Tak stwierdził WSA w Gdańsku (post. z 3.1.2020 r., III SA/Gd 798/19, Legalis).
Zgodnie z art. 3 § 1 ustawy z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2325; dalej: PostAdmU), sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w tej ustawie.
Kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na akty administracyjne i zachowania organów administracji publicznej wymienione w art. 3 § 2 PostAdmU. Takimi aktami są m.in. decyzje administracyjne, postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, a także wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, akty wydane przez organy JST, a także akty nadzoru nad tymi organami.
Ponadto, sądy administracyjne orzekają także w sprawach sprzeciwów od decyzji wydanych na podstawie art. 138 § 2 ustawy z 14.6.1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2096 ze zm.) oraz art. 3 § 2a PostAdmU, a także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę i stosują środki określone w tych przepisach (art. 3 § 3 PostAdmU).
Tymczasem w tym przypadku, jak stwierdził WSA w Gdańsku, będące przedmiotem skargi upomnienie nie jest decyzją administracyjną, ani żadnym aktem wymienionym w przytoczonych wyżej przepisach. Jest bowiem jedynie skierowanym do skarżącego przez wierzyciela swoistym „wezwaniem do zapłaty”. Pismo to nie rozstrzyga żadnej sprawy administracyjnej, nie kształtuje praw czy obowiązków skarżącego, nie stanowi władczego i jednostronnego rozstrzygnięcia. Ma ono wyłącznie charakter informacyjny, w tym znaczeniu, że przypomina dłużnikowi o istniejącym, zdaniem wierzyciela, zobowiązaniu.
Mogłoby się wydawać, że zaskarżone upomnienie, z uwagi na swój charakter, jest aktem egzekucyjnym, który jednak mógłby z tego powodu być skarżony przez sądem administracyjnym. WSA w Gdańsku podkreślił jednak, upomnienie w przedmiocie wezwania do uiszczenia należności abonamentowych, nawet sporządzone na podstawie art. 15 § 1 ustawy z 17.6.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1438 ze zm.) nie jest postanowieniem wydanym w postępowaniu zabezpieczającym lub egzekucyjnym, na które służy zażalenie.
W fazie wysyłania upomnienia nie dochodzi bowiem jeszcze do wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Jest to etap poprzedzający uruchomienie takiego postępowania, do którego – wskutek dobrowolnej zapłaty lub z innych przyczyn – może w ogóle nie dojść. W przypadku wszczęcia postępowania egzekucyjnego obronie praw strony służy zaś instytucja zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym, w zakresie których strona może podnosić m.in. zarzut nieistnienia obowiązku.
A zatem, zaskarżone w tym przypadku upomnienie nie podlega kontroli sądu administracyjnego i nie może być przedmiotem skutecznie wniesionej skargi.