania czy w stanie prawnym obowiązującym od 1.1.2019 r. na potrzeby obliczania podstawy opodatkowania podatkiem od przychodów z budynków, użyte w tym przepisie sformułowanie „ustalona na pierwszy dzień każdego miesiąca wartość początkowa podlegającego opodatkowaniu środka trwałego wynikająca z prowadzonej ewidencji”, należy rozumieć jako wartość początkową pomniejszoną o dokonywane od tych środków trwałych (budynków) odpisy amortyzacyjne.
Spółka uznała, że wartość ta powinna być pomniejszana o wartość dokonywanych odpisów amortyzacyjnych w poprzednich miesiącach.
Innego zdania był organ podatkowy, który stwierdził, że wartość początkowa środka trwałego na pierwszy dzień każdego miesiąca powinna być ustalana z pominięciem dokonanych odpisów amortyzacyjnych, ale za to z uwzględnieniem ulepszeń, odłączenia części składowych, itp. Organ zwrócił uwagę, że jeżeli podstawa opodatkowania byłaby co miesiąc pomniejszana o kwotę odpisu amortyzacyjnego (jak chce spółka) to w momencie gdy podstawa opodatkowania będzie niższa od 10.000.000 zł (kwoty wolnej od podatku przypadającej na podatnika) dojdzie do sytuacji, w której właściciel nieruchomości może w ogóle przestać płacić podatek.
Takie stanowisko potwierdził WSA w Warszawie. Zauważył, że w przeciwieństwie do opodatkowania podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych (gdzie elementem konstrukcyjnym jest kategoria dochodu obliczana w oparciu o przychody i koszty, w tym związane z odpisami amortyzacyjnymi), ustawodawca w art. 24b PDOPrU określił podstawę opodatkowania w oparciu o wartość początkową, tj. nieuwzględniającą amortyzacji, wychodząc z założenia, że celem przyjętej formuły jest rzeczywiste opodatkowanie uzyskiwanego przez podatników inwestujących w nieruchomości komercyjne zwrotu z takiej inwestycji, czyli – posługując się kategoriami podatkowymi – właśnie dochodu podatnika.
Stanowisko NSA
Według NSA, pogląd organu interpretacyjnego, potwierdzony przez sąd I instancji, zgodnie z którym, na gruncie art. 24b ust. 3 PDOPrU wartość początkowa środków trwałych jest ustalana bez pomniejszania jej o odpisy amortyzacyjne jest prawidłowy. Jest to bowiem wartość stała, którą zmieniają jedynie przypadki ściśle określone w przepisach ustawy podatkowej. Zatem przychód, od którego ustala się podatek od budynków, stanowi wartość początkowa podlegającego opodatkowaniu środka trwałego wynikająca z ewidencji ustalona na pierwszy dzień każdego miesiąca, a w miesiącu, w którym środek trwały został wprowadzony do ewidencji – wartość początkowa ustalona na dzień wprowadzenia środka trwałego do ewidencji.
Stanowisko takie jest zgodne z wykładnią Ministerstwa Finansów, według której wysokość podatku od przychodu z budynku powinna być zbieżna z “potencjalną zdolnością nieruchomości do generowania przychodu czynszowego”, nie jest zatem odniesieniem do zmieniającej się wartości rynkowej czy też odtworzeniowej nieruchomości.
Podsumowanie
Wykładnia art. 24b ust. 3 PDOPrU dokonana przez NSA w omawianym wyroku, potwierdza stanowisko zawarte już we wcześniejszych wyrokach (np. z 25.4.2023 r., II FSK 455/21, Legalis; 15.3.2023 r., II FSK 2190/20, Legalis, czy 28.4.2022 r., II FSK 2172/19, Legalis) odnoszących się do tego problemu. Można więc uznać, że jest to już stałe stanowisko NSA.
2024 r. – wdrożenie dyrektywy w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w UE
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2041 Z 19.10.2022 R. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej weszła w życie rok temu, bo 14.11.2022 r., ale jej przepisy powinny zostać zaimplementowane do 15.11.2024 r. Czy będzie miała duży wpływ na polskie przepisy o minimalnym wynagrodzeniu? Wszystko wskazuje na to, że tak.
Państwa członkowskie, w których obowiązują ustawowe wynagrodzenia minimalne, będą musiały ustanowić niezbędne procedury ustalania i aktualizowania ustawowych wynagrodzeń minimalnych. Podstawą tego będą kryteria, które mają przyczynić się do adekwatności wynagrodzeń w celu osiągnięcia godnego poziomu życia, zmniejszenia ubóstwa pracujących, a także wspierania spójności społecznej i pozytywnej równości społecznej oraz zmniejszenia luki płacowej między kobietami a mężczyznami.
Kryteriami do ustalania minimalnego poziomu wynagrodzeń będą co najmniej następujące elementy:
a) siła nabywcza ustawowych wynagrodzeń minimalnych, z uwzględnieniem kosztów utrzymania;
b) ogólny poziom wynagrodzeń i ich rozkład;
c) stopa wzrostu wynagrodzeń;
d) długoterminowe krajowe poziomy produktywności i ich zmiany.
Dyrektywa nie określa konkretnego poziomu wynagrodzeń minimalnych, który państwa członkowskie miałyby zapewnić. Przewiduje jednak, że minimalne wynagrodzenie powinno stanowić od 50 do 60% średniej krajowej. Ściślej zaś stanowi, że do oceny adekwatności ustawowych wynagrodzeń minimalnych państwa członkowskie wykorzystają orientacyjne wartości referencyjne. W tym celu mogą one stosować orientacyjne wartości referencyjne powszechnie stosowane na poziomie międzynarodowym, takie jak 60% mediany wynagrodzeń brutto i 50% przeciętnego wynagrodzenia brutto lub orientacyjne wartości referencyjne stosowane na poziomie krajowym. Przyjęcie tego drugiego wskaźnika (60%), ku czemu zdaje się skłaniać obecnie rząd, powodowałoby, że np. gdyby obowiązywało ono już dziś, płaca minimalna wynosiłaby nie 3490 zł (od 1 lipca 3600 zł), ale 4130 zł brutto.
Stanowisko MRiPS w sprawie rozliczania kosztów pracy zdalnej
Obowiązki pracodawcy związane z pracą zdalną
W odpowiedzi na interpelację nr 41449, w której wskazano na problemy z rozliczaniem kosztów pracy zdalnej Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej wskazało, że znowelizowane przepisy Kodeksu pracy zobowiązały pracodawcę do zapewnienia pracownikowi wykonującemu pracę w formie zdalnej, między innymi materiałów i narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do pracy zdalnej, zapewnienia instalacji, serwisu, konserwacji narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do pracy zdalnej lub pokrycia niezbędnych kosztów związanych z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do pracy zdalnej, a także kosztów energii elektrycznej oraz niezbędnych usług telekomunikacyjnych i pokrycia innych kosztów bezpośrednio związanych z wykonywaniem pracy zdalnej, jeśli taki obowiązek zostanie określony w porozumieniu (zawartym ze związkami zawodowymi) lub regulaminie (bądź w przypadku braku porozumienia lub regulaminu – w wydanym poleceniu albo porozumieniu zawartym z pracownikiem).
Ustalenie ekwiwalentu lub ryczałtu
To pracodawca decyduje, jakie materiały i narzędzia pracy są pracownikowi niezbędne do pracy zdalnej. Możliwe jest także używanie przez pracownika prywatnych narzędzi pracy (np. komputera, drukarki, skanera) w przypadku, w którym obie strony stosunku pracy tak ustalą, pod warunkiem że prywatne urządzenia techniczne i inne narzędzia pracy pracownika wykorzystywane przez niego do pracy będą zapewniały bezpieczeństwo pracy. W takim przypadku pracownikowi będzie przysługiwał ekwiwalent pieniężny w wysokości ustalonej z pracodawcą.
Obowiązek pokrycia przez pracodawcę kosztów związanych z wykonywaniem pracy zdalnej oraz obowiązek wypłaty ekwiwalentu może być zastąpiony obowiązkiem wypłaty ryczałtu, którego wysokość odpowiada przewidywanym kosztom ponoszonym przez pracownika w związku z pracą zdalną.
Przy ustalaniu ekwiwalentu albo ryczałtu należy brać pod uwagę między innymi normy zużycia materiałów i narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, ich udokumentowane ceny rynkowe oraz ilość materiału wykorzystanego na potrzeby pracodawcy i ceny rynkowe tego materiału, a także normy zużycia energii elektrycznej oraz koszty usług telekomunikacyjnych.
Zapewnienie przez pracodawcę materiałów i narzędzi pracy, w tym narzędzi technicznych, niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, pokrycie kosztów związanych z wykonywaniem pracy zdalnej przez pracownika, wypłata ekwiwalentu pieniężnego lub ryczałtu nie stanowią (zgodnie z art. 6725 KP) przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Obowiązki związane z bhp
Pracodawca, zgodnie z art. 6731 KP, wobec pracownika wykonującego pracę w trybie zdalnym realizuje także obowiązki wynikające z działu dziesiątego Kodeksu pracy „Bezpieczeństwo i higiena pracy”, uwzględniając ustawowe wyłączenia, np. obowiązek organizowania stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bhp (ten obowiązek spoczywa na pracowniku).
W 2024 r. wyższe normy szacunkowe dochodu z działów specjalnych
Na podstawie art. 24 ust. 7 PDOFizU określono normy szacunkowe dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej obowiązujące w roku 2024, które stanowią załącznik do rozporządzenia.
Stosownie do art. 24 ust. 4 PDOFizU, dochód z działów specjalnych produkcji rolnej, jeżeli podatnik nie prowadzi ksiąg, o których mowa w art. 15 tej ustawy, ustala się przy zastosowaniu norm szacunkowych dochodu z określonej powierzchni upraw lub jednostki produkcji zwierzęcej, określonych w załączniku nr 2 do ustawy.
Podstawą do wydania omawianego rozporządzenia jest art. 24 ust. 7 PDOFizU, zgodnie z którym minister finansów w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw rolnictwa, poczynając od roku podatkowego 2002, ogłasza w drodze rozporządzenia normy szacunkowe, o których mowa w ust. 4 ww. przepisu, zmieniając je corocznie w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi wzrostu cen towarowej produkcji rolniczej, ogłaszanego przez Prezesa GUS w Monitorze Polskim.
Prezes GUS Komunikatem z 25.5.2023 r. w sprawie wskaźnika cen towarowej produkcji rolniczej w 2022 r. (M.P. z 2023 r., poz. 535) ogłosił, że wskaźnik cen towarowej produkcji rolniczej w 2022 r. w stosunku do 2021 r. wyniósł 138,6% (wzrost cen o 38,6%). Uwzględniając ww. wskaźnik ogłoszony przez Prezesa GUS w rozporządzeniu została określona wysokość norm szacunkowych dochodu na 2024 r.
