Najważniejszą znaną obecnie zmianą wprowadzaną z 1.1.2020 r. jest ograniczenie możliwości wystawiania faktur z NIP nabywcy dokumentujących sprzedaż zaewidencjonowaną przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Zmiana ta związana jest z tym, że – jak czytamy w uzasadnieniu ustawy nowelizującej z 4.7.2019 r. – "podatnik nie może dowolnie wybierać, czy dokonuje zakupu na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, czy też występuje w charakterze konsumenta. To znaczy, jeżeli w momencie dokonywania zakupu dany podmiot występuje w charakterze konsumenta i nabywa określony towar, jako konsument, wówczas nie ma możliwości późniejszej zmiany tego charakteru zakupu. Towar lub usługa nabyta na potrzeby osobiste lub prywatne nie może z czasem przekształcić się w zakup służący działalności gospodarczej z punktu widzenia VAT. Podatnik nie nabędzie prawa do odliczenia VAT naliczonego od zakupu dokonanego w charakterze konsumenta".
Jednakże w praktyce powszechne jest ujawnianie się przez nabywców jako podatnicy VAT jakiś czas po zakupie. Teoretycznie w takich przypadkach nabywcom nie powinna być wystawiona faktura "na firmę" (z NIP nabywcy), jednak w praktyce powszechne jest w takich przypadkach wystawianie takich faktur żądającym tego nabywcom.
Aby temu zapobiec z 1.1.2020 r. dodany zostanie przepis pozwalający w przypadku sprzedaży udokumentowanej paragonami wystawianie faktury z NIP nabywcy jedynie wówczas, gdy NIP nabywcy został wskazany na paragonie (zob. dodawany art. 106b ust. 5 VATU). Zmiana ta – jak czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy nowelizującej z 4.7.2019 r. - jest "reakcją na zaobserwowany nieuczciwy proceder polegający na wystawianiu faktur na zaprzyjaźnione firmy, w zamian za korzyść majątkową, do paragonów fiskalnych wygenerowanych przez kasę, a nie odebranych przez klientów. Firmy na podstawie wystawionych faktur dokonują odliczenia VAT, mimo że w rzeczywistości nie nabyły towarów lub usług, a tym samym zawyżają koszty podatkowe".
Zmianie tej towarzyszyć będzie określenie sankcji nakładanych na podatników wystawiających faktury z NIP nabywcy do sprzedaży udokumentowanej paragonami bez NIP nabywcy, jak również na podatników ujmujących wystawione na nich takie faktury w ewidencji VAT. Obu grupom podatników – za wyjątkiem osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo przestępstwo skarbowe – ustalane będzie przez organy podatkowe dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na fakturze wystawionej do sprzedaży udokumentowanej paragonem bez NIP nabywcy - zob. dodawane art. 106b ust. 6 oraz art. 109a ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.; dalej: VATU).
W 2020 r. spółka sprzeda osobie fizycznej komputer, którą to sprzedaż udokumentuje paragonem wystawionym bez NIP nabywcy. Po dwóch tygodniach osoba ta poprosi spółkę o wystawienie faktury dokumentującej sprzedaż komputera. W tej sytuacji spółka będzie miała obowiązek wystawić fakturę, jednak faktura ta nie będzie mogła zawierać NIP nabywcy.
Omawiany zakaz nie będzie dotyczył podatników świadczących usługi taksówek osobowych, z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą (PKWiU 49.32.11.0) (zob. dodawany art. 106b ust. 7 VATU). A zatem podatnicy świadczący takie usługi będą migli wystawiać faktury z NIP nabywcy do sprzedaży udokumentowanej paragonem bez NIP nabywcy. Zauważyć jednak należy, że – najprawdopodobniej przez przeoczenie – nie zostało wyłączone stosowanie art. 109a VATU, co teoretycznie oznacza, że podatnicy ujmujący w ewidencji VAT wystawiane przez podatników świadczących usługi taksówek osobowych faktury z NIP nabywcy wystawione do sprzedaży udokumentowanej paragonem bez NIP nabywcy muszą się liczyć z ustaleniem im dodatkowego zobowiązania podatkowego (zapewne jednak w praktyce przyjmie się jednak korzystna dla podatników, wykluczająca to interpretacja przepisów).
Zauważyć przy tym należy, że w praktyce nie wszystkie używane przez podatników kasy rejestrujące umożliwiają wskazywanie NIP na paragonie. Podatnicy używający takie kasy od 1.1.2020 r. nie będą mogli wystawiać do sprzedaży udokumentowanej paragonami faktur z NIP nabywcy. Powoduje to, że przypadkach takich – jak czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy nowelizującej z 4.7.2019 r. – "nabywca powinien zadeklarować w momencie dokonywania zakupu, że nabywa towar lub usługę, jako podatnik – w takiej sytuacji sprzedawca nie powinien rejestrować zakupu na kasie rejestrującej, tylko powinien od razu wystawić fakturę".
Omawiana zmiana wejdzie w życie 1.1.2020 r. (zob. art. 28 pkt 5 ustawy nowelizującej z 4.7.2019 r.), jednak nowe przepisy nie będą miały zastosowania w przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej przed 1.1.2020 r. (zob. art. 15 ustawy nowelizującej z 4.7.2019 r.). Będą one miały zastosowanie do sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej od 1.1.2020 r.
Obecnie na podstawie art. 96 ust. 7a VATU podatnik będący osobą fizyczną jest obowiązany poinformować właściwego naczelnika urzędu skarbowego o:
1) dokonaniu wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) zarządcy sukcesyjnego, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym, w terminie 7 dni od dnia dokonania tego wpisu;
2) zmianach w zakresie wpisu, o którym mowa w pkt 1 - w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana.
Ustawą z 31.7.2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1495) wprowadzi jednak z 1.1.2020 r. zmiany w treści art. 22 ustawy z 6.3.2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1291), które spowodują, że informacje powyższe zawarte będą w dostępnej dla naczelnika urzędu skarbowego Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. W związku z tym wskazane powyżej obowiązku zostaną z początkiem 2020 r. zlikwidowane. Nastąpi to przez uchylenie art. 96 ust. 7a VATU i dostosowanie do tego treści art. 96 ust. 8a VATU.
Przepisy wprowadzające zmiany w ustawie o VAT z dniem 1 stycznia 2020 r. |
|
* Pola wymagane
Zasady przetwarzania danych osobowych: Administratorem danych osobowych jest Wydawnictwo C.H.Beck sp. z o.o., Warszawa, ul. Bonifraterska 17, kontakt: daneosobowe[at]beck.pl. Dane przetwarzamy w celu marketingu własnych produktów i usług, w celach wskazanych w treści zgód, jeśli były wyrażane, w celu realizacji obowiązków prawnych, oraz w celach statystycznych. W sytuacjach przewidzianych prawem, przysługują Ci prawa do: dostępu do swoich danych, otrzymania ich kopii, sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, przenoszenia, cofnięcia zgody oraz wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych. Pełne informacje w Polityce prywatności.