Nowe wzory dokumentów ZUS DRA oraz ZUS RCA. Roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne
Każda osoba prowadząca pozarolniczą działalność, która w 2022 r. podlegała ubezpieczeniu zdrowotnemu i była opodatkowana podatkiem liniowym, skalą podatkową lub ryczałtem ewidencjonowanym, ma obowiązek rozliczyć w skali roku należne składki na ubezpieczenie zdrowotne. Rozliczenie pozwala ustalić kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne należnej za dany rok na podstawie przychodów/dochodów w nim osiągniętych.
Jakie dokumenty i kiedy należy złożyć
Rozliczenie roczne należy wykazać w dokumencie rozliczeniowym za kwiecień 2023 roku:
- ZUS DRA – osoby prowadzące działalność jednoosobową,
- ZUS RCA – osoby opłacające składki za siebie oraz za inne osoby (np. zatrudnionych pracowników, zleceniobiorców).
Dokumenty rozliczeniowe (ZUS DRA oraz ZUS RCA) zostały odpowiednio zmienione.
Odpowiedni druk z rocznym rozliczeniem składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2022 r. należy przekazać do ZUS do 22.5.2023 r.
Co się zmieniło w ZUS DRA i ZUS RCA
Zmodyfikowano bloki „Roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne”: XII w ZUS DRA i III.F w ZUS RCA. Osoby prowadzące działalność gospodarczą wykazują w nich dane do wyliczenia rocznej składki odrębnie dla każdej z form opodatkowania (skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych).
W odniesieniu do skali podatkowej dodano pole dotyczące kwoty należnego podatku za rok, którego dotyczy rozliczenie roczne. Pole to wypełniają wyłącznie osoby ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, które korzystały z możliwości obniżania składki do wysokości zaliczki na podatek za poszczególne miesiące.
Dodano także pola dotyczące informacji o zmianie formy opodatkowania na podstawie przepisów szczególnych, tj. od 1 stycznia albo od 1 lipca 2022 r.
Jak należy przekazać roczne rozliczenie na nowych dokumentach
Nowe wersje dokumentów można wypełniać i wysyłać elektronicznie w programie Płatnik lub w aplikacji ePłatnik na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS.
Wersja papierowa nowych dokumentów jest dostępna w placówkach ZUS. Może z nich skorzystać płatnik składek, który rozlicza składki wyłącznie za siebie albo zgłaszający do ubezpieczeń nie więcej niż 5 ubezpieczonych – jeśli nie korzysta z elektronicznej formy przekazywania dokumentów.
Źródło: zus.pl
Od 1 lipca 2023 r. odwołanie stanu epidemicznego na terenie RP
Podjęcie decyzji o odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego uzasadnia wniosek GIS złożony do MZ w dniu 20.4.2023 r., w którym zniesienie tego stanu uzasadniono obecną sytuacją epidemiologiczną, w szczególności spadkiem liczby diagnozowanych zakażeń SARS-CoV-2, a także spadkiem liczby zgonów i hospitalizacji obserwowany w ostatnim czasie.Stan zagrożenia epidemicznego wprowadzono z dniem 16.5.2022 r. na podstawie rozporządzenia MZ z 12.5.2022 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz.U. poz. 1028). Projekt rozporządzenia z 26.4.2023 r. uchyla powyższy akt prawny (numer wykazu w RCL MZ 1517) i odwołuje stan epidemiczny z dniem 1.7.2023 r.
W okresie od 14 do 20.3.2020 r. obowiązywał w Polsce stan zagrożenia epidemicznego. Następnie, do 15.5.2022 r. wprowadzono stan epidemii. Natomiast od 16.5.2022 r. do chwili obecnej ponownie obowiązuje stan zagrożenia epidemicznego.
Zasady rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne
Przygotowanie rocznego rozliczenia
Roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne podatnik przekaże w dokumentach rozliczeniowych (ZUS DRA albo ZUS RCA) za kwiecień 2023 r. Termin na przekazanie rocznego rozliczenia upływa 22 maja 2023 r. Ustalenie kwoty nadpłaty, niedopłaty albo salda 0 z tytułu rocznego rozliczenia będzie możliwe wyłącznie w przypadku, gdy przekaże podatnik dokumenty rozliczeniowe za wszystkie miesiące, w których podlegała podatnik ubezpieczeniu zdrowotnemu. Podatnik powinien sprawdzić, czy na koncie płatnika są zapisane wszystkie dokumenty rozliczeniowe za rok kalendarzowy (jeśli opłaca podatnik podatek w formie ryczałtu) lub rok składkowy (jeśli opłaca podatnik podatek na zasadach ogólnych).
Co ZUS zrobi w przypadku braku dokumentów rozliczeniowych
Jeżeli ZUS stwierdzi braki w dokumentach rozliczeniowych, wyślemy do podatnika zawiadomienie (elektronicznie na profil na PUE ZUS lub listownie). Jeśli nie przekaże podatnik wymaganych dokumentów, ZUS sporządzi je z urzędu i uwzględni przy rocznym rozliczeniu składki zdrowotnej. Tak ustalona kwota rocznej składki może ulec zmianie w wyniku kontroli lub gdy dane zostaną przekazane przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej lub właściwego naczelnika urzędu skarbowego.
W jaki sposób może podatnik zweryfikować kompletność dokumentów rozliczeniowych
Kompletność dokumentów rozliczeniowych za cały okres podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu może Pani zweryfikować:
- na PUE ZUS w aplikacji ePłatnik w zakładce Dokumenty w ZUS,
- w programie Płatnik.
Nadpłata z tytułu rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne
Jeśli wskutek rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne podatnik będzie miała nadpłatę, ZUS przygotujemy i udostępnimy na profilu na PUE ZUS wniosek o jej zwrot. Wniosek będzie wymagał akceptacji przed wysłaniem – może podatnik to zrobić do 1.6.2023 r. Nadpłatę ZUS zwróci najpóźniej do 1.8.2023 r. pod warunkiem, że nie będzie podatnik miała zaległości z tytułu pobieranych przez nas składek lub nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych, do których zwrotu został podatnik zobowiązana. W przypadku zaległości kwotę nadpłaty potraktuje ZUS jako spłatę zadłużenia. Zadłużenie z tytułu rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne. Jeśli wskutek rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne będzie podatnik miała obowiązek dopłacić różnicę, to należy ją opłacić wraz ze składką za kwiecień 2023 r. (tj. do 22.5.2023 r.).
Źródło: PUE ZUS
Zmiany w rozporządzeniu w sprawie JPK_VAT
Zmiany przepisów związane są przede wszystkim z wprowadzeniem do VATU przepisów zawartych w ustawie z 9.3.2023 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 556), dotyczących czasowego mechanizmu odwrotnego obciążenia podatkiem VAT (tzw. reverse charge) w zakresie dostawy gazu w systemie gazowym, dostawy energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i świadczenia usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w ustawie z 12.6.2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 589; dalej: SysHandEmGazCiepłU), dokonywanych w obrocie giełdowym.
Mechanizm odwrotnego obciążenia VAT polega na przeniesienie obowiązku rozliczenia VAT ze sprzedawcy na nabywcę i dotyczy rozliczeń pomiędzy czynnymi podatnikami VAT, gdy dostawa towarów lub świadczenie usług nie są objęte zwolnieniem na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 VATU.
W tym konkretnym przypadku będzie to dotyczyć obrotu giełdowego ww. towarów lub usług, dokonywanego przez dopuszczone do takiego obrotu podmioty (obowiązek posiadania stosownej koncesji lub rachunku w rejestrze UE, o którym mowa w art. 8 ust. 5 SysHandEmGazCiepłU).
Rozwiązanie oparte jest o implementację art. 199a ust. 1 lit. a oraz e dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L Nr 347, str. 1), który wśród transakcji, dla których możliwe jest stosowanie odwrotnego obciążenia, wymienia przeniesienie pozwoleń na emisję gazów cieplarnianych, o których mowa w art. 3 dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 13.10.2003 r. ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie, które podlegają przenoszeniu zgodnie z art. 12 tej dyrektywy, oraz dostawy gazu i energii elektrycznej na rzecz podatnika-pośrednika.
Obecnie obowiązujące regulacje dyrektywy VAT dają możliwość zastosowania tego rozwiązania do 31.12.2026 r. Dlatego dostosowano rozporządzenia w sprawie JPK_VAT do przedmiotowych zmian wprowadzanych w VATU.
Zmiany w § 11b rozporządzenia mają charakter przepisów epizodycznych i regulują kwestię wykazywania w pliku JPK_VAT z deklaracją dokonanych w okresie od 1.4.2023 r. do 28.2.2025 r. dostaw gazu w systemie gazowym, dostawy energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i świadczenia usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w SysHandEmGazCiepłU, dla których podatnikiem jest nabywca zgodnie z art. 145e ust. 1 VATU. Dane takie w JPK_VAT z deklaracją wykazywane powinny być łącznie z danymi wykazanymi odpowiednio w deklaracji na podstawie § 4 pkt 1 lit. m oraz w ewidencji § 10 ust. 1 pkt 7 lit. e rozporządzenia.
Zmiany w Kodeksie pracy już obowiązują
Mowa o:
- dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z 20.6.2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej,
- dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z 20.6.2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów (tzw. dyrektywy rodzicielskiej).
Ta druga dyrektywa ustanawia minimalne wymagania mające na celu osiągnięcie równości kobiet i mężczyzn pod względem szans na rynku pracy i traktowania w miejscu pracy. Przepisy mają ułatwić rodzicom łączenie życia zawodowego z rodzinnym.
Dyrektywa rodzicielska. Najważniejsze zmiany
Najważniejsze zmiany w zakresie urlopu rodzicielskiego to m.in.:
- wprowadzenie dla pracownic i pracowników indywidualnego prawa do urlopu rodzicielskiego,
- podwyższenie łącznego wymiaru tego urlopu dla obojga rodziców do 41 tygodni (w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie) albo do 43 tygodni (w przypadku porodu mnogiego),
- podwyższenie łącznego wymiaru urlopu dla obojga rodziców dzieci ciężko chorych (program „Za życiem”) o dodatkowe 24 tygodnie, tj. do 65 tygodni (w przypadku urodzenia jednego dziecka) albo do 67 tygodni (w przypadku urodzenia bliźniaków),
- uniezależnienie prawa do urlopu rodzicielskiego od pozostawania matki dziecka w zatrudnieniu (ubezpieczeniu) w dniu porodu (tj. ojciec dziecka będzie mógł skorzystać z urlopu rodzicielskiego mimo, że matka dziecka w dniu porodu nie pozostawała w stosunku pracy/w ubezpieczeniu chorobowym),
- wprowadzenie w ramach wymiaru urlopu rodzicielskiego nieprzenoszalnej części tego urlopu w wymiarze do 9 tygodni dla każdego z rodziców (oznacza to możliwość skorzystania przez każdego z rodziców z maksymalnie 32/34 tygodni tego urlopu, a w przypadku rodziców dzieci ciężko chorych – 56/58 tygodni),
- ustalenie wysokości zasiłku macierzyńskiego za cały okres urlopu rodzicielskiego na poziomie 70% podstawy wymiaru zasiłku.
Nowelizacja wprowadza również:
- możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej – w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym – w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli niezbędna jest natychmiastowa obecność pracownika, z zachowaniem za czas tego zwolnienia prawa do połowy wynagrodzenia (obliczanego jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy),
- umożliwienie szerszego stosowania elastycznej organizacji pracy poprzez m.in. pracę zdalną, elastyczne rozkłady czasu pracy (ruchomy czas pracy, indywidualny rozkład czasu pracy, weekendowy system czasu pracy, system skróconego tygodnia pracy i przerywany czas pracy) i pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy,
- możliwość szerszego skorzystania z elastycznej organizacji pracy będzie przysługiwała rodzicom opiekującym się dzieckiem do 8 lat oraz opiekunom, tj. pracownikom zapewniającym opiekę lub wsparcie krewnemu lub osobie zamieszkującej z pracownikiem w tym samym gospodarstwie domowym, którzy wymagają opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.
Dyrektywa ws. przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w UE – najważniejsze zmiany
Najważniejsze zmiany to m.in.:
- zapewnienie prawa pracownika do równoległego zatrudnienia – wprowadzenie zakazu zabraniania pracownikowi jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą,
- przyznanie pracownikowi prawa do nieodpłatnego szkolenia niezbędnego do wykonywania określonego rodzaju pracy lub na określonym stanowisku w przypadku, gdy prawo do takiego szkolenia wynika z postanowień układu zbiorowego pracy lub innego porozumienia zbiorowego lub z regulaminu albo przepisów prawa pracy albo z umowy o pracę albo szkolenie będzie odbywane na polecenie pracodawcy,
- zapewnienie pracownikowi, który wykonywał pracę co najmniej 6 miesięcy prawa do wystąpienia do pracodawcy (raz w roku kalendarzowym) o zmianę rodzaju umowy o pracę na umowę o pracę na czas nieokreślony lub o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy oraz otrzymania pisemnej odpowiedzi na ten wniosek z uzasadnieniem w terminie 1 miesiąca od otrzymania wniosku.
Z kolei w zakresie umowy o pracę na okres próbny nowe przepisy zakładają m.in. zapewnienie, że okres próbny będzie współmierny do przewidywanego czasu trwania umowy o pracę na czas określony i do rodzaju pracy. Umowę o pracę na okres próbny będzie można zawrzeć na okres nieprzekraczający:
- 1 miesiąca – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony krótszy niż 6 miesięcy,
- 2 miesięcy – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 miesięcy i krótszy niż 12 miesięcy.
Ponowne zawarcie umowy o pracę na okres próbny z tym samym pracownikiem będzie możliwe tylko wtedy, gdy pracownik będzie zatrudniony w celu wykonywania innego rodzaju pracy.
Okres przejściowy
Prawo do podwyższonego urlopu będą mieli nie tylko pracownicy, którzy w dniu wejścia w życie ustawy będą uprawnieni do skorzystania z urlopu rodzicielskiego. W celu objęcia nowymi regulacjami dotyczącymi godzenia życia zawodowego z opieką nad dziećmi jak największej liczby pracowników ustawa przyznaje prawo do:
- dodawanej 9-tygodniowej nieprzenoszalnej części urlopu dla wszystkich pracowników oraz
- dodatkowych 24 tygodni urlopu rodzicielskiego dla pracowników – rodziców dzieci objętych Programem „Za życiem”, pracownikom, którzy od dnia 2 sierpnia do dnia wejścia w życie nowych regulacji korzystali z urlopu rodzicielskiego albo byli uprawnieni do takiego urlopu.
Źródło: gov.pl
Pakiet SLIM VAT 3 – najnowsze zmiany
Zmiany w rozliczaniu VAT zawarte w pakiecie SLIM VAT 3:
- Poprawa płynności finansowej firm
Podwyższono limit wartości sprzedaży małego podatnika do 2 000 000 euro.
Rozszerzono możliwość dysponowania środkami na rachunku VAT – będzie nimi można opłacić również podatek od wydobycia niektórych kopalin, podatek od sprzedaży detalicznej, tzw. podatek cukrowy, tzw. podatek od produkcji okrętowej, opłatę od „małpek” oraz podatek tonażowy.
- Zmniejszenie formalności w obrocie międzynarodowym
Zrezygnowano z wymogu posiadania faktury dot. WNT przy odliczaniu podatku naliczonego z tego tytułu. Wprowadzono przepisy umożliwiające składanie korekt deklaracji poza systemem OSS i IOSS bezpośrednio do Łódzkiego Urzędu Skarbowego.
- Mniejsza liczba korekt i przyjazne rozliczanie VAT
Doprecyzowano zasady stosowania kursu przeliczeniowego dla faktur korygujących, w przypadku gdy faktura została wystawiona w walucie obcej.
Wprowadzono możliwość rezygnacji z korekty, jeżeli różnica pomiędzy proporcją wstępną a ostateczną nie przekracza 2 p.p.
Zlikwidowano obowiązek uzgadniania z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu proporcji do odliczenia podatku naliczonego. Zamiast tego wprowadzono wymóg zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o przyjętej proporcji.
Zwiększono kwotę pozwalającą na uznanie, że proporcja odliczenia określona przez podatnika wynosi 100%, w sytuacji gdy proporcja ta przekroczyła u niego 98%, z obecnych 500 zł do 10 000 zł. Zmiana dotyczy podatników wykonujących w ramach działalności czynności opodatkowane i zwolnione z VAT i umożliwia odliczenie całej kwoty VAT w przypadku podatników, u których znaczną część obrotu stanowią czynności opodatkowane VAT.
Uregulowano kwestie przekazywania środków między rachunkami VAT w grupie, czyli wprowadzono możliwość przekazywania środków z rachunku VAT członka grupy na rachunek VAT przedstawiciela tej grupy.
- Prostsze fakturowanie i mniej obowiązków
Wprowadzono uproszczenia w zakresie raportowania rozliczeń dotyczące fakturowania (m.in. dostosowanie warunków wystawienia faktury do e-paragonu) oraz prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (m.in. możliwość rezygnacji z obowiązku drukowania dokumentów fiskalnych przez podatników). Wprowadzono nowy system dystrybucji paragonów elektronicznych.
- Prostszy i przejrzysty dostęp do wiedzy podatkowej
Skonsolidowano wydawanie wiążących informacji poprzez wyznaczenie jednego organu właściwego do wydawania WIS, WIA, WIT oraz WIP.
Ujednolicono przepisy dotyczące zasad wydawania i stosowania WIS i WIA, czyli wiążących informacji o charakterze krajowym. Zlikwidowano opłaty za wniosek o wydanie WIS.
- Efektywniejsze zarządzanie wydatkami budżetu państwa
Wprowadzono do systemu finansów publicznych przegląd wydatków.
Zrezygnowano z obligatoryjnego wydawania przez organy podatkowe postanowień w sprawie zaliczenia wpłaty/nadpłaty/ zwrotu podatku na poczet zaległości podatkowych i odsetek za zwłokę.
Dodatkowo w pakiecie SLIM VAT3 znalazły się zmiany w zakresie:
- JPK_PIT i JPK_CIT
O rok przesunięto termin wejścia w życie obowiązku prowadzenia elektronicznie ksiąg oraz ich przesyłania do organów podatkowych (JPK_PIT i JPK_CIT).
Wprowadzono zmiany dla podatników w JPK_PIT. Po zmianie, podatnik będzie przesyłał informacje tak samo, jak w przypadku JPK_CIT, wyłącznie po zakończeniu roku (a nie – miesięcznie lub kwartalnie).
Z obowiązku prowadzenia elektronicznych ksiąg wyłączono niektóre grupy podatników, m.in. koła gospodyń wiejskich i organizacje pozarządowe. Minister Finansów będzie miał prawo do rozszerzenia rozporządzeniem grup podatników wyłączonych z tego obowiązku.
- Ulgi rehabilitacyjnej
Rozszerzono katalog osób z niepełnosprawnością, który pozwala podatnikowi na odliczenie w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków poniesionych na rzecz bliskiej osoby. Podatnik będzie mógł skorzystać z ulgi, jeżeli niepełnosprawny wnuczek, wnuczka, babcia lub dziadek pozostaje na jego utrzymaniu. Rozwiązanie to będzie miało zastosowanie już do rozliczenia za bieżący rok.
- Ulgi na dzieci (dot. dziecka z niepełnosprawnością)
Zlikwidowano limit dochodowy dla rodziców wychowujących jedno dziecko z niepełnosprawnością. Rozwiązanie to będzie miało zastosowanie już do rozliczenia za bieżący rok.
- Ryczałtu od przychodów z najmu prywatnego
Zmieniono zasady opodatkowania ryczałtem przychodów osiąganych przez małżonków z tzw. najmu prywatnego. Po zmianie, małżonkowie będą stosować wyższą stawkę ryczałtu 12,5% przychodów dopiero po przekroczeniu limitu 200 000 zł (obecnie limit wynosi 100 000 zł), bez względu na to, czy będą rozliczać te przychody odrębnie, czy zdecydują o opodatkowaniu ich w całości przez jednego z nich. Dzięki temu małżonkowie zapłacą niższy ryczałt. Rozwiązanie to będzie miało zastosowanie już do rozliczenia za bieżący rok.
- Podatku PIT
Udostępniono usługę Twój e-PIT również do rozliczenia dochodów z działalności gospodarczej.
Doprecyzowano przepisy w zakresie podatku u źródła.
Wprowadzono zmiany realizujące podatkowe rozwiązania SRRK, m.in. te, które umożliwiają kompensatę dochodów i strat z inwestycji w fundusze kapitałowe z dochodami i stratami uzyskanymi z innych inwestycji kapitałowych. Dodatkowo, zmieniono obowiązujący sposób opodatkowania odsetek od obligacji w sposób, który zapewni analogiczny poziom opodatkowania niezależnie od tego, czy inwestor nabywa obligacje na rynku pierwotnym, czy wtórnym.
- Podatku od spadków i darowizn
Podwyższono kwoty wolne od podatku od spadków i darowizn.
Od 1.7.2023 r. wolne od podatku będą kwoty do wartości majątku:
- 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
- 27 090 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
- 5 733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.
Planuje się, że przepisy pakietu SLIM VAT3 wejdą w życie 1.7.2023 r.
Źródło: Ministerstwo Finansów
Nowelizacja work-life balance a zmiana regulaminu pracy
Nowelizacja work-life balance nie wymusza wprost zmiany regulaminu pracy – nie rozszerzono w niej zakresu treści regulaminu pracy o konieczność wprowadzenia informacji o nowych uprawnieniach. Konieczność zmiany regulaminu wynikać może z przyjętej u pracodawcy jego treści, na którą poszczególne zmiany Kodeksu pracy mogą mieć wpływ.
Regulamin pracy nie musi zawierać informacji o wszelakich uprawnieniach pracowniczych, trudno nawet w praktyce byłoby przyjąć możliwość wykazania w nim wszelakich uprawnień pracowniczych wynikających z przepisów Kodeksu pracy, innych ustaw i rozporządzeń. Sama zmiana Kodeksu pracy, która zaczęła obowiązywać 26.4.2023 r. (tzw. nowelizacja work-life balance) nie ustanawia zaś obowiązku wprowadzenia konkretnych zmian regulaminu. W szczególności nie ma konieczności informowania pracowników o istnieniu uprawnienia do urlopu opiekuńczego czy zwolnienia z powodu siły wyższej, podobnie jak dotychczas nie ma konieczności wskazywania na wszystkie potencjalne rodzaje zwolnień od pracy, z których skorzystać może pracownik.
Konieczna jest jednak analiza treści dotychczasowego regulaminu, na którą mogą wpłynąć zmiany Kodeksu pracy. Dotyczyć to może np. przepisów o równym traktowaniu w zatrudnieniu, przepisów o czasie pracy (np. przerwa – a po zmianie przerwy – z art. 134 KP).
Odliczenie składki zdrowotnej przez przedsiębiorców w 2022 i 2023 roku
Prawo do odliczenia składki zdrowotnej
Możliwość odliczenia składki zdrowotnej zależy od formy opodatkowania podatnika:
- Podatnicy, którzy rozliczają się na zasadach ogólnych (skala podatkowa), nie mogą w ogóle odliczać składki zdrowotnej;
- Podatnicy, którzy rozliczają się podatkiem liniowym mają prawo odliczenia od dochodu kwoty zapłaconych składek zdrowotnych do wysokości określonego w przepisach limitu;
- Podatnicy, którzy rozliczają się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych mają prawo odliczenia od przychodu kwoty odpowiadającej 50% zapłaconych w danym roku podatkowym składek zdrowotnych;
- Podatnicy, którzy rozliczają się na podstawie karty podatkowej odliczają od podatku kwotę stanowiącą 19% zapłaconych składek zdrowotnych w danym roku podatkowym.
Odliczenie składki zdrowotnej w 2022 roku
Podatnicy rozliczający się podatkiem liniowym mogą do wysokości limitu:
1) zaliczać składkę zdrowotną do kosztów uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 pkt 58 PDOFizU) lub
2) odliczać ją od dochodu (art. 30c ust. 2 pkt 2 PDOFizU). W obu przypadkach roczny limit odliczenia jest taki sam i w 2022 r. wynosi 8700 zł, jednak skutki finansowe obu rozwiązań nie są identyczne. Korzystniejsze finansowo jest zaliczenie składki do kosztów uzyskania przychodów.
Podatnicy rozliczający się ryczałtem ewidencjonowanym od przychodów mogą odliczyć 50% zapłaconych składek zdrowotnych od przychodu. Łączna suma składek zdrowotnych dla ryczałtowców podlegająca odliczeniu za rok 2022, jest to 50% kwoty stanowiącej sumę składki za grudzień 2021 r. (płatnej w styczniu 2022 r.) i 11 składek płatnych za okres od stycznia do listopada 2022 r. – w każdym przedziale składkowym. Zatem podatnicy, których przychody w 2022 r. wynosiły:
1) do 60 000 zł – zobowiązani byli do zapłaty składki zdrowotnej w kwocie 4077,15 zł, natomiast mogą ją odliczyć w kwocie 2038,57 zł = (4077,15 zł x 50%);
2) od 60 000 zł do 300 000 zł – zobowiązani byli do zapłaty składki zdrowotnej w kwocie 6540,48 zł, natomiast mogą ją odliczyć w kwocie 3270,24 zł = (6540,48 zł x 50%);
3) powyżej 300 000 zł – zobowiązani byli do zapłaty składki zdrowotnej w kwocie 11467,6 zł, natomiast mogą ją odliczyć w kwocie 5733,80 zł = (11467,6 zł x 50%).
Podatnicy rozliczający się kartą podatkową mogą odliczyć składkę zdrowotną od podatku w kwocie równej 19% zapłaconych składek zdrowotnych. Zatem za 2022 r. jest to 19% kwoty stanowiącej sumę składki za grudzień 2021 r. (płatnej w styczniu 2022 r.) i 11 składek płatnych za okres od stycznia do listopada 2022 r. Łączna kwota składek zdrowotnych za 2022 r. u podatników na karcie podatkowej wynosi 3361,71 zł = [381, 81 zł+ (11 x 270, 90 zł)]. Od tej kwoty 3361,71 zł rocznej składki zdrowotnej 19%, czyli 638, 71 zł stanowi kwotę do odliczenia od podatku za 2022 r.
Odliczenie składki zdrowotnej w 2023 roku
Podatnicy rozliczający się podatkiem liniowym w 2023 r. mogą odliczyć od dochodu zapłaconą składkę zdrowotną do wysokości 10 200 zł (Obwieszczenie Ministra Finansów z 12.12.2022 r. – M.P. z 2022 r. poz. 1238). Do wysokości tego limitu podatnicy mogą zaliczyć do kosztów podatkowych lub odliczyć od dochodu składkę zdrowotną. Podatnik, który zaliczy składkę zdrowotną w ciągu roku do kosztów uzyskania przychodu, zyska w 2023 r. kwotę o 499,80 zł (10 200 zł limit x 4,9% wysokość składki = 499,80 zł) wyższą, niż w sytuacji gdyby pomniejszył o nią dochód – bowiem o tyle niższa będzie jego składka zdrowotna.
Podatnicy rozliczający się ryczałtem ewidencjonowanym od przychodów w 2023 r. mogą również od przychodu odliczyć 50% zapłaconych składek zdrowotnych. W tym roku składka zdrowotna jest wyższa niż w 2022 r., więc kwota odliczenia składki od przychodu będzie wyższa. W 2023 roku podatnicy mogą odliczać od przychodów 50% zapłaconej składki zdrowotnej, mogą tego dokonywać na bieżąco, bądź w zeznaniu podatkowym. Ryczałtowcy, którzy w 2023 r. uzyskują przychody:
1) do 60 000 zł zobowiązani są płacić miesięcznie składkę zdrowotną w kwocie 376,16 zł;
2) od 60 000 zł do 300 000 zł zobowiązani są płacić miesięcznie składkę zdrowotną w kwocie 626,93 zł;
3) powyżej 300 000 zł zobowiązani są płacić miesięcznie składkę zdrowotną w kwocie 1128,47 zł.
Podatnicy mogą pomniejszać przychód do opodatkowania o 50% ww. składki zdrowotnej.
Podatnicy rozliczający się kartą podatkową mogą również w 2023 r. odliczać 19% zapłaconej składki zdrowotnej od podatku. Mogą to czynić na bieżąco, bądź w rozliczeniu za rok podatkowy. W 2023 r. opłacający kartę podatkową płacą miesięcznie składkę zdrowotną w wysokości 314,10 zł. Zatem mogą pomniejszać miesięcznie podatek o 19% z kwoty 314,10 zł, czyli o kwotę 59,68 zł.
Zmiany w przepisach Ordynacji podatkowej
Zmiany w ordynacji podatkowej od 1.7.2023 r.
Od 1.7.2023 r. zaczną obowiązywać zmiany w OrdPU dotyczące odwołania od decyzji wydanych przez naczelników urzędów celno-skarbowych. Odwołania od decyzji wydawanych przez naczelników urzędów celno-skarbowych będą rozpoznawane przez właściwych dyrektorów izb administracji skarbowych. Obecnie decyzje te są rozpatrywane przez tych samych naczelników wydających zaskarżone decyzje.
Od 2017 r. kontrolę skarbową zastąpiono kontrolą celno-skarbową i w efekcie odwołania od decyzji wydawanych przez naczelników urzędów celno-skarbowych są rozpatrywane przez te same organy. W wyniku nowelizacji do art. 220 OrdPU dodano § 3 w brzmieniu: „Właściwy do rozpatrzenia odwołania od decyzji naczelnika urzędu celno-skarbowego jest dyrektor izby administracji skarbowej właściwy ze względu na siedzibę naczelnika urzędu celno-skarbowego, który wydał decyzję”.
Jednocześnie uchylono art. 221a OrdPU. Zmiana ta jest korzystna dla podatników, bowiem przywraca realną dwuinstancyjność w postępowaniach podatkowych.
Do decyzji wydanych w pierwszej instancji przez naczelnika urzędu celno-skarbowego przed 1.7.2023 r. stosuje się przepis art. 221a OrdPU.
Zmiany w spłacie zaległości podatkowych od 25.3.2024 r.
Od 25.3.2024 r. wejdą w życie zmiany dotyczące spłat zaległości podatkowych. Jak wiadomo, w szczególnych przypadkach podatek lub zaległość podatkowa mogą być rozłożone na raty. Wówczas organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa termin spłat i wysokość rat. Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami Ordynacji podatkowej, wygaśnięcie z mocy prawa decyzji o rozłożeniu na raty w zakresie wszystkich niezapłaconych rat, następuje w przypadku niedotrzymania terminu płatności trzech kolejnych rat, na jakie został rozłożony podatek lub zaległość podatkowa (art. 259 OrdPU).
Nowelizacja OrdPU wprowadza nowy art. 67da OrdPU. Zgodnie z art. 67da § 2 OrdPU: „W razie niedotrzymania terminu płatności trzech rat, na jakie zostały rozłożone podatek lub zaległość podatkowa, następuje z mocy prawa wygaśnięcie decyzji o rozłożeniu na raty zapłaty podatku lub zaległości podatkowej w zakresie wszystkich niezapłaconych rat”.
Zgodnie ze zmianą, jeżeli podatnik nie zapłacić trzech rat (nie ważne których), straci prawo do spłacenia zaległości w ratach. W takiej sytuacji wydana wcześniej decyzja wygaśnie i kwotę niewpłaconych jeszcze podatków trzeba będzie zapłacić od razu – inaczej organ podatkowy będzie mógł zablokować konta bankowe i ściągnąć zaległości w trybie egzekucyjnym.
Polisa AC i assistance w kosztach
Składki AC i assistance mogą być limitowane, jeśli są ustalane w oparciu o wartość pojazdu.
Przepis art. 16 ust. 1 pkt 49 PDOPrU ogranicza wysokość kosztów składek na ubezpieczenie samochodu, którego wartość przekracza limit 150 000 zł.
W przypadku składek ubezpieczeniowych podstawą ustalenia proporcji jest wartość przyjęta dla celów ubezpieczenia. Ograniczenie to dotyczy więc ubezpieczeń nieobowiązkowych, dla których składka zależy od wartości samochodu.
Ubezpieczenia kosztów napraw (AC) i assistance mogą podlegać zatem ograniczeniom, jeśli wysokość ich składki jest kalkulowana w oparciu o wartość pojazdu.
Wartość przyjęta dla celów ubezpieczenia powinna wynikać z polisy ubezpieczeniowej lub przedstawionej przez ubezpieczyciela kalkulacji.
Podobne stanowisko wyrażono m.in. w interpretacji ogólnej Ministra Finansów z 19.6.2012 r., DD2/033/31/PMN/12/260.
Polisa ubezpieczeniowa nie jest przedłużeniem gwarancji – pojazd ubezpiecza bowiem ubezpieczyciel, gwarancji zaś udziela sprzedawca lub producent pojazdu.
