Zmiany w ocenie wnioskodawców mają prowadzić do pełniejszej realizacji zasady bezpieczeństwa obrotu prawnego oraz skuteczniejszego postępowania dyscyplinarnego poprzez wydłużenie terminu przedawnienia deliktu dyscyplinarnego, doprecyzowania regulacji w zakresie kosztów postępowania dyscyplinarnego i instytucji zawieszenia w czynnościach zawodowych w toku postępowania dyscyplinarnego
Istotą zmiany jest nowo dodany art. 79a § 1 i § 2, w myśl, którego notariusz utrwala przebieg czynności notarialnych za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk. Zapis zawierający przebieg czynności notarialnych utrwalony w sposób określony w § 1, notariusz podpisuje podpisem elektronicznym gwarantującym identyfikację osoby notariusza oraz rozpoznawalność jakiejkolwiek późniejszej zmiany zapisu. Ponadto wnioskodawcy proponują zgodnie z art. 90 § 1a Zapis obrazu i dźwięku z przebiegu czynności notarialnych przechowuje się przez okres 10 lat. Po upływie tego okresu zapis może być zniszczony.
W zakresie postępowania dyscyplinarnego wnioskodawcy proponują, by po upływie 5 lat od chwili czynu nie można było wszcząć postępowania dyscyplinarnego, a w razie wszczęcia postępowania przed upływem tego terminu przedawnienie dyscyplinarne następuje z upływem 8 lat od chwili popełnienia czynu. W razie skazania koszty postępowania dyscyplinarnego ponosiłby obwiniony. Sąd dyscyplinarny mógłby zawiesić w czynnościach zawodowych notariusza, przeciwko któremu wszczęto postępowanie karne, dyscyplinarne lub o ubezwłasnowolnienie. Sąd wydaje postanowienie z urzędu, na wniosek rzecznika dyscyplinarnego, rady właściwej izby notarialnej lub Ministra Sprawiedliwości. Na postanowienie w przedmiocie zawieszenia w czynnościach zawodowych przysługuje notariuszowi, rzecznikowi dyscyplinarnemu, radzie właściwej izby notarialnej, jeżeli złożyła wniosek o zawieszenie w czynnościach zawodowych, oraz Ministrowi Sprawiedliwości zażalenie w terminie 7 dni od dnia otrzymania postanowienia wraz z uzasadnieniem
Projekt trafił do zaopiniowania przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisję..
Subiektywnym Okiem Praktyka
Wprowadzenie obowiązku nagrywania czynności notarialnych budzi wątpliwości. Choć jak np. jest to zgodne z postulatem Rzecznika Praw Obywatelskich (https://www.rpo.gov.pl/pl/content/nagrywanie-czynnosci-notarialnych-%E2%80%93-sposobem-na-wyludzenia-mieszkan-rpo-ponawia-apel-o-zmiane-prawa), to proponowany zapis jest problematyczny. Nie zdefiniowano pojęcia „przebieg czynności notarialnych”. Czy pod tym pojęciem należy rozumieć także czynności polegające na gromadzeniu dokumentów stanowiących podstawę do sporządzenia aktu notarialnego, czy jest nią tylko samo odczytanie projektu aktu notarialnego i przyjęcie oświadczeń od stron. Ponadto projekt nic nie mówi o ochronie danych osobowych, ani nie odnosi się do tajemnicy zawodowej notariuszy. Notariusze podkreślają, że projekt daje możliwość dodatkowej kontroli kancelarii i stanowi wyraz braku zaufania ustawodawcy do pracy notariuszy (tak np. notariusz Wojciech Kamiński, partner we wrocławskiej kancelarii KBSR Kamiński Baranowska-Seweryn Rajewicz Staszowska Zembala https://www.rp.pl/Notariusze/303059894-Notariusze-nie-chca-nagrywac-swojej-pracy.html).
