Szkolenie przedsiębiorcy w dziedzinie bhp

Zgodnie z art. 304 ustawy Kodeks pracy (dalej: KP) przedsiębiorca niebędący pracodawcą organizujący pracę wykonywaną przez osoby fizyczne:

1. na innej podstawie niż stosunek pracy;
2. prowadzące na własny rachunek działalność gospodarczą,

– jest obowiązany zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy, o których mowa w art. 207 § 2 KP.

Obowiązki pracodawcy

W ramach art. 207 § 2 KP przedsiębiorca ma zatem obowiązek chronić zdrowie i życie osób pracujących przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności jest obowiązany:

1. organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy;
2. zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń;
3. reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracujących, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy;
4. zapewnić rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy;
5. uwzględniać ochronę zdrowia kobiet w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz osób niepełnosprawnych w ramach podejmowanych działań profilaktycznych;
6. zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy;
7. zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.

Obowiązki osób wykonujących pracę

Jest też druga strona medalu, obowiązki osób wykonujących pracę. Zgodnie z art. 304¹ KP obowiązki, o których mowa w art. 211 KP, w zakresie określonym przez podmiot organizujący pracę, ciążą również na osobach fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez podmiot organizujący pracę, a także na osobach prowadzących na własny rachunek działalność gospodarczą, w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez podmiot organizujący pracę.

Zatem przedsiębiorca może wskazać zakres obowiązków, który będzie dotyczył pracującego w jego zakładzie pracy w ramach następujących (art. 211 KP):

1. znajomości przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, udziału w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz poddawania się wymaganym egzaminom sprawdzającym;
2. wykonywania pracy w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosowania się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych;
3. dbania o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy;
4. stosowania środków ochrony zbiorowej, a także używania przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem;
5. poddawania się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosowania się do wskazań lekarskich;
6. niezwłocznego zawiadomienia przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzeganiu współpracowników, a także innych osób znajdujące się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie;
7. współdziałania z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.

Skuteczne wypełnianie nałożonych na przedsiębiorcę obowiązków w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracujących jest możliwe tylko wtedy, gdy posiada on odpowiedni zakres wiedzy i umiejętności do realizacji tego zadania.

Szkolenie bhp

Pracodawca zdobywa tę wiedzę i umiejętności podczas szkolenia w dziedzinie bhp przeznaczonego dla pracodawców i innych osób kierujących pracownikami. Wynika to z faktu, że celem takiego szkolenia jest nabycie/uzupełnienie/aktualizacja wiedzy i umiejętności w szczególności z zakresu:

1. oceny zagrożeń występujących w procesach pracy oraz ryzyka związanego z tymi zagrożeniami;
2. kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy;
3. ochrony pracowników przed zagrożeniami związanymi z wykonywaną pracą.

Program szkolenia przewiduje zaznajomienie z następującymi zagadnieniami:

1. aktualnymi przepisami (w tym dotyczącymi: obowiązków w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, odpowiedzialności za naruszenie przepisów i zasad bhp, ochrony pracy kobiet i młodocianych, profilaktycznej opieki zdrowotnej, szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, organizacji nadzoru i kontroli warunków pracy);
2. zasadami identyfikacji, analizy i oceny zagrożeń czynnikami szkodliwymi dla zdrowia, uciążliwymi i niebezpiecznymi oraz oceny ryzyka związanego z tymi zagrożeniami;
3. organizacją i metodami kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy;
4. analizą okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz związaną z nimi profilaktyką (w tym omówienie przyczyn charakterystycznych wypadków przy pracy, ze szczególnym uwzględnieniem wypadków powstałych na skutek niewłaściwej organizacji pracy, oraz związanej z nimi profilaktyki);
5. organizacją i metodyką szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (z uwzględnieniem metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego) oraz kształtowaniem bezpiecznych zachowań pracowników w procesach pracy;
6. zasadami postępowania w razie wypadku w czasie pracy i w sytuacjach zagrożeń (np. pożaru, awarii), w tym zasady udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku;
7. skutkami ekonomicznymi niewłaściwych warunków pracy (np. świadczenia z tytułu warunków pracy, składka na ubezpieczenia społeczne pracowników);
8. problemami ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska naturalnego.

Nie można wykluczać oczywiście, że przedsiębiorca i bez szkolenia te umiejętności posiada. Jednak w sytuacji wypadku przy pracy, ewentualne uzasadnianie posiadania omawianych umiejętności będzie łatwiejsze, gdy przedsiębiorca odbyciem stosownego szkolenia i uzyskaniem zaświadczenia z wynikiem pozytywnym, będzie mógł się okazać.