1. Planowane zmiany
Na stronie Rządowego Centrum Legislacyjnego ukazał się projekt Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej stanu zagrożenia epidemicznego (projekt nr MZ 1517).
Zgodnie z projektem z dniem 1.7.2023 r.:
1) odwołuje się na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2;
2) traci moc rozporządzenie Ministra Zdrowia z 12.5.2022 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz.U. z 2020 r. poz. 433; dalej: ZagrEpidemiiR).
Z odwołaniem stanu zagrożenia epidemicznego przestaną obowiązywać preferencje z zakresu prawa podatkowego wprowadzone dla celów przeciwdziałania negatywnym skutkom epidemii COVID-19 w zakresie:
– wydłużonego terminu na złożenie zawiadomienia o zapłacie należności na rachunek spoza tzw. białej listy,
– wydłużonego terminu na wydanie interpretacji indywidualnych,
– biegu terminów dotyczących krajowych schematów podatkowych, określanych skrótem MDR,
– stosowania certyfikatów rezydencji podatkowej zagranicznych podmiotów nieposiadających okresu ważności,
– kar umownych powstałych w związku ze stanem zagrożenia epidemicznego lub stanem epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19;
– opłat prolongacyjnych,
– obowiązków w zakresie dokumentacji cen transferowych.
Wybrane przepisy zaczną obowiązywać już z 1.7.2023 r., dla niektórych przewidziano pewne okresy przejściowe.
2. Zawiadomienie ZAW-NR
W przypadku zapłaty należności za dostawę towarów lub świadczenie usług udokumentowanych fakturą na rachunek inny niż rachunek czynnego podatnika VAT ujęty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów prowadzonym przez szefa KAS (tzw. białej liście), nabywca:
- ponosi odpowiedzialność solidarną wraz z dostawcą towaru lub usługodawcą za jego zaległości podatkowe – odpowiedzialność ta ograniczona jest do wysokości kwoty VAT, proporcjonalnie przypadającej na tę dostawę towarów lub to świadczenie usług,
- nie zaliczy do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność została dokona na rachunek spoza białej listy (a jeżeli już zaliczył wydatek do kosztów podatkowych, to musi w tej części zmniejszyć koszty uzyskania przychodów albo zwiększyć przychody w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów).
Powyższe dotyczy transakcji pomiędzy przedsiębiorcami o wartości przekraczającej 15 000 zł lub równowartość tej kwoty.
Uniknięcie ww. sankcji możliwe jest wyłącznie gdy zostanie dokonane zawiadomienie o zapłacie na rachunek spoza białej listy, tzw. ZAW-NR.
Zawiadomienie składa się do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatnika, który dokonał zapłaty należności w terminie 7 dni od dnia zlecenia przelewu, co wynika z brzmienia art. 22p ust. 4 pkt 1 PDOFiZU, art. 15d ust. 4 pkt 1 PDOPrU oraz art. 117ba § 3 pkt 2 OrdPU. W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 termin ten wynosi 14 dni od dnia zlecenia przelewu (por. art. 15zzn specustawy z 2 marca 2020 r).
Odwołanie z 1.7.2023 r. stanu zagrożenia epidemicznego skutkuje koniecznością dokonywania zgłoszenia ZAW-NR w terminie 7 dni.
3. Terminy wydawania interpretacji indywidualnych
Zgodnie z art. 14d § 1 OrdPU termin wydania indywidualnej interpretacji podatkowej wynosi 3 miesiące od dnia otrzymania wniosku przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Do tego terminu nie wlicza się terminów i okresów, o których mowa w art. 139 § 4 OrdPU., tj. terminów dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu.
W razie niewydania interpretacji podatkowej w terminie uznaje się, że w dniu następującym po dniu, w którym ten termin upłynął, została wydana interpretacja stwierdzająca prawidłowość stanowiska wnioskodawcy w pełnym zakresie, tzw. interpretacja milcząca (art. 14o § 1 OrdPU).
Z uwagi na trwanie pandemii czas na wydanie interpretacji indywidualnych został wydłużony z 3 do 6 miesięcy. Termin stosuje się do wniosków złożonych od 31.3.2020 r. do dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19. Powyższe zostało uregulowane w art. 31g ust. 1 KoronawirusU.
Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego z 1.7.2023 r. spowoduje, iż organ interpretacyjny zostanie zobowiązany do wydania interpretacji indywidualnej bez zbędnej zwłoki, w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące.
4. Terminy raportowania MDR
Termin raportowania schematów podatkowych, zarówno dla schematów krajowych, jak i transgranicznych wynosi 30 dni. Na mocy art. 15za ust. 1 KoronawirusU w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19 albo w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu, wskazanego przepisu się nie stosuje. Podatnicy przyzwyczaili się iż od 31.3.2020 r. nie byli zobowiązani do raportowania schematów krajowych (schematy transgraniczne zobowiązani byli raportować ponownie od 1.1.2021 r).
Odwołanie stanu epidemii z 1.7.2023 r. powoduje, iż niezgłoszone schematy podatkowe zobowiązani będą złożyć w ciągu 60 dni (30 dni zawieszenia + 30 dni standardowego terminu raportowania). Powyższe dotyczy terminów na przekazanie informacji o schemacie podatkowym (MDR-1), informacji korzystającego o schemacie podatkowym (MDR-3) i kwartalnej informacji o udostępnieniu schematu podatkowego standaryzowanego (MDR-4), a także zawiadomienia dotyczącego schematu podatkowego (MDR-2).
Równocześnie należy zauważyć, iż wszystkie nowopowstałe od 1.7.2023 r. schematy podatkowe będą podlegały zgłoszeniu w terminie 30 dni.
5. Okres stosowania certyfikatów rezydencji nie posiadających okresu ważności
Certyfikaty rezydencji podatkowej potwierdzające miejsce zamieszkania podatnika nie zawierające okresu jego ważności, płatnik może stosować przez okres kolejnych dwunastu miesięcy od dnia jego wydania. Reguła ta wynika z brzmienia art. 41 ust. 9a PDOFizU oraz art. 26 ust. 1i PDOPrU
Równocześnie na mocy art. 31ya ust. 1 KoronawirusU w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19 – jeżeli wskazany okres kolejnych dwunastu miesięcy od dnia wydania certyfikatu upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19, płatnik przy poborze podatku uwzględnia certyfikat niezawierający okresu ważności. Norma ta dotyczy certyfikatów rezydencji podatkowej za lata 2019 i 2020.
Odwołanie z 1.7.2023 r. stanu epidemii powoduje brak możliwości korzystania z ww. preferencji przez podatników, a w szczególności obowiązek weryfikacji aktualności posiadanych certyfikatów rezydencji podatkowej.
Wprawdzie przepisy art. 31y KoronawirusU wprowadzają regulację, iż certyfikaty bez okresu ważne są także w okresie kolejnych 2 miesięcy od odwołania tego stanu, niemniej jednak okres wakacyjny i oczekiwanie na przesłanie „nowego” certyfikatu rezydencji podatkowej wymagają podjęcia działań niezwłocznie by móc nimi posługiwać się od 2.9.2023 r.
6. Kary umowne i odszkodowania
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług (art. 23 ust. 1 pkt 19 PDOFizU oraz art. 16 ust. 1 pkt 22 PDOPrU). Jednakże jak wskazuje art. 52zb PDOFizU oraz art. 38t PDOPrU przepisów tych nie stosuje się do zapłaconych kar umownych i odszkodowań, jeżeli wada dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoka w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoka w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług powstała w związku ze stanem zagrożenia epidemicznego lub stanem epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19.
Odwołanie od 1.7.2023 r. stanu zagrożenia epidemicznego wyłączy możliwość korzystania przez podatników z możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych kar umownych i odszkodowań wynikających ze stanu pandemii. Dotyczyć to będzie kar umownych i odszkodowań dotyczących zdarzeń powstałych od tego dnia.
7. Opłata prolongacyjna
Z art. 57 § 1 OrdPU wynika, że w decyzjach wydawanych na podstawie art. 67a § 1 pkt 1, 2 OrdPU (odroczenie terminu płatności podatku lub rozłożenie zapłaty podatku na raty, odroczenie lub rozłożenie na raty zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetek od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek) ustalana jest opłata prolongacyjna od kwoty podatku lub zaległości podatkowej.
Przepisy ustaw związanych z COVID-19 wskazują, że w okresie zagrożenia epidemicznego albo w okresie 30 dni następujących po jej odwołaniu opłata prolongacyjna nie jest ustalana (art. 15za ust. 1 KoronawirusU).
Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego wyłączy stosowanie przepisu tymczasowego w zakresie opłat prolongacyjnych, które od 31.7.2023 r. będą znów w decyzjach wskazanych powyżej ustalane.
8. Dokumentacja cen transferowych
Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego powoduje, iż preferencje podatkowe w zakresie cen transferowych przestaną obowiązywać z upływem 2023 r.
Termin ten ma zastosowanie do:
- zwolnienia z obowiązku posiadania oświadczenia podmiotu powiązanego o dokonaniu korekty przy dokonywaniu korekt cen transferowych;
- wyłączenie warunku nieponiesienia straty przez podmiot powiązany w zakresie obowiązku sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych w przypadku, gdy jego przychody spadną o co najmniej 50% od łącznych przychodów uzyskanych w analogicznym okresie bezpośrednio poprzedzającym dany rok.