Uchwała rady gminy w sprawie zaopiniowania zmiany granic gminy – możliwość wniesienie skargi do WSA

Tak stwierdził WSA w Rzeszowie (post. WSA w Rzeszowie z 28.7.2020 r., II SA/Rz 747/20, Legalis).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z 8.3.1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 713; dalej: SamGminU), Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia:

1) tworzy, łączy, dzieli i znosi gminy oraz ustala ich granice;

2) nadaje gminie lub miejscowości status miasta i ustala jego granice;

3) ustala i zmienia nazwy gmin oraz siedziby ich władz.

Z przepisów art. 4b ust. 1 i 3 SamGminU wynika zaś, że wydanie rozporządzenia przez Radę Ministrów na wniosek rady gminy wymaga:

1. wniosku rady gminy poprzedzonego przeprowadzeniem przez tę radę konsultacji z mieszkańcami, wraz z uzasadnieniem oraz niezbędnymi dokumentami, mapami i informacjami potwierdzającymi zasadność wniosku;
2. opinii rad gmin objętych wnioskiem, poprzedzonych przeprowadzeniem przez te rady konsultacji z mieszkańcami, a w przypadku zmiany granic gminy naruszającej granice powiatów lub województw - opinii odpowiednich rad powiatów lub sejmików województw;
3. opinii wojewody właściwego dla gminy lub gmin objętych wnioskiem.

Rada gminy występuje z takim wnioskiem do ministra administracji publicznej za pośrednictwem wojewody, w terminie do dnia 31 marca.

W omawianym wyroku WSA w Rzeszowie powołał się na stanowisko Trybunału Konstytucyjnego (patrz post. TK z 12.6.2019 r., S 1/19). WSA stwierdził w swoim wyroku, że TK wskazał, że ustawowy wymóg nadania aktom w sprawie łączenia, dzielenia, znoszenia i ustalania granic gmin formy rozporządzenia Rady Ministrów powoduje, że ze względu na tę formę nie można ich poddać kontroli legalności sądów administracyjnych. Oznacza to, że uchwała podjęta przez radę gminy w trybie art. 4 ust. 2 w zw. z art. 4b ust. 1 i 3 SamGminU również nie stanowi aktu z zakresu administracji publicznej, lecz element procedury legislacyjnej zmierzającej do potencjalnego wydania rozporządzenia Rady Ministrów. Jak podkreślił WSA skoro wydanie rozporządzenia pozostawiono wyłącznej kompetencji Rady Ministrów, przy jednoczesnym braku możliwości poddania kontroli sądowej podjętego aktu Rady Ministrów, to brak jest podstaw prawnych, aby dopuścić sądowoadministarcyjną kontrolę wspomnianych wyżej uchwał rady gminy. Nie ma przepisu szczególnego w rozumieniu art. 3 § 3 ustawy z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej: PostAdmU), który umożliwiałby skuteczne zaskarżanie takich uchwał. A zatem: „Skoro nie jest to uchwała podjęta z zakresu administracji publicznej, to brak jest możliwości jej zaskarżenia w oparciu o art. 3 § 2 pkt 5 i 6 [PostAdmU] oraz art. 101 ust. 1 [SamGminU, zgodnie z którym każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem, podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego].” [uzup. Autora]