Na uwłaszczonym gruncie szybka sprzedaż mieszkania po 1.1.2019 r. będzie trudna. Problemy będą dotyczyły sprzedaży lokali mieszkalnych położonych na terenach, które dziś są w użytkowaniu wieczystym. Choć ustawa z 20.7.2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1716) stanowi, że do powszechnego uwłaszczenia dojść ma już 1.1.2019 r., to potwierdzeniem jego dokonania ma być zaświadczenie, na które trzeba będzie czekać nawet do 12 miesięcy.

Ze względu na rozdźwięk między datą przekształcenia a datą potwierdzenia tego faktu wprowadzone zmiany w prawie mogą znacznie skomplikować obrót nieruchomościami. Może się bowiem okazać, że do czasu uzyskania zaświadczenia nieruchomości objęte ustawą będą niesprzedawalne, a obrót nimi zostanie zamrożony.

Podstawą ujawnienia prawa własności gruntu w księdze wieczystej ma stanowić zaświadczenie potwierdzające przekształcenie, wydawane m.in. przez:

  • starostę – dla gruntów Skarbu Państwa;
  • dyrektora oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa lub dyrektora oddziału regionalnego Agencji Mienia Wojskowego – dla gruntów, w stosunku do których prawo własności Skarbu Państwa wykonują te podmioty;
  • odpowiednio wójta (burmistrza, prezydenta miasta), – dla gruntów jednostek samorządu terytorialnego.
Ważne
Wskazane organy na wydanie zaświadczenia z urzędu mają 12 miesięcy. Gdy natomiast o dokument zawnioskuje właściciel, powinny sporządzić go w terminie 4 miesięcy. Bez niego do zbycia nieruchomości nie dojdzie.

Skoro użytkowanie wieczyste po 1.1.2019 r. już nie będzie istnieć, bo z mocy prawa stanie się własnością, a nadal ta forma widnieć będzie w księdze wieczystej, to bez urzędowego potwierdzenia, że skutek przekształcenia nastąpił, notariusz nie będzie miał możliwości ustalenia przedmiotu sprzedaży. Nawet gdyby sam dokonał oceny i sporządził umowę sprzedaży z uwzględnieniem skutku przekształcenia, to nie byłoby możliwe późniejsze ujawnienie tego w księdze wieczystej. Przekształcenie może być ujawnione jedynie na podstawie zaświadczenia. Bez zaświadczenia notariusz nie będzie miał podstaw (dokumentów) do zawarcia umowy.