Kwartalne okresy rozliczeniowe w akcyzie dla wewnątrzwspólnotowego nabycia wyrobów węglowych
W sejmie trwają prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (nr druku 2764). Ustawa ta ma wprowadzić z 1.1.2023 r. zmiany umożliwiające deklarowanie nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów węglowych w trybie przewidzianym w art. 21a ust. 1 AkcyzU, tj. z zastosowaniem deklaracji w sprawie podatku akcyzowego od wyrobów węglowych.
Konsekwencją powyższej zmiany jest modyfikacja obecnego wzoru Deklaracji w sprawie podatku akcyzowego od wyrobów węglowych oznaczonej symbolem „AKC-WW” na „AKC-WW/AKC-WWn”.
Zmiana wiąże się więc z koniecznością ujednolicenia ww. oznaczenia deklaracji w rozporządzeniu MF z 17.12.2021 r. w sprawie wzorów deklaracji podatkowych w sprawie podatku akcyzowego oraz deklaracji w sprawie przedpłaty podatku akcyzowego z 1.1.2023 r.
Wprowadzony zostanie nowy wzór deklaracji w sprawie podatku akcyzowego od wyrobów węglowych (AKC-WW/AKC-WWn). Dodany symbol „AKC-WWn” będzie odnosić się do nabycia wewnątrzwspólnotowego tych wyrobów.
W wyniku tego zaistniała konieczność dostosowania przepisów rozporządzenia z 29.10.2013 r. w sprawie wyrobów akcyzowych, w przypadku których podatnicy mogą stosować kwartalny okres rozliczeniowy dla umożliwienia podatnikowi składania deklaracji i zapłaty akcyzy za okresy kwartalne (Dz. U. poz. 1276) również dla rozliczenia nabyć wewnątrzwspólnotowych wyrobów węglowych.
Konsultacje rozporządzenia dotyczącego deklaracji rezygnacji z PPK
Rośnie liczba uczestników PPK
Obecnie według danych z portalu mojeppk.pl na koniec września w PPK oszczędzało 2,46 mln osób, a liczba aktywnych rachunków PPK wynosiła 2,78 mln osób, co oznacza, że są uczestnicy PPK, którzy mają więcej niż jeden rachunek PPK. PPK prowadzi już ponad 295 podmiotów zatrudniających. Wartość aktywów netto w funduszach zdefiniowanej daty wynosiła na koniec września 9,60 mld zł i zmniejszyła się o 160,76 mln zł w stosunku do wartości aktywów na koniec sierpnia. W PPK wśród oszczędzających ponad 95% stanowią obywatele polscy, rośnie natomiast liczba uczestników PPK z Ukrainy, to już 69,13 tys. Ponadto w PPK oszczędza między innymi ponad 8 tys. osób z Białorusi, 2400 z Indii, 1920 z Rosji czy 1870 z Rumunii.
Zmiany w rozporządzeniu dotyczącym deklaracji rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK
Komentowane i nowelizowane rozporządzenie odnosi się do najważniejszego dokumentu w ramach PPK. Biorąc pod uwagę poziom partycypacji w PPK to większość osób zatrudnionych musiała wypełniać dokument z rozporządzenia, czyli deklaracje o rezygnacji z dokonywania wpłat do pracowniczych planów kapitałowych. Minister Finansów w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego, określa wzór deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do pracowniczych planów kapitałowych, o której mowa w art. 23 ust. 2 ustawy o PPK, oraz szczegółowego zakresu zawartych w niej danych.
Artykuł 125 ustawy z 28.4.2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027 (Dz.U. z 2022 r. poz. 1079) wprowadził zmiany do ustawy o PPK, które mają na celu m.in. zmianę obowiązujących regulacji umożliwiających systematyczne oszczędzanie na cele emerytalne. Zmiany przede wszystkim doprecyzowują przepisy tam, gdzie konieczność interwencji ustawodawcy wynika z dotychczasowej praktyki ich stosowania i jest niezbędna dla zrealizowania celu zakładanego przez projektodawcę. W ramach tej nowelizacji wpisano do ustawy o PPK np. możliwość wcześniejszego zapisania do PPK już od 15. dnia zatrudnienia a także dodano art. 28a dotyczący postępowania z nienależnie pobranymi wpłatami do PPK. Ta zmiana wymusiła konieczność zmiany rozporządzenia dotyczącego sprawie deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do pracowniczych planów kapitałowych przez zmianę objaśniania definicji podmiotu zatrudniającego.
Zmiany w załączniku do rozporządzenia mają na celu zapewnienie przejrzystości i kompletności w trakcie procesu dokonywania rezygnacji z wpłat do PPK oraz skutków z tym związanych dla osób, których dotyczy program PPK.
Zgodnie z treścią projektu, rozporządzenie wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
Oświadczenie spedytora jako dowód dla celów WDT
Oświadczenie powinno zawierać: dane stron, warunki dostawy, ilość lub wagę towaru, datę wysyłki, datę dotarcia do odbiorcy, adres dostawy, podpis spedytora. Jako dowody WDT należy również wykorzystać: fakturę, korespondencję z nabywcą, zamówienie, specyfikację ładunku, potwierdzenie zapłaty.
Aby możliwe było opodatkowanie WDT stawką 0% VAT, art. 42 ust. 1 pkt 2 VATU wymaga, aby dokonujący go podatnik posiadał w swojej dokumentacji dowody, że towary będące przedmiotem WDT zostały wywiezione z Polski i dostarczone do nabywcy na terytorium innego państwa członkowskiego.
Stosownie do art. 42 ust. 3 VATU, dowodami potwierdzającymi WDT mogą być następujące dokumenty, jeżeli łącznie potwierdzają dostarczenie towarów do nabywcy znajdującego się w innym państwie członkowskim:
- dokumenty przewozowe otrzymane od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju, z których jednoznacznie wynika, że towary zostały dostarczone do miejsca ich przeznaczenia na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju – w przypadku gdy przewóz towarów jest zlecany przewoźnikowi (spedytorowi),
- specyfikacja poszczególnych sztuk ładunku.
Istotne są również tzw. dokumenty uzupełniające wymienione w art. 42 ust. 11 VATU, które można przedstawić organom podatkowym gdy dokumenty, o których mowa w art. 42 ust. 3 VATU nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia towarów do nabywcy. Wówczas można posłużyć się wszelkimi innymi dokumentami wskazującymi, że nastąpiła dostawa wewnątrzwspólnotowa, takim np. jak:
- korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie;
- dokumenty dotyczące ubezpieczenia lub kosztów frachtu;
- dokument potwierdzający zapłatę za towar, z wyjątkiem przypadków, gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie, w takim przypadku inny – dokument stwierdzający wygaśnięcie zobowiązania;
- dowód potwierdzający przyjęcie przez nabywcę towaru na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.
Oświadczenie spedytora nie jest wprost wymienione w zacytowanych przepisach. Przeważnie zawiera ono dane pokrywające się z listem przewozowym CMR:
- dane sprzedawcy,
- dane odbiorcy,
- warunki dostawy, na których transakcja została przeprowadzona,
- wagę towaru,
- ilość towaru,
- datę wysyłki,
- datę dostawy do nabywcy,
- kraj i adres dostawy,
- podpis spedytora.
Zwracam uwagę, że organy podatkowe w interpretacjach indywidualnych różnie oceniają znaczenie oświadczenia spedytora jako dokumentu potwierdzającego WDT.
W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 21.6.2010 r., IPPP3/443-335/10-4/KC, wskazano, że oświadczenie spedytora jest dowodem WDT jako „dokumenty przewozowe”. Z kolei w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 3.11.2015 r., IPTPP2/4512-448/15-4/JSz, przedstawiono stanowisko przeciwne.
Jednak moim zdaniem nie można zawsze przyjmować, że oświadczenie spedytora nie może być dowodem dokonania WDT, w szczególności gdy za transport odpowiada nabywca. Negatywna interpretacja dotyczyła sytuacji, w której sprzedawca odpowiadał za transport i wówczas należy zgodzić się z organem podatkowym, że sprzedawca powinien pozyskać CMR.
Natomiast dowodowy WDT, jakie należy wykorzystać do potwierdzenia stawki 0% VAT to: kopia faktury, specyfikacja poszczególnych sztuk ładunku oraz potwierdzenie zapłaty za towar. Należy też pamiętać o sprawdzeniu numeru VAT nabywcy w bazie VIES.
WSA: podmiot danych należy poinformować o naruszeniu bez zbędnej zwłoki
Do Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO) jesienią 2020 r. wpłynęło zawiadomienie o podejrzeniu naruszenia zasad przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych przez Fundację Promocji Mediacji i Edukacji Prawnej LEX NOSTRA. W sprawie chodziło o utratę danych osobowych wielu osób, jaka miała miejsce na początku 2020 r., na skutek kradzieży teczek zawierających dane osobowe beneficjentów. Administrator nie dokonał zgłoszenia naruszenia ochrony danych osobowych do UODO oraz nie zawiadomił o naruszeniu osób, których ono dotyczyło. Konsekwencją takiego zaniechania było nałożenie na Fundację w czerwcu 2021 r. przez organ nadzorczy administracyjnej kary pieniężnej. Od decyzji administrator się odwołał do WSA w Warszawie, w ocenie którego skarga nie zasługuje na uwzględnienie.
Sąd potwierdził, że administrator nie dokonał zgłoszenia naruszenia ochrony danych osobowych organowi nadzorczemu. Ponadto administrator nie zawiadomił bez zbędnej zwłoki osób, których dane dotyczą, o naruszeniu ochrony ich danych. Powyższe stanowi o naruszeniu przepisów ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych (RODO).
Zdaniem sądu UODO słusznie wskazał przykłady szkód, jakie mogą wystąpić w przypadku zaistniałego naruszenia. A obejmują one m.in.: dyskryminację, kradzież lub fałszowanie tożsamości, straty finansowe i naruszenia dobrego mienia. Sąd potwierdził również, iż w tej sprawie – biorąc pod uwagę katalog danych osobowych, jakie były objęte naruszeniem – wystąpiło wysokie ryzyko naruszenia praw i wolności osób objętych tym naruszeniem, gdyż utracone dane pozwalały na łatwą identyfikację tych osób.
W ocenie WSA, brak takiej reakcji ze strony administratora doprowadził do tego, że w praktyce pozbawił on podmiot danych nie tylko informacji o naruszeniu, ale również możliwości podjęcia odpowiednich działań, które pozwolą przeciwdziałać negatywnym skutkom naruszenia.
Źródło: https://uodo.gov.pl/pl/138/2463
Obowiązki sprawozdawcze spółki osobowej przekształcanej w spółkę komandytową – okres rozrachunkowy
Przekształcenie spółki osobowej w osobową stanowi zmianę prowadzenia działalności gospodarczej i nie powoduje powstania nowego podmiotu. Mając na uwadze, iż nie doszło do powstania nowego podmiotu oraz nie wystąpił obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych na moment przekształcenia możliwe jest sporządzenie sprawozdania finansowego rocznego obejmującego jako jeden okres rok 2022.
Zgodnie z art. 551 § 1 KSH wynika, iż spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, prosta spółka akcyjna oraz spółka akcyjna (spółka przekształcana) może być przekształcona w inną spółkę handlową (spółkę przekształconą). Reasumując: przekształcenie spółki osobowej w osobową stanowi zmianę prowadzenia działalności gospodarczej i nie powoduje powstania nowego podmiotu.
Roczne sprawozdanie finansowe to sprawozdanie sporządzone na podstawie ksiąg rachunkowych za rok obrotowy (por. art. 12 ust. 2 pkt 1 RachunkU). Zgodnie z definicją określoną w art. 3 ust. 1 pkt 9 RachunkU, przez rok obrotowy rozumie się rok kalendarzowy lub inny okres trwający 12 kolejnych pełnych miesięcy kalendarzowych, stosowany również do celów podatkowych. Rok obrotowy lub jego zmiany określa statut lub umowa, na podstawie której utworzono jednostkę. Jeżeli jednostka rozpoczęła działalność w drugiej połowie przyjętego roku obrotowego, to może księgi rachunkowe i sprawozdanie finansowe za ten okres połączyć z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny.
Mając na uwadze, iż nie doszło do powstania nowego podmiotu oraz nie wystąpił obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych na moment przekształcenia możliwe jest sporządzenie sprawozdania finansowego rocznego obejmującego jako jeden okres rok 2022.
Planowane kolejne zmiany w podatku akcyzowym
Dokumentacja i ewidencja
Projekt przewiduje wydłużenie możliwości prowadzenia ewidencji i innej dokumentacji dotyczącej wyrobów akcyzowych w postaci papierowej do 31 stycznia 2024 r. Ma to pomóc przedsiębiorcom przygotować się do prowadzenia ewidencji w postaci elektronicznej.
Uproszczenie dla produkcji energii elektrycznej
Projekt zakłada też uproszczenia dla podmiotów produkujących energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii (OZE). Ograniczone zostać mają obowiązki administracyjne dla podmiotów, które zużywają energię elektryczną objętą zwolnieniem od akcyzy, wyprodukowaną w generatorach o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW. Rozwiązanie to będzie dotyczyć także jednostek samorządu terytorialnego.
Certyfikaty
Planowane jest zniesienie obowiązku wydawania certyfikatów małego producenta napojów alkoholowych. Dotyczy to podmiotów, które korzystają z obniżonej stawki akcyzy w przypadku produkcji krajowej napojów alkoholowych.
Akcyza dla samochodów hybrydowych
Planuje się do końca 2029 r. wydłużyć zwolnienie od akcyzy dla hybrydowych samochodów osobowych typu plug-in, o pojemności silnika spalinowego nie większej niż 2000 cm³. Dotychczas zwolnienie to obowiązywało do końca 2022 r.
Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2023 r.
Zmiana przepisów dotyczących ulgi na złe długi w podatkach dochodowych
Ustawą z 7.10.2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r., poz. 2180) uchylono art. 18f ust. 19 PDOPrU i odpowiednio art. 26i ust. 19 PDOFizU oraz art. 11 ust. 18 RyczałtU. Oznacza to rezygnację z odpowiedniego załącznika do zeznania podatkowego, w którym dotychczas wykazywane były dane dotyczące ulgi na złe długi.
Zgodnie z tym przepisem podatnicy dokonujący odpowiednich zwiększeń lub zmniejszeń wynikających z ulgi na złe długi obowiązani są wykazać w zeznaniu podatkowym wierzytelności lub zobowiązania, z którymi związane są te zwiększenia lub zmniejszenia. W uzasadnieniu do projektu ustawy poinformowano, że przyczyną uchylenia wskazanych przepisów jest okoliczność, iż podatnik – niezależnie od obowiązków dotyczących zeznania podatkowego – i tak musi udowodnić wysokość wierzytelności i długów, które mają wpływ na podstawę opodatkowania. Rezygnacja z odpowiedniego załącznika do zeznania podatkowego, w którym dotychczas wykazywane były takie dane, pozwoli na uproszczenie obowiązków administracyjnych po stronie podatników.
Ponadto w art. 18f PDOPrU dokonano zmian doprecyzowujących, które mają na celu wyeliminowanie ewentualnych wątpliwości pojawiających się przy rozliczaniu złych długów w zeznaniu. Dodano przepis ust.1a zgodnie z którym jeżeli podatnik uzyskuje dochody opodatkowane różnymi stawkami, zwiększeń i zmniejszeń dokonuje się od każdej podstawy opodatkowania w takim stosunku, w jakim w roku podatkowym pozostają dochody opodatkowane różnymi stawkami w ogólnej kwocie dochodów. Zatem w przypadku, gdy podatnik będący małym podatnikiem opodatkowuje swój dochód z działalności gospodarczej wg stawki 9% – jako mały podatnik, a jednocześnie występuje u niego dochód związany ze źródłem przychodów z zysków kapitałowych objęty 19% stawką podatku.
Natomiast w przypadku występowania straty w rozliczeniu podatnika następuje doprecyzowanie, że zwiększeniu bądź zmniejszeniu podlega strata pochodząca ze źródła, z którą związana jest transakcja handlowa w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom. Regulację tę stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1.1.2023 r.
Bonusy świąteczne i imprezy integracyjne finansowane z funduszu świadczeń socjalnych
Start działalności socjalnej
Pracodawca, który nie prowadził dotychczas zakładowego funduszu socjalnego nie uruchomi go z dnia na dzień. Do rozpoczęcia jego działania niezbędne jest uprzednie ustanowienie regulaminu, w którym określone zostaną formy wsparcia socjalnego, beneficjenci funduszu, a przede wszystkim sposób zróżnicowania wysokości wsparcia w zależności od sytuacji socjalnej beneficjentów, zgodnie z zasadą, że osoby o lepszej sytuacji socjalnej otrzymują niższą pomoc, a osoby w gorszej sytuacji otrzymują wyższą pomoc socjalną. Ustalając treść regulaminu zfśs pracodawca powinien obowiązkowo współpracować z zakładową organizacją związkową, a jeśli taka nie działa na terenie zakładu, to z pracownikiem wybranym przez załogę do jej reprezentowania. Należy więc przewidzieć odpowiedni czas na wybór reprezentanta załogi oraz negocjacje treści regulaminu, która zwykle wzbudza w załodze dyskusje i wątpliwości.
Święta jako okoliczność uzasadniająca przyznanie świadczeń socjalnych
Fundusz socjalny został ustanowiony w celu wyrównywania nierówności socjalnych między osobami objętymi jego działalnością, czego wyrazem jest podstawowa zasada różnicowania wysokości świadczeń przyznawanych z jego środków. Dlatego nie należy kształtować świadczenia z zfśs jako okolicznościowego (np. z tytułu świąt Bożego Narodzenia), ale uzasadniać jego przyznanie socjalną potrzebą występującą w określonym okresie roku kalendarzowego (np. zwiększone wydatki w okresie świątecznym wpływające na sytuację socjalną rodzin pracowników).
Paczki świąteczne jako jedyna forma działalności socjalnej
Przepisy ustawy o zfśs nie określają świadczeń, jakie pracodawca powinien realizować względem beneficjentów funduszu, a jedynie definiują ich charakter, tj. kulturowo-oświatowy lub sportowo-rekreacyjny. Świadczenia możliwe do otrzymania w danym zakładzie powinny zostać skonkretyzowane w regulaminie zfśs. Zwykle jest to kilka różnych świadczeń, często związanych z urlopem wypoczynkowym, tym niemniej nie ma przeszkód aby u danego pracodawcy realizowano tylko jedno świadczenie, np. paczkę na święta.
Przyznawanie świadczeń w równej wysokości
Najważniejszą zasadą prowadzenia zakładowego funduszu socjalnego jest różnicowanie wartości świadczeń przyznawanych beneficjentom w zależności od uprzednio zbadanej sytuacji socjalnej. Wyklucza to możliwość przyznania wszystkim pracownikom paczek świątecznych o tej samej wartości, co może być niezrozumiałe np. dla dzieci pracowników. Bez różnicowania świadczeń należałoby uznać, że świadczenia są realizowane z funduszu operacyjnego pracodawcy.
Wyjątkiem w zakresie korzystania ze świadczeń socjalnych w równej wysokości są imprezy dla załogi organizowane na zasadzie tzw. powszechnej dostępności. Zgodnie z przeważającym orzecznictwem sądowym nie ma potrzeby różnicowania dostępu pracowników do zakładowej imprezy, tym niemniej warto zadbać o to by spotkanie takie miało charakter zgodny z celem prowadzenia działalności socjalnej w zakładzie.
Uzależnienie przyznania świadczenia od stażu pracy
Przyznawanie świadczeń z funduszu socjalnego nie może zostać uzależnione od zasług pracownika dla zakładu, czy od przepracowania minimalnego okresu, np. 6 miesięcy. Byłoby to niezgodne z celem tworzenia funduszu socjalnego, którym jest wspomaganie osób znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji socjalnej. Przepisy ustawy nie przewidują bowiem związku między przyznaniem lub wysokością świadczenia zfśs a wysokością odpisu na fundusz dokonanego na danego pracownika. Możliwe jest natomiast, że świadczenia nie otrzymają wszyscy pracownicy, a mianowicie dopuszczalne jest wykluczenie z możliwości otrzymania określonego świadczenia (np. zapomogi świątecznej) pracowników znajdujący się w najlepszej sytuacji socjalnej.
Realizowanie innych świadczeń niż przewidziane w regulaminie
Z funduszu socjalnego nie mogą być realizowane świadczenia, których nie przewidziano w regulaminie danego funduszu. Takie działanie naruszałoby przepisy ustawy o zfśs, a co więcej poniesione koszty nie mogłyby zostać objęte korzyściami podatkowo-składkowymi, właściwymi dla świadczeń socjalnych z zfśs. Dotyczy to na przykład wigilijnych spotkań integracyjnych, które nie mogą być organizowane jako spotkania okolicznościowe. Ich dopuszczalność zależy od tego czy posiadają charakter kulturowo-oświatowy lub sportowo-rekreacyjny, co oznacza, że powinny zawierać w programie np. występy artystyczne.
Świąteczna pomoc w formie pieniędzy lub bonów
Ustawa o zfśs dopuszcza możliwość ustalania świadczeń w postaci pieniężnej (zapomoga) lub różnego rodzaju bonów. Jeśli więc regulamin zfśs przewiduje realizowanie takich świadczeń, to możliwe jest przyznanie bonów osobom uprawnionym. Warto jednak zwrócić uwagę, że bony nie korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego, przez co ich wartość będzie podlegała opodatkowaniu.
Konsekwencje związane z wydatkowaniem środków zfśs niezgodnie z ustawą
Przyznawanie świadczeń z zfśs niezgodnie z ustawą o zfśs lub regulaminem zfśs może stanowić wykroczenie zagrożone karą grzywny. Sankcja taka może zostać nałożona przez inspektora pracy.
Organizacje zawodowe działające na terenie zakładu mają kompetencję do zgłaszania żądania wobec pracodawcy w zakresie zwrotu nieprawidłowo wydanych środków funduszu na rachunek zfśs.
Warunki uznania członka zarządu za podatnika VAT
Stan faktyczny
Sprawa dotyczyła osoby fizycznej, która na okres pełnienia przez nią funkcji członka zarządu w spółce, zawarła umowę o świadczenie usług zarządzania. Istota sporu dotyczyła właściwej interpretacji i zastosowania w rozpoznawanej sprawie art. 15 ust. 3 pkt 3 VATU, który ma rozstrzygające znaczenie dla oceny czy zarządzający współdziałał ze spółką na warunkach wskazujących na to, że jest podatnikiem podatku VAT z racji prowadzenia samodzielnie działalności gospodarczej (art.15 ust.1 VATU).
W ocenie podatnika, warunki współpracy pomiędzy zarządzającym a spółką prowadzą do wniosku, że nie są spełnione wszystkie przesłanki z art. 15 ust. 3 pkt 3 VATU, co powoduje, że zarządzający wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu VATU, a zatem jest podatnikiem VAT z tytułu zawartej umowy zarządzania. Przemawiają za tym trzy argumenty odnoszące się do istotnych elementów umowy w zakresie: odpowiedzialności zarządzającego wobec osób trzecich wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy; niezależności i samodzielności przy wykonywaniu usług (warunki, czas i miejsce wykonywania czynności) oraz zasady i sposób ustalenia wynagrodzenia.
Zarówno organ interpretacyjny, jak i sąd I instancji, po dokonaniu analizy przedstawionego we wniosku stanu faktycznego w kontekście przesłanek warunkujących uznanie zarządzającego za podatnika VAT, nie zgodzili się ze stanowiskiem podatnika i uznali, że członek zarządu nie występuje w takim charakterze. Z treści umowy o zarządzanie nie można bowiem wywodzić odpowiedzialności zarządzającego wobec osób trzecich, co miałoby świadczyć o samodzielnym charakterze działalności zarządzającego.
Stanowisko NSA
Rozpoznając sprawę, NSA zgodził się ze stanowiskiem sądu I instancji. Zauważył, że zasadnicze znaczenie przy uznaniu danej działalności za wykonywaną w ramach samodzielnej działalności gospodarczej mają postanowienia konkretnej umowy. W tej sprawie z umowy zawartej przez członka zarządu nie wynikało, że istnieją postanowienia dotyczące ponoszenia przez niego odpowiedzialności wobec osób trzecich.
Sąd odrzucił przy tym argumentację podatnika, że odpowiedzialność taką można wyinterpretować z przepisów prawa cywilnego regulujących zasady odpowiedzialności odszkodowawczej osoby, która powierzyła innej osobie wykonanie danej czynności.
Wbrew twierdzeniom zarządzający nie ponosi ryzyka ekonomicznego związanego z wykonywaniem usługi w sposób charakterystyczny dla samodzielnie prowadzonej działalności gospodarczej.
Podsumowanie
Omówiony wyrok potwierdza, że pomimo utrwalonego już orzecznictwa w kwestii działalności zarządczej członków zarządu spółek, nadal istnieją w tej materii wątpliwości podatników.
W orzecznictwie utrwalił się pogląd, że przy ocenie czy menadżer zarządzający spółką jest podatnikiem VAT, należy przede wszystkim ustalić, czy w związku z usługami zarządzania ponosi odpowiedzialność względem osób trzecich. Przy czym taka odpowiedzialność powinna być przewidziana wprost w umowie, a nie wynikać z ogólnych zasad przewidzianych w przepisach prawa cywilnego czy handlowego.
Więcej badań dla pracowników
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy pracodawcy mają obowiązek kierowania na badanie lekarskie pracowników. Są to zarówno badania wstępne jak i badania okresowe. Zgodnie z art. 229 KP wstępnym badaniom lekarskim, podlegają:
- osoby przyjmowane do pracy;
- pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.
Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. Pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim. W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.
Zasady przeprowadzanie badań lekarskich pracowników
Okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy. Za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych. Badania są przeprowadzane na koszt pracodawcy. Pracodawca ponosi ponadto inne koszty profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, niezbędnej z uwagi na warunki pracy.
Nowelizacja przepisów w zakresie badań lekarskich pracowników
Nowelizacja przewiduje dodanie do art. 229 KP § 61–§ 65 o poniżej treści (zamieszczamy wybrany wycinek przepisów odnoszący się do nowej propozycji ministerstwa w zakresie badań profilaktycznych):
§ 61. W przypadku, gdy pracownik skierowany na wstępne, okresowe albo kontrolne badania lekarskie spełnia warunki objęcia programem zdrowotnym lub programem polityki zdrowotnej, lekarz przeprowadzający wstępne, okresowe albo kontrolne badania lekarskie, kieruje pracownika, za jego zgodą, do udziału w programie zdrowotnym lub programie polityki zdrowotnej. Jeżeli pracownik wykona wstępne, okresowe albo kontrolne badania lekarskie zgodnie z programem zdrowotnym lub programem polityki zdrowotnej, badania te są finansowane na zasadach określonych w programie zdrowotnym lub programie polityki zdrowotnej.
§ 62. Jeżeli zakres badań określonych w programie zdrowotnym lub programie polityki zdrowotnej nie odpowiada pełnemu zakresowi badań wymaganych w celu wydania orzeczenia lekarskiego dotyczącego przeciwwskazań́ do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu, lekarz przeprowadzający wstępne, okresowe albo kontrolne badania lekarskie wydaje pracownikowi również̇ skierowanie na przeprowadzenie pozostałych badań wynikających z tych przepisów.
§ 64. Minister właściwy do spraw zdrowia ogłasza, w drodze obwieszczenia, wykaz programów zdrowotnych lub programów polityki zdrowotnej realizowanych przez ministra właściwego do spraw zdrowia lub Narodowy Fundusz Zdrowia, które uwzględnia lekarz w ramach przeprowadzania badania wstępnego, badania okresowego albo badania kontrolnego pracownika.
§ 65. Do przeprowadzania badań w zakresie wskazanym w programie zdrowotnym lub programie polityki zdrowotnej stosuje się̨ § 3 w którym wskazano, że okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy. Za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych.
Nowelizacja przepisów Kodeksu pracy jest obecnie procedowana w Sejmie.