W Sejmie 26.9.2024 r. rozpoczęły się prace nad rządowym projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wsparcia przedsiębiorców zatrudniających żołnierzy Obrony Terytorialnej lub żołnierzy Aktywnej Rezerwy (druk sejmowy nr 673). Jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy celem jej wprowadzenia jest zachęcenie pracodawców do zatrudniania żołnierzy OT i AR. Żołnierze należący do tych grup, pomimo że co do zasady na co dzień nie pełnią służby w jednostkach organizacyjnych resortu obrony narodowej, to przez cały czas pozostają żołnierzami w czynnej służbie wojskowej. W konsekwencji, mogą w każdej chwili zostać wezwane do wykonywania obowiązków służbowych, co wyłącza możliwość wykonywania przez nie obowiązków w ramach stosunku pracy. Kolizja między obowiązkami wynikającymi z pozostawania w stosunku służbowym a obowiązkami wynikającymi ze stosunku pracy zniechęca wielu pracodawców do zatrudniania żołnierzy OT, jak również AR.
Na pracodawcach zatrudniających ww. żołnierzy ciąży szereg ustawowych obowiązków, jak np. brak możliwości, poza nielicznymi wyjątkami, rozwiązania stosunku pracy czy też obowiązek udzielenia urlopu bezpłatnego na czas służby wojskowej. W związku z zaistniałą sytuacją powodziową i dużą rolą tych służb wojskowych z przeciwdziałaniem skutkom powodzi, chcąc zachęcić do wstępowania do tej służby, a jednocześnie motywując pracodawców do ich zatrudniania – ustawodawca po raz pierwszy przygotował system preferencji podatkowych w tym zakresie.
Ulgi w podatkach dochodowych
Zmiany wprowadzane są w art. 26he ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 18eg ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, i przewidują możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania kwoty 12 000 zł, jeśli zatrudniony u przedsiębiorcy w ramach stosunku pracy żołnierz OT lub AR pełni co najmniej rok nieprzerwanie terytorialną służbę wojskową lub służbę w aktywnej rezerwie. Przewidziano wzrost wysokości ulgi z każdym rokiem nieprzerwanego pełnienia służby przez żołnierza OT i AR, aż do kwoty 24 000 zł, jeżeli pełni on staż służby wynoszący co najmniej 5 lat. Maksymalny okres trwania kontraktu żołnierza OT wynosi 6 lat.
Ulga ma przysługiwać na każdego zatrudnionego żołnierza OT i AR niebędącego udziałowcem, akcjonariuszem ani wspólnikiem tego podatnika oraz na rzecz którego podatnik ponosi miesięczne wydatki w kwocie stanowiącej wysokość co najmniej minimalnego wynagrodzenia.
Zmiany miałby zastosowanie do dochodów (przychodów) osiągniętych od 1.1.2025 r. przy czym do obliczania okresów pełnienia terytorialnej służby wojskowej lub służby w aktywnej rezerwie, uwzględnia się również okresy sprzed wejścia w życie niniejszej ustawy.
Zniesienie obowiązku wypłaty odprawy
Oprócz rozwiązań podatkowych zaproponowano zmniejszenie obciążeń pracodawcy przez zniesienie obowiązku wypłaty odprawy pracownikowi powołanemu do pełnienia terytorialnej służby wojskowej. W tym celu odprawa wypłacana przez pracodawcę zatrudnionemu u niego pracownikowi powołanemu do terytorialnej służby wojskowej – ma być zastąpiona świadczeniem początkowym. Obecnie pracownik powołany do OT otrzymuje od pracodawcy odprawę w wysokości dwutygodniowego wynagrodzenia obliczonego według zasad określonych dla ustalania ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Pracodawcy, który wypłacił odprawę, przysługuje jej rekompensata.
Ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
