Płaca minimalna wzrośnie dwukrotnie w 2023 roku
W związku z wysoką inflacją, a także prognozą inflacji na 2023 r., rząd zgodnie z przepisami o minimalnym wynagrodzeniu, będzie miał obowiązek dokonania dwukrotnej podwyżki płacy minimalnej w przyszłym roku, czyli od 1.1.2023 r. płaca minimalna wyniesie 3490 zł, a 3600 zł od 1.7.2023 r.
Praca zdalna i badanie trzeźwości
Nadal trwają prace legislacyjne dotyczące wpisania do przepisów Kodeksu pracy, regulacji obejmującej pracę zdalną oraz badanie trzeźwości pracowników, to zmiany, na które od dawna czekają pracodawcy i pracownicy. Na samym początku pandemii w 2020 roku została wprowadzono możliwość stosowania pracy zdalnej na podstawie jednej z ustaw covidowych. Obecnie ustawodawca planuje wprowadzenie na stałe takiej możliwości, która ma zastąpić telepracę. Projekt przewiduje zdefiniowanie pracy zdalnej jako pracy, która może być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Pracodawca będzie miał prawo, w miejscu wykonywania pracy zdalnej i w godzinach pracy pracownika, przeprowadzać kontrolę wykonywania tej pracy przez pracownika, w tym w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przestrzegania procedur ochrony danych osobowych, na zasadach określonych w porozumieniu, regulaminie, poleceniu, albo w porozumieniu zawartym z pracownikiem. Kontrolę przeprowadza się w porozumieniu z pracownikiem, w miejscu wykonywania pracy zdalnej, w godzinach pracy pracownika.
W ramach tej samej nowelizacji ustawodawca planuje określić, kiedy i na jakich zasadach pracodawca będzie mógł badać trzeźwość pracowników. Pracodawca będzie miał obowiązek niedopuszczenia do pracy pracownika, w którego organizmie zostanie stwierdzona obecność alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu. Dotyczy to także przypadku, gdy zajdzie uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu bądź spożywał alkohol lub zażywał wymienione środki w czasie pracy. Badanie stanu trzeźwości pracownika oraz badanie na obecność w jego organizmie środków działających podobnie do alkoholu będzie mogła przeprowadzać również Policja. Podobnie jak badanie na obecność innych środków które mają działanie podobne do alkoholu. Ustawodawca przewiduje, że nowe przepisy poprawią bezpieczeństwo pracowników, zakładu pracy. Pracownicy nie będą narażali siebie i innych osób, w sytuacji, kiedy taka osoba będzie wykonywała pracę pod wpływem alkoholu albo innej substancji.
Należy przypomnieć, że obecnie zgodnie z art. 3 ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu, w celu przeciwdziałania COVID-19, pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna). Dopóki obowiązuje stan zagrożenia epidemicznego pracodawcy mogą stosować pracę zdalną na podstawie obecnych przepisów. Co oznacza, że tego rodzaju regulacja najprawdopodobniej będzie obowiązywać do końca 2022 r., o ile nie nastąpi nagłe przyspieszenie prac.
Work Life Balance – spóźniona implementacja Dyrektywy
Polska nie wdrożyła w terminie (początek sierpnia) przepisów dotyczących Work Life Balance, a prace nad finalnym projektem nowelizacji Kodeksu pracy w tym zakresie nadal trwają. Można się spodziewać, że najwcześniej na przełomie 2022 i 2023 r. nowe przepisy wejdą w życie. Zmiany obejmują przede wszystkim zwiększenie uprawnień rodzicielskich, więcej dni wolnych z tytułu posiadania dziecka, ale również dla pozostałych pracowników dni wolne z tytułu siły wyższej oraz urlop opiekuńczy. Wdrożenie przepisów w tym zakresie będzie dużym wyzwaniem dla pracodawców, a równolegle trwają prace nad Strategią Demograficzną 2040, która również przewiduje nowe uprawnienia dla pracowników.
PIT 2 w trzech podmiotach
Możliwość składania PIT-2 do więcej niż jednego pracodawcy to zmiana, która była częścią nowelizacji i dużej korekty w Polskim Ładzie, której wejście w życie zostało przesunięte na 2023 r., polega na umożliwieniu podatnikom składania PIT-2 do jednego, dwóch a nawet trzech pracodawców. Dzięki temu osoba, która np. łączy pracę z umową zlecenia, będzie mogła złożyć PIT-2 do obu miejsc i skorzystać z kwoty zmniejszającej podatek w każdym z nich po 1/24 w każdym – czyli po 150 zł. W przypadku trzech podmiotów kwota wolna będzie wynosiła po 100 zł w każdym. Co więcej w ramach konsultowanego w sierpniu 2022 r. nowego druku PIT-2, Ministerstwo Finansów będzie chciało zrealizować zapowiedź dotyczącą umożliwienia składania również innych deklaracji. Będzie to, między innymi, skorzystanie z 0% PIT dla rodzica z co najmniej czwórką dzieci, pracującego seniora w wieku emerytalnym (który nie pobiera świadczenia), czy osoby powracającej z zagranicy, będzie można również określić chęć wspólnego rozliczenia z małżonkiem, czy osoby samotnie wychowującej dziecko. Druki będą miały zastosowanie od 1.1.2023 r.
Ponowny automatyczny zapis do PPK
W kwietniu 2023 r. pracodawców, bez względu na to czy tworzyli PPK w 2019, 2020, czy 2021 r., czeka pierwszy ponowny automatyczny zapis do PPK. Zgodnie z treścią przepisów o PPK podmioty zatrudniające będą miały obowiązek najpierw do końca lutego 2023 r. poinformować, wszystkie osoby, które złożyły deklaracje rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK, że zostaną ponownie zapisane do PPK. A następnie począwszy od 1.4.2023 r. rozpocząć dokonywanie wpłat za te osoby.