Zgodnie z obecnymi przepisami organ administracji architektoniczno-budowlanej, po uzyskaniu upoważnienia ministra, który ustanowił przepisy techniczno-budowlane, w drodze postanowienia, udziela bądź odmawia zgody na odstępstwo od tych przepisów. Jak podaje resort, średni czas oczekiwania na uzyskanie upoważnienia ministra wynosi od 1,5 do 2 miesięcy, przy założeniu, że wniosek nie wymagał uzupełnienia. Projekt przewiduje likwidację wymogu występowania o upoważnienie do ministra. Zasadność udzielenia odstępstwa będzie oceniał samodzielnie organ administracji architektoniczno-budowlanej.
Łatwiejsza sprzedaż nieruchomości, na której była rozpoczęta budowa
W przypadku sprzedaży nieruchomości, na której jest prowadzona budowa, nowy właściciel musi uzyskać zgodę poprzedniego właściciela na przeniesienie decyzji o pozwoleniu na budowę. Brak zgody poprzedniego właściciela nieruchomości nabytej w drodze licytacji może uniemożliwiać dokończenie realizacji inwestycji lub uzyskanie pozwolenia na użytkowanie. Zmiana w art. 40 PrBud polega na dodaniu wyjątku w procedurze przeniesienia pozwolenia na budowę. Zgoda dotychczasowego inwestora, na rzecz którego decyzja została wydana, nie będzie potrzebna, jeżeli własność nieruchomości objętej decyzją o pozwoleniu na budowę po wydaniu tego pozwolenia przeszła z dotychczasowego inwestora na nowego inwestora. Można założyć, że celem sprzedaży nieruchomości, na której była rozpoczęta budowa, jest bowiem nabycie nieruchomości wraz z budową i prawami do jej realizacji.
W zakresie sporządzania projektu budowlanego nowelizacja zakłada jego etapowe przekładanie przez inwestora. Związane jest to z podziałem projektu budowlanego na projekt zagospodarowania działki lub terenu, projekt architektoniczno-budowlany oraz projekt techniczny. W aktualnym stanie prawnym pod względem zgodności z przepisami techniczno-budowlanymi organ administracji architektoniczno-budowlanej sprawdza wyłącznie projekt zagospodarowania działki lub terenu; pozostała część projektu jest sprawdzana w zakresie jego kompletności. Na podstawie nowych przepisów organ będzie zatwierdzał projekt zagospodarowania działki lub terenu oraz projekt architektoniczno-budowlany w decyzji o pozwoleniu na budowę. Dopiero po zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego inwestor będzie mógł przystąpić do sporządzenia projektu technicznego. Projekt techniczny będzie przedkładany do organu nadzoru budowlanego na późniejszym etapie procesu inwestycyjnego, tj. na etapie zgłoszenia zakończenia robót budowlanych lub wystąpienia z wnioskiem o udzielenie decyzji pozwolenia na użytkowanie.
Do zatwierdzenia 3 egzemplarze projektu zamiast 4
Nowelizacja przewiduje, że zatwierdzeniu będą podlegać trzy egzemplarze projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego, z których jeden egzemplarz przeznaczony jest dla inwestora, jeden egzemplarz dla organu zatwierdzającego projekt oraz jeden egzemplarz dla właściwego organu nadzoru budowlanego.
W celu zapewnienia większej pewności prawa w zakresie trwałości decyzji administracyjnej projekt zakłada ograniczenie czasowe możliwości stwierdzania nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę. W aktualnym stanie prawnym w stosunku do decyzji o pozwoleniu na budowę, a także pozwoleniu na użytkowanie, unieważnienie tych decyzji może nastąpić w terminie ogólnym wynikającym z KPA. W projekcie uznano, że termin 5 lat jest wystarczającym na stwierdzenie ewentualnych nieprawidłowości w decyzji o pozwoleniu na budowę lub decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. Termin 5 lat będzie liczony od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji o pozwoleniu na budowę. Po upływie terminu 5 lat organ będzie mógł jedynie stwierdzić wydanie zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa oraz wskazać okoliczności, z powodu których nie stwierdził nieważności decyzji.
Planowana data wejścia w życie nowelizacji to 3 miesiące od dnia ogłoszenia.