Wygrana (jej wartość) stanowi przychód, od którego należy obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki ZUS.
Dane przedsięwzięcie można uznać za konkurs, jeżeli zawiera element współzawodnictwa, którego celem jest osiągnięcie najlepszego rezultatu i wyłonienie zwycięzcy (lub zwycięzców) spośród uczestników spełniających określone kryteria. Bardzo istotna jest również formalna strona konkursu – w szczególności sporządzenie regulaminu, który powinien zawierać: nazwę konkursu, dane organizatora, zasady uczestnictwa, opis nagród oraz sposób wyłonienia zwycięzców (por. interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 10.7.2019 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.250.2019.3.ID).
O sposobie rozliczenia podatkowego i składkowego nagród przyznawanych pracownikom decyduje to, do jakiego kręgu uczestników kierowany jest konkurs. W szczególności:
1) Jeżeli konkurs organizowany jest wyłącznie dla pracowników, to wartość wygranej stanowi dla nich przychód ze stosunku pracy, od którego pracodawca ma obowiązek naliczyć, pobrać i odprowadzić zarówno zaliczkę na podatek dochodowy, jak i składki ZUS.
2) Jeżeli konkurs skierowany jest do szerszego grona osób (np. pracowników i kontrahentów), wówczas wygrane należy zakwalifikować jako przychody z innych źródeł w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o PIT. W takim przypadku nie występuje obowiązek opłacania składek ZUS, ale pracodawca zobowiązany jest do poboru 10% zryczałtowanego podatku dochodowego (por. interpretacje indywidualne: ZUS z 15.6.2015 r., WPI/200000/43/604/2015; Dyrektora KIS z 24.05.2023 r., 0115-KDIT2.4011.201.2023.1.ENB).
W ostatniej z przywołanych interpretacji wskazano, że w przypadku konkursów adresowanych wyłącznie do pracowników, wartość nagród stanowi przychód ze stosunku pracy, ponieważ wygrana pozostaje w ścisłym związku z zatrudnieniem. Innymi słowy – gdyby nie stosunek pracy, dana osoba nie mogłaby w konkursie uczestniczyć. Nie ma przy tym znaczenia, czy udział w konkursie wiąże się bezpośrednio z zakresem obowiązków służbowych.
Do nagród w konkursach organizowanych przez pracodawcę wyłącznie dla pracowników nie ma zastosowania zwolnienie z opodatkowania przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT. Zgodnie z tym przepisem, zwolniona z podatku jest wartość wygranych w konkursach organizowanych i ogłaszanych przez środki masowego przekazu (prasa, radio, telewizja) oraz w konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową – o ile jednorazowa wartość nagrody nie przekracza 2000 zł.