Opis stanu faktycznego

Skarżąca wystąpiła o wydanie zgody na zastosowanie wyłącznie oświetlenia światłem sztucznym we wszystkich pomieszczeniach sprzedaży w prowadzonym przez siebie sklepie w oparciu o § 52 ust. 2 WarunkiTechR, następnie o § 25 OgPrzBHPR.

Postanowieniem wydanym na podstawie art. 106 § 5 KPA oraz § 25 OgPrzBHPR, wydano opinię, że nie zostały spełnione przesłanki do prowadzenia postępowania w sprawie wyrażenia zgody na zastosowanie oświetlenia wyłącznie elektrycznego w pomieszczeniu sprzedaży sklepu, mieszczącego się w budynku mieszkalnym wolnostojącym.

W uzasadnieniu postanowienia organ wskazał, że pomieszczenie stałej pracy wymienione we wniosku, stanowi pomieszczenie handlowe, nie jest zatem pomieszczeniem produkcyjnym. Z tego względu w niniejszej sprawie nie ma zastosowania § 25 OgPrzBHPR, który znajduje zastosowanie wyłącznie wobec pracodawców, prowadzących działalność produkcyjną.

Skarżąca wniosła zażalenie na powyższe postanowienie.

Więcej treści BHP po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Przetestuj

Orzeczenie NSA

Naczelny Sąd Administracyjny podniósł, że „Zgodnie § 58 ust. 1 WarunkiTechR dopuszcza się oświetlenie pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludzi wyłącznie światłem sztucznym, jeżeli:

  1. oświetlenie dzienne nie jest konieczne lub nie jest wskazane ze względów technologicznych,
  2. jest uzasadnione celowością funkcjonalną zlokalizowania tego pomieszczenia w obiekcie podziemnym lub w części budynku pozbawionej oświetlenia dziennego.

W przypadku gdy pomieszczenie, o którym mowa w ust. 1, jest pomieszczeniem stałej pracy w rozumieniu ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, dla zastosowania wyłącznie oświetlenia światłem sztucznym, w tym elektrycznym, jest wymagane uzyskanie zgody właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, wydanej w porozumieniu z właściwym okręgowym inspektorem pracy – § 58 ust. 2 WarunkiTechR.

Z brzmienia § 58 ust. 2 WarunkiTechR wynika, że obowiązek uzyskania zgody na zastosowanie wyłącznie oświetlenia światłem sztucznym istnieje jedynie w odniesieniu do pomieszczeń stałej pracy w rozumieniu ogólnych przepisów BHP. A zatem, § 58 ust. 2 WarunkiTechR w kwestii oświetlenia pomieszczeń stałej pracy światłem sztucznym odsyła do ogólnych przepisów BHP.

Ważne

Jak stanowi § 2 pkt 4 OgPrzBHPR przez pomieszczenie „stałej pracy” – rozumie się pomieszczenie pracy, w którym łączny czas przebywania tego samego pracownika w ciągu jednej doby przekracza 4 godziny. Kwestie związane z oświetleniem takich pomieszczeń zostały uregulowane w § 25 OgPrzBHPR .

Stosownie do § 25 OgPrzBHPR w pomieszczeniach stałej pracy należy zapewnić oświetlenie dzienne, chyba że jest to niemożliwe lub niewskazane ze względu na technologię produkcji, a na stosowanie oświetlenia wyłącznie elektrycznego pracodawca uzyskał zgodę właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego wydaną w porozumieniu z okręgowym inspektorem pracy.

W tym stanie prawnym przepis § 58 WarunkiTechR nie stanowi samodzielnej podstawy prawnej do wydania zgody, o jakiej w nim mowa. Ma zastosowanie tylko w sytuacjach, które zgodnie z ogólnymi przepisami BHP wymagają uzyskania zgody inspektora pracy”.

Wciąż masz wątpliwości? Zapytaj eksperta. Sprawdź

Wnioski dla pracodawcy

Zastosowanie w zakładzie pracy wyłącznie elektrycznego źródła światła na podstawie § 25 OgPrzBHPR jest dopuszczalne, jeżeli łącznie spełnione są dwa warunki:

  1. zapewnienie światła dziennego jest niemożliwe lub niewskazane oraz
  2. przyczyna przeszkody określonej w pkt 1 tkwi w technologii produkcji.

To zaś oznacza, że względy technologii produkcji ograniczają zakres podmiotowy zastosowania § 25 OgPrzBHPR, a tym samym przepis ten nie może znajdować zastosowania względem pracodawców prowadzących działalność inną niż produkcyjna, w tym usługowo-handlową. A zatem, przepis § 58 ust. 2 WarunkiTechR dotyczy obowiązku uzyskania zgody właściwych organów Inspekcji Pracy, gdy pomieszczenie, w którym ma być zastosowane wyłącznie oświetlenie światłem sztucznym spełnia wymogi określone w § 25 OgPrzBHPR w związku z jego § 2 pkt 4 OgPrzBHPR , tzn. jest pomieszczeniem stałej pracy, w którym prowadzona jest działalność produkcyjna (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego: z 26.9.2021 r., I OSK 2461/11; z 29.4.2009 r., I OSK 814/08, z 14.10.2015 r., II OSK 368/14).

Wyrok NSA z 18.10.2022 r., III OSK 1532/21, Legalis.