W Dz.U. z 2019 r. pod poz. 1696 opublikowano ustawę z 19.7.2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (dalej: SzczególnePotrzebyU). Z SzczególnePotrzebyU wynika m.in., że:

  • określa ona środki służące zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami oraz obowiązki podmiotów publicznych w tym zakresie;
  • osoba ze szczególnymi potrzebami to osoba, która ze względu na swoje cechy zewnętrzne lub wewnętrzne, albo ze względu na okoliczności, w których się znajduje, musi podjąć dodatkowe działania lub zastosować dodatkowe środki w celu przezwyciężenia bariery, aby uczestniczyć w różnych sferach życia na zasadzie równości z innymi osobami;
  • chodzi tu o dostępność rozumianą jako dostępność architektoniczną, cyfrową oraz informacyjno-komunikacyjną, co najmniej w zakresie określonym przez minimalne wymagania, o których mowa w art. 6 SzczególnePotrzebyU, będącą wynikiem uwzględnienia uniwersalnego projektowania albo zastosowania racjonalnego usprawnienia;
  • minimalne wymagania służące zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami obejmują: w zakresie dostępności architektonicznej m.in. zapewnienie wolnych od barier poziomych i pionowych przestrzeni komunikacyjnych budynków, instalację urządzeń lub zastosowanie środków technicznych i rozwiązań architektonicznych w budynku, które umożliwiają dostęp do wszystkich pomieszczeń, z wyłączeniem pomieszczeń technicznych; w zakresie dostępności cyfrowej – wymagania określone w ustawie o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych; w zakresie dostępności informacyjno-komunikacyjnej m.in. obsługę z wykorzystaniem środków wspierających komunikowanie się, o których mowa w art. 3 pkt 5 ustawy z 19.8.2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1824), lub przez wykorzystanie zdalnego dostępu online do usługi tłumacza przez strony internetowe i aplikacje, instalację urządzeń lub innych środków technicznych do obsługi osób słabosłyszących, w szczególności pętli indukcyjnych, systemów FM lub urządzeń opartych o inne technologie, których celem jest wspomaganie słyszenia, zapewnienie na stronie internetowej danego podmiotu informacji o zakresie jego działalności – w postaci elektronicznego pliku zawierającego tekst odczytywalny maszynowo, nagrania treści w polskim języku migowym oraz informacji w tekście łatwym do czytania itd.;
  • obowiązki w zakresie zapewnienia takiej dostępności wymienionym wyżej osobom ciążą przede wszystkim na podmiotach publicznych określonych w art. 3 SzczególnePotrzebyU, czyli m.in. na jednostkach sektora finansów publicznych;
  • dokumentem potwierdzającym spełnianie minimalnych wymagań, o których mowa wyżej, jest certyfikat dostępności wydawany dla konkretnego podmiotu na okres 4 lat od dnia wydania;
  • Fundusz Dostępności, którego dysponentem jest minister rozwoju regionalnego, jest państwowym funduszem celowym, a jego środki przeznacza się na realizację zadań polegających na wsparciu działań w zakresie zapewniania dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami lub jej poprawy, w szczególności w budynkach użyteczności publicznej oraz budynkach mieszkalnictwa wielorodzinnego.

Zmiany wprowadzono m.in. w ustawie z 27.8.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1172 ze zm.; dalej: RehZawU), gdzie w art. 21 po ust. 1 dodano ust. 1a, zgodnie z którym wpłaty na PFRON ulegają obniżeniu o 5% dla pracodawcy innego niż podmiot publiczny, o którym mowa w ustawie o zapewnianiu dostępności, posiadającego certyfikat, począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pracodawca ten zawiadomił Zarząd Funduszu o uzyskaniu certyfikatu dostępności poprzez teletransmisję danych w formie dokumentu elektronicznego.

Dodano zapis, zgodnie z którym do zadań powiatu należy także dofinansowanie zmiany samodzielnego lokalu mieszkalnego, o którym mowa w przepisach ustawy o własności lokali, dotychczas zajmowanego przez osobę niepełnosprawną, w sytuacji braku możliwości zastosowania w tym lokalu racjonalnych usprawnień, o których mowa w SzczególnePotrzebyU, odpowiednich do rodzaju niepełnosprawności lub jeżeli ich zastosowanie byłoby nieracjonalne ekonomicznie (art. 35a ust. 1 pkt 7 lit. g) RehZawU).

Ponadto Rada Nadzorcza PFRON ma się składać także z przedstawiciela ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego (art. 50 w ust. 2 pkt 1b RehZawU).

Zmiany wprowadzono też w ustawie z 23.10.2018 r. o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2192 ze zm.; dalej: SFWONU). Fundusz będzie mógł także wspierać działania w zakresie zapewnienia dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami lub jej poprawy, osobom ze szczególnymi potrzebami, o których mowa w SzczególnePotrzebyU (art. 1 ust. 1a SFWONU).

Ponadto środki funduszu solidarnościowego przeznacza się także na wsparcie udzielane w ramach Funduszu Dostępności, o którym mowa wyżej. Wysokość odpisu ustala się corocznie w planie finansowym funduszu solidarnościowego, którego środki są przekazywane na rachunek Funduszu Dostępności w terminie 21 dni od dnia ogłoszenia ustawy budżetowej na dany rok budżetowy (art. 6a SFWONU).