Osoby poszkodowane w wyniku zbrojnej agresji na Ukrainę, które przybywają z terytorium tego kraju do Polski, otrzymują wsparcie materialne od wielu podmiotów.
Darowizny na rzecz NGO
Obowiązujące już dziś przepisy pozwalają na odliczenie określonych darowizn przekazywanych zarówno w formie pieniężnej, jak i rzeczowej. Dotyczy to m.in. darowizn przekazywanych na działalność pożytku publicznego. Taką działalność prowadzą organizacje pozarządowe (NGO), którymi są zarówno Organizacje Pożytku Publicznego (OPP), jak i niemające takiego statusu fundacje i stowarzyszenia. Preferencja podatkowa dotyczy darowizn przekazywanych na rzecz takich organizacji działających na terenie UE i EOG.
Przekazaną im wartość darowizny odlicza się od podstawy opodatkowania, którą jest kwota dochodu. W przypadku osób fizycznych (PIT) odliczenie może wynieść maksymalnie do 6 proc. dochodu. W przypadku firm (CIT) – do 10 proc. dochodu.
Z tych preferencji mogą korzystać wszyscy, którzy pomagają, również osoby i firmy, które pomagają Ukrainie.
Tym samym osoby i firmy, które pomagają Ukrainie przekazując zarówno pieniądze, jak i dary rzeczowe za pośrednictwem działających na terenie UE i EOG organizacji pozarządowych, mogą zmniejszać swoje obciążenie podatkowe odliczając darowizny w rocznym zeznaniu PIT lub CIT.
Żeby skorzystać z tej preferencji trzeba jedynie udokumentować fakt przekazania darowizny. W przypadku darowizny pieniężnej – dowodem wpłaty na rachunek bankowy. A w przypadku darowizny rzeczowej – dokumentem wskazującym dane darczyńcy i wartość darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu.
Możliwość skorzystania z tej preferencji mają podatnicy składający:
- PIT-36 (formularz służący rozliczeniu przychodów opodatkowanych według skali podatkowej),
- PIT-37 (formularz służący rozliczeniu przez osoby fizyczne przychodów opodatkowanych według skali podatkowej),
- PIT-28 (formularz przeznaczony dla podatników, którzy wybrali opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych),
- CIT-8 (zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu – poniesionej straty – przez podatnika podatku dochodowego od osób prawnych),
- CIT-8AB (zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu – poniesionej straty – przez podatkową grupę kapitałową).
Jednocześnie obdarowany przez organizację pozarządową obywatel Ukrainy nie musi płacić PIT. Korzystanie z pomocy humanitarnej organizacji pozarządowych nie generuje bowiem obowiązku podatkowego w tym podatku.
Preferencje dla krwiodawców
Odliczeniu od dochodu podlegają również już dzisiaj darowizny przekazane na cele krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi. Taka darowizna również odliczana jest od dochodu i pozwala na odliczenie ekwiwalentu, który przysługiwałby dawcy z tytułu przekazania krwi lub osocza. Ulga dla krwi i osocza jest jedną z ulg z tytułu darowizn, zatem limity kwotowe rozpatruje się w jej przypadku łącznie z darowizną na rzecz pożytku publicznego. Tym samym łączny limit wszystkich tych darowizn (ich suma) w roku podatkowym nie może przekroczyć wartości 6% dochodu podatnika.
Bez podatku od darowizny
Teraz jest tak, że osoby otrzymujące darowizny nie płacą podatku o ile wartość świadczenia (pieniężnego lub rzeczowego) nie przekracza 4 902 zł w ciągu 5 lat. W przypadku czteroosobowej rodziny jest to kwota 19 608 zł (po 4 902 zł na każdą osobę).
Koszty dla firm
Trwają prace nad rozwiązaniami umożliwiającym zaliczenie do kosztów podatkowych – zarówno w PIT i CIT – wydatków na wytworzenie lub ceny nabycia rzeczy i praw będących przedmiotem darowizny w okresie od 24 lutego do 31 grudnia 2022 r. na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy przekazywane:
- organizacjom pozarządowym (również z Ukrainy),
- jednostkom samorządu terytorialnego,
- Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych,
- podmiotom wykonującym działalność leczniczą oraz z zakresu ratownictwa medycznego na terytorium Polski i Ukrainy.
Kosztem uzyskania przychodów będą również koszty poniesione z tytułu nieodpłatnych świadczeń, a więc np. darmowej pomocy medycznej na rzecz organizacji pozarządowych. Skorzystają na tym przedsiębiorcy (lekarze, weterynarze), którzy w ramach swojej działalności chcą pomagać i oferować swoje usługi za darmo obywatelom Ukrainy.
Mieszkanie za darmo bez PIT
Zwolnimy też z podatku dochodowego (PIT) świadczenia uzyskiwane przez obywateli Ukrainy przybywających na terytorium RP z Ukrainy od zwykłych osób fizycznych i firm. Chodzi o podatek do zapłaty którego zobowiązana jest osoba otrzymująca takie świadczenie. Obecnie nie jest nim objęta pomoc otrzymana za pośrednictwem organizacji pozarządowych (NGO), ale podatek uregulować trzeba, gdy wsparcie pochodzi bezpośrednio od osoby fizycznej czy przedsiębiorcy.
Źródło: Ministerstwo Finansów