Lista obcokrajowców, którzy mogą pracować w Polsce podlega modyfikacji na mocy art. 7 ustawy z 22.2.2019 r. o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw (dalej: ustawa zmieniająca), która została przekazana do podpisu Prezydenta i ma wejść w życie po 30 dniach od jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Przepis ten wprowadza zmiany w ustawie z 20.4.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1265 ze zm.; dalej: PromZatrU). Cała nowelizacja jest natomiast podyktowana koniecznością wdrożenia do polskiego systemu prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/801 z 11.5.2016 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu prowadzenia badań naukowych, odbycia studiów, szkoleń, udziału w wolontariacie, programach wymiany młodzieży szkolnej lub projektach edukacyjnych oraz podjęcia pracy w charakterze au pair (wersja przekształcona) (Dz.Urz. UE L 132 z 21.05.2016, str. 21).
Studenci i doktoranci
Będzie mogła pracować w Polsce osoba korzystająca z mobilności studenta na warunkach określonych w art. 149b ust. 1 ustawy z 12.12.2013 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2084 ze zm.; dalej: CudzU) w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą (nowy art. 87 ust. 1 pkt 11d PromZatrU). Oznacza to konieczność łącznego spełnienia przez studenta lub doktoranta następujących przesłanek:
– cel jego pobytu na polskim terytorium to kontynuacja lub uzupełnienie studiów podjętych w innym państwie członkowskim UE,
– ma być objęty programem unijnym lub wielostronnym zapewniającym środki w zakresie mobilności lub porozumieniem między przynajmniej dwiema instytucjami szkolnictwa wyższego przewidującym mobilność wewnątrzunijną̨,
– posiadany przez niego dokument pobytowy lub wiza długoterminowa, wydane przez inny unijny kraj, będzie zawierał adnotację „student”,
– okres pobytu w Polsce w celu kontynuacji lub uzupełnienia studiów nie przekroczy 360 dni,
– szef Urzędu ds. Cudzoziemców (dalej szef Urzędu) otrzyma zawiadomienie od jednostki prowadzącej studia na obszarze polskim o zamiarze korzystania przez cudzoziemca z mobilności studenta i nie wyda decyzji o sprzeciwie w terminie 30 dni.
Poza tym studenci i doktoranci zostaną zwolnieni z obowiązku uzyskania zezwolenia na pracę, jeśli będą posiadać zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce ze względu na kontynuację lub uzupełnienie studiów podjętych w innym kraju członkowskim (zmieniony art. 87 ust. 2 pkt 1 PromZatrU w zw. z art. 144 CudzU w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą).
Naukowcy i badacze
Po wejściu w życie ustawy zmieniającej świadczyć pracę w Polsce będą mogli także naukowcy, którzy przebywają na polskim terytorium w związku z korzystaniem z mobilności krótkoterminowej naukowca na warunkach wskazanych w art. 156b ust. 1 CudzU w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą (nowy art. 87 ust. 1 pkt 11c PromZatrU). Zyskają takie prawo, jeśli łącznie spełnią poniższe kryteria:
– celem ich pobytu w Polsce będzie prowadzenie części badań naukowych lub prac rozwojowych w jednostce naukowej mającej siedzibę na terytorium polskim,
– ich dokumenty pobytowe lub wizy długoterminowe, wydane przez inne państwo unijne, ma być opatrzone adnotacją „naukowiec”,
– szef Urzędu otrzyma zawiadomienie od jednostki naukowej o zamiarze korzystania przez cudzoziemca z mobilności naukowca i nie wyda decyzji o sprzeciwie w terminie 30 dni.
Możliwość pracy będą miały ponadto osoby przebywające w Polsce z uwagi na prowadzenie badań naukowych lub prac rozwojowych w tutejszej jednostce naukowej (zatwierdzonej przez ministra ds. wewnętrznych), jeśli złożą wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w celu mobilności długoterminowej naukowca (dodana do art. 87 ust. 1 pkt 13 lit. c PromZatrU). Będzie to także dopuszczalne, gdy ich umowa zawarta z jednostką naukową na prowadzenie badań naukowych albo prac rozwojowych będzie umową o pracę, o dzieło, zlecenia lub inną cywilnoprawną – spełniającą wymagania z art. 151b ust. 1 pkt 2 CudzU w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą. Każda z nich ma zatem m.in. określać tytuł, przedmiot i cel tych badań lub prac, datę ich rozpoczęcia i zakończenia, a także wynagrodzenie i inne warunki pracy naukowca.
Jeszcze jedna nowość: brak obowiązku uzyskiwania zezwolenia na pracę dla osoby posiadającej zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych, a także w celu mobilności długoterminowej naukowca.
