Zmiany w załączniku do rozporządzenia – zwolnienia przedmiotowe
Z § 2 ust. 1 rozporządzenia wynika, że czynności wymienione w załączniku są zwolnione z obowiązku prowadzenia ewidencji. Mowa o przypadkach zastosowania zwolnienia przedmiotowego. Względem poprzednio obowiązującego rozporządzenia zwolnienie nie obejmuje już:
1) dostawy towarów przy użyciu urządzeń służących do automatycznej sprzedaży, które w systemie bezobsługowym przyjmują należność i wydają towar;
2) świadczenia usług przy użyciu urządzeń, w tym wydających bilety, obsługiwanych przez klienta, które również w systemie bezobsługowym przyjmują należność w bilonie lub banknotach, lub innej formie (bezgotówkowej), jeżeli z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę lub czynność jednoznacznie wynikało, jakiej konkretnie czynności zapłata dotyczyła.
Zmianie uległa pozycja załącznika odnosząca się do usług świadczonych osobiście przez osoby niewidome posiadające orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Zwolnienie to obejmuje aktualnie podatników prowadzących samodzielnie działalność gospodarczą lub zatrudniających pracowników niewidomych posiadających orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności (a nie tylko jednego pracownika, tak jak w poprzednio obowiązującym akcie wykonawczym).
Natomiast wśród czynności niewymienionych w poprzednio obowiązującym rozporządzeniu, a uwzględnionych w akcie wykonawczym obowiązującym od 1.1.2025 r. można wskazać na:
1) usługi parkingu samochodów i innych pojazdów świadczone przez podatnika na rzecz jego pracowników;
2) dostawa towarów i świadczenie usług dokonywane przez podatników, którzy nie posiadają siedziby działalności gospodarczej w Polsce korzystających ze zwolnienia podmiotowego od VAT (tzw. unijne zwolnienie podmiotowe, procedura SME) na podstawie art. 113a ustawy o podatku od towarów i usług;
3) sprzedaż biletów w publicznym transporcie zbiorowym przy użyciu urządzeń obsługiwanych przez klienta, które również w systemie bezobsługowym przyjmują należność w:
- bilonie lub banknotach, lub
- innej formie (bezgotówkowej), jeżeli z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę lub czynność jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności zapłata dotyczyła
Nowe wyjątki od stosowania zwolnień
Zasadą ogólną jest, że w przypadkach określonych w § 2 i 3 rozporządzenia można stosować zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Wyjątki zostały określone w § 4 rozporządzenia. Względem wcześniej obowiązującego stanu prawnego należy wskazać, że zwolnień nie stosuje się, między innymi, w przypadku dostaw węgla, brykietów i podobnych paliw stałych wytwarzanych z węgla, węgla brunatnego, koksu i półkoksu, przeznaczonych do celów opałowych czy też dostaw towarów przy użyciu urządzeń obsługiwanych przez klienta, które również w systemie bezobsługowym przyjmują należność w bilonie lub banknotach, lub innej formie (bezgotówkowej) i wydają towar.
Co istotne, wyłączenia odnoszącego się do automatów nie stosuje się, jeżeli dostawa ta jest dokonywana przy użyciu urządzeń obsługiwanych przez klienta, które w systemie bezobsługowym przyjmują należność w bilonie i nie posiadają stałego zasilania elektrycznego, a towar jest wydawany mechanicznie bez użycia prądu. Oznacza to, że sprzedaż prowadzona za pomocą prostych samoobsługowych automatów bez zasilania elektrycznego nadal może korzystać ze zwolnienia.
Zwolnieniem z prowadzenia ewidencji sprzedaży będą objęte także stacje ładowania samochodów elektrycznych działające poprzez automatyczne dystrybutory.
Wśród usług objętych wyłączeniami znalazły się usługi takie jak usługi parkingu samochodów i innych pojazdów, bez względu na formę sprzedaży usługi oraz usługi świadczone przy użyciu urządzeń, w tym wydających bilety, obsługiwanych przez klienta, które również w systemie bezobsługowym przyjmują należność w bilonie lub banknotach, lub innej formie (bezgotówkowej), w tym usługi przewozów pasażerskich w samochodowej komunikacji.
Vacatio legis, czyli czas na dostosowanie się do zmian
Co do zasady rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1.1.2025 r., jednakże prawodawca zdecydował się na wprowadzenie przepisów przejściowych.
I tak przykładowo podatnicy świadczący usługi parkingu samochodów i innych pojazdów bądź usługi przewozów pasażerskich w samochodowej komunikacji przy użyciu automatów vendingowych będą mieli obowiązek rejestrowania sprzedaży na kasie fiskalnej od 1.4.2026 r. Natomiast od 1.4.2027 r. obowiązek fiskalizacji nastąpi względem pozostałych dostaw towarów i świadczenia usług wykonywanych przy użyciu automatów vendingowych.
Podatnicy prowadzący sprzedaż przy użyciu automatów powinni zatem wykorzystać przyjęte vacatio legis do odpowiedniego dostosowania swoich urządzeń.