Obowiązek zapewnienia innego dnia wolnego za święto przypadające w sobotę wynika ze sposobu obliczania wymiaru czasu pracy (art. 130 § 1–2 KP) oraz zasady przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy (art. 129 § 1 KP). Musi być zrealizowany w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym takie święto występuje.
Bez przesunięć
Wymiar czasu pracy ustala się osobno dla każdego okresu rozliczeniowego przyjętego u pracodawcy. W tym celu należy:
- pomnożyć 40 godzin przez liczbę tygodni w okresie rozliczeniowym, przy czym tygodniem jest 7 kolejnych dni, począwszy od pierwszego dnia okresu rozliczeniowego (art. 128 § 3 pkt 2 KP),
- dodać do otrzymanej liczby iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego przypadających od poniedziałku do piątku (tzw. wystających),
- obniżyć uzyskany wynik o 8 godzin za każde święto przydające w innym dniu niż niedziela, przy czym świętem są dni wolne od pracy wskazane w art. 1 ustawy z 18.1.1951 r. o dniach wolnych od pracy – t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 90 ze zm.), który wymienia też 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny.
Zasadniczo okres rozliczeniowy nie powinien przekraczać 4 miesięcy. Możliwe jest jednak jego wydłużenie do maksymalnie 12 miesięcy w każdym systemie czasu pracy, jeżeli jest to uzasadnione przyczynami obiektywnymi, technicznymi lub dotyczącymi organizacji pracy. Dodatkowy warunek to zachowanie ogólnych zasad dotyczących ochrony bezpieczeństwa i zdrowia pracowników (por. art. 129 § 1–2 KP).
Wymiar czasu pracy w okresach rozliczeniowych obejmujących sierpień 2020 r.
Okres rozliczeniowy |
Sposób obliczenia wymiaru czasu pracy |
Godziny |
Dni |
Jednomiesięczny: sierpień |
(40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień) – (8 godz. × 1 święto) |
160 |
20 |
Dwumiesięczny: lipiec-sierpień |
([40 godz. x 8 tyg.] – [8 godz. x 4 dni] – [8 godz. x 1 święto]) |
344 |
43 |
Trzymiesięczny: lipiec-wrzesień |
(40 godz. × 13 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień) – (8 godz. × 1 święto) |
520 |
65 |
Czteromiesięczny: maj-sierpień |
(40 godz. × 17 tyg.) + (8 godz. × 2 dni) – (8 godz. × 3 święta) |
672 |
84 |
Sześciomiesięczny: lipiec-grudzień |
(40 godz. × 26 tyg.) + (8 godz. × 2 dni) – (8 godz. × 4 święta) |
1024 |
128 |
Dwunastomiesięczny: Styczeń-grudzień |
(40 godz. × 52 tyg.) + (8 godz. × 2 dni) – (8 godz. × 9 świąt) |
2024 |
253 |
Bez względu na długość stosowanego przez pracodawcę okresu rozliczeniowego w 2020 r., wolne za sobotę 15 sierpnia musi się w nim zmieścić. Jego przesunięcie na inny okres rozliczeniowy (niemożliwe tylko w dwunastomiesięcznym) spowodowałoby niedopracowanie obowiązującego w nim wymiaru czasu pracy oraz nadpracowanie w okresie, w którym to święto przypada.
Święto przypadające w sobotę uniemożliwia wyznaczenie wolnego z tytułu zasady przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, stąd konieczność jego udzielenia w innym dniu okresu rozliczeniowego.
Według wyboru
Choć to pracodawca jest zobligowany do udzielenia dnia wolnego za 15.8.2020 r. (i za każde święto przypadające w sobotę), nie musi samodzielnie wskazywać konkretnego terminu. Może przenieść prawo jego wyznaczenia na pracowników. Warto jednak, aby uczynił to przy spełnieniu trzech warunków, ponieważ to on jest odpowiedzialny za organizowanie pracy w sposób zapewniający pełne wykorzystanie czasu pracy (art. 94 pkt 2 KP). Pierwszy to czas, w którym informacja w tej sprawie trafi do zatrudnionych – musi to nastąpić przed przekazaniem im rozkładów czasu pracy (jeśli pracodawca nie jest zwolniony z tego zobowiązania na podstawie art. 129 § 4 pkt 1 KP), sporządzanych na co najmniej miesiąc lub na cały okres rozliczeniowy. A zatem pracownicy powinni zostać powiadomieni o swoim uprawnieniu na minimum tydzień przed rozpoczęciem pracy w okresie, na który rozkład został przygotowany (art. 129 § 3 KP). Drugi warunek dotyczy zobligowania pracowników do wytypowania daty dnia wolnego w okresie rozliczeniowym, którym święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny jest objęte. Natomiast trzeci sprowadza się do zastrzeżenia prawa do korekty tej daty. Przyda się ono np. w razie wykroczenia poza okres rozliczeniowy.