Osoba prowadząca działalność gospodarczą może odliczyć od podatku zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne. Składkę zdrowotną może odliczyć przedsiębiorca rozliczający się według skali podatkowej (PIT-36), podatkiem liniowym (PIT-36L), kartą podatkową (PIT-16A) oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (PIT-28).
Odliczamy tylko część składki zdrowotnej
Odliczeniu od podatku podlega jedynie część składki zdrowotnej. Cała składka zdrowotna wynosi obecnie 9% podstawy wymiaru. Natomiast odliczeniu podlega jedynie 7,75% podstawy wymiaru. Oznacza to, że z całej kwoty składki zdrowotnej, odliczeniu podlega jedynie 86,11% wartości składki.
Pozostała część składki zdrowotnej nie podlega odliczeniu od podatku. Ta pozostała kwota nie może być również odliczona od dochodu, ani nie może być uznana za koszt uzyskania przychodu.
Składkę zdrowotną można odliczyć od podatku z innych dochodów
Składkę zdrowotną opłaconą z tytułu działalności gospodarczej można odliczyć nie tylko od podatku obliczonego od dochodu z tytułu działalności. Składkę z działalności gospodarczej można również odliczyć od podatku płaconego od dochodów z innego źródła, np. od podatku z umowy o pracę.
Czasem zdarza się, że składki zdrowotnej, która została zapłacona z tytułu działalności gospodarczej, nie można odliczyć od podatku płaconego z tytułu tej działalności. Dzieje się tak w przypadku osiągnięcia straty lub dochodu na tyle małego, że nie da się odliczyć całości zapłaconej składki zdrowotnej. W takim przypadku składka zdrowotna zapłacona z tytułu działalności gospodarczej może zostać odliczona od podatku zapłaconego od dochodu osiągniętego z innego tytułu, np. z tytułu umowy o pracę.
W sytuacji, w której przedsiębiorca sam nie posiada innego źródła dochodu, ma jeszcze możliwość wspólnego rozliczenia podatkowego ze współmałżonkiem. W takim przypadku jego składki zdrowotne mogą zostać odliczone od wspólnego podatku, a więc faktycznie od podatku współmałżonka.
Odliczymy tylko składki zapłacone
Odliczeniu od podatku podlegają jedynie składki zapłacone. Nie można zatem odliczyć składki zdrowotnej, która co prawda jest już należna, ale nie została jeszcze opłacona.
Pan Jerzy prowadzi działalność gospodarczą. Pan Jerzy miał obowiązek zapłacenia składki zdrowotnej za miesiąc styczeń do dnia 10 lutego oraz składki za miesiąc luty do dnia 10 marca.
Pan Jerzy nie wykonał przelewu składki w lutym. Natomiast w dniu 7 marca opłacił obie składki – za miesiąc styczeń i za miesiąc luty.
Pan Jerzy 20 marca obliczył dochód z działalności gospodarczej za miesiąc luty oraz należny podatek dochodowy do zapłaty za luty.
Pan Jerzy nie może odliczyć od podatku żadnej składki zdrowotnej, ponieważ żadna z nich nie została zapłacona w miesiącu lutym. Natomiast w rozliczeniu za miesiąc marzec, Pan Jerzy będzie miał możliwość odliczenia od podatku obu składek (składki za styczeń i składki za luty), gdyż obie one zostały opłacone właśnie w miesiącu marcu.
Ile odliczymy w rozliczeniu rocznym?
Osoba prowadząca działalność gospodarczą odlicza od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne na bieżąco, przy obliczaniu miesięcznych lub kwartalnych zaliczek na podatek dochodowy. Dodatkowo jednak składki z całego roku wykazuje również zbiorczo w rocznym rozliczeniu podatkowym. Ze względu na przesunięcia w terminach płatności tych składek, często występują trudności w określeniu sumy składek z całego roku, która rzeczywiście podlega odliczeniu od podatku.
Składka zdrowotna za dany miesiąc jest płatna do 10-go dnia miesiąca kolejnego. Zatem składkę taką odliczyć można dopiero od dochodu osiągniętego w tym kolejnym miesiącu. I tak, składka za miesiąc grudzień płatna jest do 10 stycznia. Jeżeli zatem zapłacona zostanie dopiero w styczniu (a robi tak zdecydowana większość osób), składka taka będzie mogła zostać odliczona dopiero od podatku za dochód osiągnięty w styczniu, a więc dopiero w rozliczeniu za kolejny rok.
Składka opłacona w styczniu 2020 roku jest składką należną za miesiąc grudzień 2019 roku. Z kolei składka należna za grudzień 2020 roku, nie podlega już odliczeniu w roku 2020, ponieważ opłacona została dopiero w roku 2021.
Konsekwencją tego jest fakt, że roczna suma składek uwzględniana w rozliczeniu rocznym za rok 2020 nie jest prostą sumą 12 identycznych składek za rok 2020. Następuje tu przesunięcie o jeden miesiąc i suma składek do odliczenia jest sumą jedenastu składek z roku 2020 (składki za miesiące styczeń 2020 – listopad 2020) oraz jednej składki z roku 2019 (składka za grudzień 2019 zapłacona w styczniu 2020 roku).
Łączna suma składek zdrowotnych podlegających odliczeniu za rok 2020 przedstawia się następująco:
Składka zdrowotna za miesiąc | Płatna w miesiącu | Wysokość składki zdrowotnej | Część składki podlegająca odliczeniu od podatku |
12 – 2019 | 01 – 2020 | 342,32 | 294,78 |
01 – 2020 | 02 – 2020 | 362,34 | 312,02 |
02 – 2020 | 03 – 2020 | 362,34 | 312,02 |
03 – 2020 | 04 – 2020 | 362,34 | 312,02 |
04 – 2020 | 05 – 2020 | 362,34 | 312,02 |
05 – 2020 | 06 – 2020 | 362,34 | 312,02 |
06 – 2020 | 07 – 2020 | 362,34 | 312,02 |
07 – 2020 | 08 – 2020 | 362,34 | 312,02 |
08 – 2020 | 09 – 2020 | 362,34 | 312,02 |
09 – 2020 | 10 – 2020 | 362,34 | 312,02 |
10 – 2020 | 11 – 2020 | 362,34 | 312,02 |
11 – 2020 | 12 – 2020 | 362,34 | 312,02 |
Razem | 4 328,06 | 3 727,00 |
Składki zdrowotne, które uwzględnione zostaną w rozliczeniu rocznym za rok 2020, to suma jedenastu składek za 2020 rok (11 x 312,02 zł) oraz jedna składka za grudzień 2019 roku (1 x 294,78 zł). Łączna kwota składek zdrowotnych do odliczenia za rok 2020 wynosi więc 3727,00 zł.
Odliczenie składki zdrowotnej a zwolnienie ze składek ZUS związane z tarczą antykryzysową
W 2020 roku większość przedsiębiorców skorzystała ze zwolnienia ze składek ZUS za miesiące marzec-maj 2020 r. w ramach pomocy rządowej związanej z epidemią koronawirusa. Osoby, które skorzystały ze zwolnienia, przez 3 miesiące nie opłacały również składki zdrowotnej. Składek za ten okres nie odliczamy więc od podatku.
Suma składek do odliczenia dla osób, które skorzystały ze zwolnienia w ramach tarczy antykryzysowej, będzie więc odpowiednio niższa.
Zaległe składki zdrowotne
Co w przypadku, gdy były do zapłacenia zaległe składki należne za miesiące z lat poprzednich, a zapłacono je dopiero w tym roku? Czy podlegają one odliczeniu od podatku za rok, którego dotyczą czy dopiero za rok, w którym zostały opłacone?
Obowiązuje wówczas ta sama zasada. Składki należy odliczyć od podatku w tym roku, w którym zostały faktycznie zapłacone, niezależnie od tego, jakiego roku dotyczyły.
Jeżeli natomiast składki zdrowotne zostały zapłacone w danym roku podatkowym, ale nie zostały odliczone od podatku za ten rok, to nie ma już możliwości „przerzucenia” tych składek na kolejny okres i odliczenia ich w roku kolejnym. Można je natomiast odliczyć tylko i wyłącznie za ten rok, w którym zostały zapłacone.
Dokumentowanie
Należy pamiętać o właściwym udokumentowaniu opłacenia składki zdrowotnej na wypadek kontroli skarbowej. Osoba prowadząca działalność gospodarczą powinna dysponować wszystkimi potwierdzeniami przelewów składek.
Źródło:
zus.pl