Zarząd powiatu, którego przewodniczącym jest starosta wydający postanowienie jako organ pierwszej instancji, nie jest uprawniony do wniesienia skargi na postanowienie wojewody uchylające postanowienie starosty, co powoduje konieczność odrzucenia skargi. Tak stwierdził WSA w Łodzi (post. z 16.1.2020 r., II SA/Łd 955/19).
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi rozpatrywał skargę wniesioną przez zarząd powiatu na postanowienie wojewody uchylające postanowienie starosty, który działał jako organ pierwszej instancji na podstawie m.in. art. 98 ustawy z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 65 ze zm.; dalej: GospNierU), z którego wynika, że starosta wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, wydaje decyzję w przedmiocie odszkodowania za działki gruntu, wydzielone pod drogi publiczne w wyniku podziału, w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem.
Oznacza to, że wydawanie decyzji w tym przedmiocie jest sprawą z zakresu administracji publicznej, która należy do właściwości powiatu w rozumieniu art. 38 ust. 1 ustawy z 5.6.1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 511 ze zm.; dalej: SamPowiatU), z którego wynika, że w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości powiatu decyzje wydaje starosta, chyba że przepisy szczególne przewidują wydawanie decyzji przez zarząd powiatu.
Zarząd powiatu jest organem wykonawczym powiatu. W skład zarządu powiatu wchodzą starosta jako jego przewodniczący, wicestarosta i pozostali członkowie (art. 26 SamPowiatU).
Zdaniem WSA w Łodzi, skoro starosta wydał decyzję w danej sprawie jako organ pierwszej instancji, to zarząd powiatu na czele z tym starostą (mimo, że skarga została podpisana przez wicestarostę) nie może zasadnie wywodzić, że posiada legitymację procesową do kwestionowania postanowienia wydanego przez wojewodę jako organu odwoławczego od postanowienia starosty.
Powiat nie ma legitymacji procesowej strony w sprawie o ustalenie wysokości odszkodowania od powiatu za nieruchomość przejętą pod drogę publiczną, która stała się własnością powiatu, jeżeli decyzję wydaje starosta (tak stwierdził NSA w uchwale siedmiu sędziów z 16.2.2016 r., I OPS 2/15).
Trzeba pamiętać, że zdaniem obu sądów, powierzenie organowi JST właściwości do orzekania w sprawie indywidualnej w formie decyzji wyłącza możliwość dochodzenia przez tę jednostkę jej interesu prawnego w trybie postępowania administracyjnego. Powiat stanowi jednolity podmiot, niezależnie od tego jak wskazano jego sposób reprezentacji i dlatego niezależnie od tego, który z jego organów jest właściwy do wydania decyzji administracyjnej, nie zmienia to faktu, że jest to decyzja wydana przez organ powiatu.
W demokratycznym państwie prawnym niedopuszczalna jest wykładnia przepisów prawa, zgodnie z którą JST realizując poprzez swoje organy powierzone jej zadania z zakresu administracji publicznej, najpierw jest władna w sposób władczy i jednostronny kształtować sytuację prawną podmiotów od niej niezależnych, a następnie jest uprawniona do wnoszenia środków zaskarżenia od podejmowanych przez te organy decyzji.
