Obowiązki pracodawcy i pracowników funkcyjnych

Przepisem art. 2071 § 1 KP, w związku z realizacją prawa Unii Europejskiej, zobowiązuje się pracodawcę do przekazywania pracownikom informacji o pracownikach wyznaczonych do:

  • udzielania pierwszej pomocy oraz
  • wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników.
Ważne

Wyznaczony pracownik nie musi spełniać wymagań kwalifikacyjnych określonych w art. 4 ust. 2 lit. b OchrPPożU.

Podobnie żadnymi szczególnymi kwalifikacjami nie musi wykazywać się osoba wyznaczona do udzielania pierwszej pomocy. Wystarczy, aby ukończyły one obowiązkowe szkolenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, w którego programie została uwzględniona problematyka ochrony przeciwpożarowej i pierwszej pomocy. Należy podkreślić, że na pracodawcy ciąży obowiązek zapewnienia realnych bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Z tego względu przed wyznaczeniem pracownika do udzielania pierwszej pomocy należy upewnić się, czy rzeczywiście posiada on odpowiednią wiedzę, umiejętności i predyspozycje do pełnienia takiej funkcji.

Szkolenia z zakresu prawa pracy – aktualna lista szkoleń Sprawdź

UWAGA! Obowiązek poinformowania o wyznaczonych pracownikach ma bez wyjątku każdy pracodawca, nawet taki, który zatrudnia tylko jednego pracownika. Informację na ten temat należy przekazać wszystkim pracownikom, niezależnie od rodzaju wykonywanej przez nich pracy, wymiaru czasu pracy czy rodzaju umowy o pracę.

Omawiany obowiązek wynika z konieczności wdrożenia dyrektywy Rady 89/391/EWG z 12.6.1989 r. w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy (Dz.Urz. UE L Nr 183, s. 1). Jest to o tyle istotne, że z przepisów tej dyrektywy wynikają kolejne powinności związane z wyznaczeniem pracowników do udzielania pierwszej pomocy oraz wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników.

Zwracamy także uwagę, że dyrektywa ma zastosowanie we wszystkich sektorach działalności, zarówno w sektorze publicznym, jak też prywatnym (w przemyśle, rolnictwie, handlu, administracji, usługach, szkolnictwie, oświacie i kulturze, działalności rozrywkowej i innych niewymienionych tu branżach).

Wyznaczenie pracowników funkcyjnych nie jest jedynym obowiązkiem pracodawcy w tym zakresie. Pracodawca dodatkowo ma obowiązek podjąć odpowiednie środki, aby pracownicy funkcyjni mieli dostęp i możliwość wykonywania swoich funkcji. Oznacza to, że rola wyznaczonego pracownika nie sprowadza się tylko do przyjęcia funkcji, oczekiwania na polecenia pracodawcy oraz działalności w sytuacji, do jakiej został wyznaczony. Z przepisów dyrektywy Rady należy wywnioskować, że pracownik funkcyjny powinien:

oceniać stopnie zagrożenia i podjąć działania zapobiegawcze oraz decydować w sprawie zastosowania odpowiednich środków ochronnych i, jeśli to konieczne, odpowiednich urządzeń ochronnych,

współpracować przy kontrolach związanych z przestrzeganiem zasad i przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.

Ważne

Działania pracowników nie powinny stawiać ich w niekorzystnej sytuacji, jeżeli postępowali oni odpowiednio i nie zaniedbali swoich obowiązków.

Zgoda pracownika na wyznaczenie i podanie danych osobowych

Wątpliwości może budzić kwestia, czy potrzebne są zgody pracownika na wyznaczenie go do pełnienia ww. funkcji oraz podanie jego danych osobowych.

Ważne

Uważamy, że konieczna jest zgoda pracownika na wyznaczenie.

Przy udzielaniu pierwszej pomocy potrzebna jest nie tylko wiedza i umiejętności, które pracownik może nabyć przez odpowiednie szkolenie, ale także odpowiednie cechy charakteru, takie jak:

  • opanowanie,
  • dobry stan zdrowia,
  • panowanie nad emocjami.
Skonsultuj z ekspertem rozwiązanie problematycznych kwestii. Sprawdź

Taka wyznaczona do udzielania pierwszej pomocy osoba nie może np. mdleć na widok krwi. Dlatego zasadniczo pracownik powinien taką zgodę wyrazić. Wyjątkowo brak zgody nie stoi na przeszkodzie wyznaczenia podwładnego, jeżeli wiadomo, że ma on wszelkie predyspozycje i kompetencje do udzielania pierwszej pomocy, albo w przypadku pracodawcy zatrudniającego kilka osób ten akurat pracownik jest jedyną osobą, którą można wyznaczyć (pozostali zdecydowanie się nie nadają).

Po wyznaczeniu zgoda pracownika na przetwarzanie jego danych osobowych nie jest konieczna, ponieważ wskazanie danych w informacji jest realizacją obowiązku z art. 2071 KP.

 

Treść i forma informacji

Treść informacji o wyznaczonym pracowniku, jaką należy przekazać pozostałym zatrudnionym, wskazano w art. 2071 § 2 KP. Informacja o pracownikach funkcyjnych powinna zawierać koniecznie:

  • imię i nazwisko,
  • miejsce wykonywania pracy (stanowisko),
  • numer telefonu służbowego lub innego środka komunikacji elektronicznej, np. adres poczty email.

Pracodawca jest obowiązany każdorazowo aktualizować informację na temat pracownika funkcyjnego w razie zmiany jednego z elementów zapisanych w tabeli.