Przepisy prawa pracy, w tym bezpieczeństwa i higieny pracy, co do zasady nie zabraniają pracodawcy pozostawiania na dyżurze pracowników bez osoby nadzorującej ich pracę, o ile wykonywana przez nich praca nie należy do prac szczególnie niebezpiecznych. Należy zatem przeanalizować, czy praca na danym stanowisku należy, czy nie należy do prac szczególnie niebezpiecznych, bowiem od tego uzależniona będzie dopuszczalność pozostawiania pracownika bez osoby bezpośrednio nadzorującej pracę, a jedynie wprowadzenie systemu okresowej łączności z pracownikiem portierni.
W myśl art. 207 § 2 Kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie im bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Zgodnie z art. 212 Kodeksu pracy, takie obowiązki (bezpośrednio, w imieniu pracodawcy) realizują osoby kierujące pracownikami, w szczególności organizując stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, a także egzekwując przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
Przepisy bhp co do zasady nie obligują pracodawcy do zapewnienia nieprzerwanego, bezpośredniego nadzoru osoby kierującej pracownikami.
Istnieją jednak pewne regulacje (np. art. 225 § 1 Kodeksu pracy lub przepisy rozdziału 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26.9.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zm.; dalej: OgPrzBHPR), które obligują pracodawcę do zapewnienia szczególnej asekuracji (tzw. prace, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby w celu asekuracji) oraz prace wymagające szczególnego nadzoru osób kierujących pracownikami (tzw. prace szczególnie niebezpieczne). Dotyczy to jednak prac, przy których istnieje możliwość wystąpienia szczególnego zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego.
Wykazy jednych i drugich prac określa pracodawca po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami (art. 23711a Kodeksu pracy), z tym jednak zastrzeżeniem, że niektóre rodzaje prac szczególnie niebezpiecznych zostały określone odgórnie w rozdziale 6 OgPrzBHPR. Do takich prac zalicza się m.in.:
- roboty budowlane, rozbiórkowe, remontowe i montażowe prowadzone bez wstrzymania ruchu zakładu pracy lub jego części,
- prace w zbiornikach, kanałach, wnętrzach urządzeń technicznych i w innych niebezpiecznych przestrzeniach zamkniętych,
- prace przy użyciu materiałów niebezpiecznych,
- prace na wysokości oraz inne prace określone jako szczególnie niebezpieczne w innych przepisach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy lub w instrukcjach eksploatacji urządzeń i instalacji, a także inne prace o zwiększonym zagrożeniu lub wykonywane w utrudnionych warunkach, uznane przez pracodawcę jako szczególnie niebezpieczne.
Ze względu na istotne zagrożenia dla zdrowia lub życia pracowników, wykonywanie prac szczególnie niebezpiecznych musi być poprzedzone określeniem przez pracodawcę szczegółowych wymagań bhp przy ich wykonywaniu (m.in. zapewnieniem odpowiednich środków zabezpieczających, instruktażem pracowników obejmującym w szczególności: imienny podział pracy, kolejność wykonywania zadań, wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy poszczególnych czynnościach), a także bezpośrednim nadzorem nad tymi pracami wyznaczonych w tym celu osób.
W związku z powyższym należy przeanalizować, czy dana praca należy, czy nie należy do prac szczególnie niebezpiecznych, bowiem od tego uzależniona będzie dopuszczalność pozostawiania pracownika bez osoby bezpośrednio nadzorującej pracę, a jedynie wprowadzenie np. systemu okresowej łączności z danym pracownikiem.
