W Dz.Urz. M.P. z 2021 r. pod poz. 123 opublikowano komunikat Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki z 28.1.2021 r. w sprawie sytuacji radiacyjnej kraju w IV kwartale 2020 r.
Z art. 72 ustawy z 29.11.2000 r. – Prawo atomowe (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1792 ze zm.; dalej: PrAtom) wynika, że Prezes Państwowej Agencji Atomistyki dokonuje systematycznej oceny sytuacji radiacyjnej kraju. W celu dokonania takiej oceny Prezes Agencji:
1) zbiera, weryfikuje i analizuje informacje otrzymywane ze stacji wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych, z placówek prowadzących pomiary skażeń promieniotwórczych, oraz od służb, które dysponują danymi potrzebnymi do oceny sytuacji radiacyjnej kraju, w tym służby meteorologicznej;
2) weryfikuje i analizuje informacje uzyskiwane z innych źródeł;
3) przyjmuje i weryfikuje informacje o zdarzeniach radiacyjnych;
4) tworzy bazy danych i systemy informatyczne istotne dla oceny sytuacji radiacyjnej kraju;
5) analizuje i prognozuje rozwój sytuacji radiacyjnej kraju oraz zagrożenia ludności i środowiska na podstawie informacji, o których mowa w pkt 1 i 2, oraz danych zawartych w bazach, o których mowa w pkt 4.
Zadania powyższe Prezes Agencji realizuje przy pomocy wydzielonego w strukturze Państwowej Agencji Atomistyki Centrum do Spraw Zdarzeń Radiacyjnych.
Prezes Agencji przyjmuje informacje o zdarzeniach radiacyjnych na terenie kraju, a w razie potrzeby udziela, w oparciu o uzyskane informacje, bezzwłocznej pomocy w ocenie wielkości powstałego zagrożenia radiacyjnego oraz doradza w zakresie likwidacji zagrożenia i usuwania skutków zdarzenia (art. 76 PrAtom). Natomiast na żądanie Prezesa Agencji instytucje, organizacje i osoby posiadające dane i informacje niezbędne dla analizy i oceny sytuacji radiacyjnej kraju obowiązane są do ich nieodpłatnego udostępnienia (art. 79 PrAtom).
Na podstawie delegacji ustawowej z art. 81 PrAtom Prezes Agencji ogłosił w M.P. wspomniany na wstępie komunikat, z którego wynika, że wyniki pomiarów uzyskane ze stacji i placówek wykonujących pomiary skażeń promieniotwórczych kształtowały się następująco:
- moc dawki – 52–142 nSv/h (nanosiwertów na godzinę) – średnio 83,2 nSv/h;
- Cs-137 w mleku – 0,25–1,43 Bq/dm3 (bekerela na dm3) – średnio 0,68 Bq/dm3;
- Cs-137 w powietrzu – 0,09–2,53 µBq/m3 (mikrobekerela na m3) – średnio 0,49 µBq/m3.
Zawartość izotopu cezu Cs-137 w powietrzu i w mleku stanowi podstawowy wskaźnik reprezentujący skażenie promieniotwórcze materiałów środowiskowych oraz artykułów spożywczych sztucznymi izotopami promieniotwórczymi.
Powyższe dane wskazują, jak przekazał Prezes Agencji w komunikacie, że narażenie osób z ogółu ludności kraju powodowane obecnymi w środowisku i w żywności sztucznymi izotopami promieniotwórczymi utrzymuje się na bardzo niskim poziomie stanowiącym jedynie kilka procent wartości dawki granicznej dla ogółu ludności wynoszącej 1 mSv w ciągu roku.
