Obowiązek odbioru ustrukturyzowanych faktur elektronicznych w zamówieniach publicznych dotyczy wszystkich zamawiających, którzy są zobowiązani do stosowania przepisów ZamPublU, a więc i gmin, które są zamawiającym wymienionym w art. 3 ust. 1 pkt 1 ZamPublU. Powinny one zatem w tym celu założyć konto na Platformie Elektronicznego Fakturowania (PEF).

Stosownie do art. 4 ust. 1 ElFaktZamPubU zamawiający jest obowiązany do odbierania od wykonawcy ustrukturyzowanych faktur elektronicznych przesłanych za pośrednictwem platformy. W związku z tym w art. 5 ust. 1 ElFaktZamPubU nałożono na zamawiającego obowiązek posiadania konta na PEF. Decyzja o tym, czy wykonawca chce wysłać ustrukturyzowaną fakturę elektroniczną do zamawiającego za pośrednictwem PEF, należy natomiast do wykonawcy, co wynika z art. 4 ust. 2 ElFaktZamPubU.

Usługi dotyczące PEF świadczy dwóch Brokerów, na podstawie umów zawartych z Ministerstwem Przedsiębiorczości i Technologii. Wybór między usługami oferowanymi przez Brokerów jest w pełni dowolny i zależy od indywidualnej decyzji instytucji/firmy. Usługi posiadają taką samą funkcjonalność, ale różnią się wyglądem aplikacji.

W celu założenia konta na PEF zamawiający (w tym przypadku gmina) powinien przygotować dane instytucji oraz jej NIP do rozliczeń VAT, numer PEPPOL (może nim być np. NIP instytucji lub numer GLN), login i hasło, a następnie wybrać Brokera PEF, z narzędzi którego będzie korzystać. Kolejnym krokiem jest zarejestrowanie się na konto podmiotu w aplikacji webowej wybranego Brokera PEF. PO jego wykonaniu można będzie już zarządzać kontem gminy, dodawać oddziały (lub jednostki budżetowe), nowych użytkowników, zintegrować się z PEF przez API oraz wysyłać i odbierać dokumenty. Warto pamiętać o możliwości przeniesienia swojego konta wraz z otrzymanymi lub wysłanymi dokumentami do drugiego Brokera PEF (nie częściej jednak niż raz na 30 dni).

W przypadku zamówień o wartości nieprzekraczającej 30 000 euro zamawiający (tu gmina) ma także obowiązek przyjmowania ustrukturyzowanych faktur elektronicznych przez PEF, jeżeli wykonawca skorzysta z możliwości przesłania tą drogą. W odniesieniu do takich zamówień zaczął on funkcjonować od 1.8.2019 r. Wykonawca ma zatem możliwość korzystania z PEF, a jeżeli z niej skorzysta, to zamawiający ma obowiązek przyjęcia takiej faktury.

Zamawiający nie musi informować potencjalnych wykonawców w dokumentacji postępowania o możliwości przesyłania do niego ustrukturyzowanych faktur elektronicznych przez PEF. Ich uprawnienie działa z mocy ustawy. Niemniej, jeżeli zamawiający uzna, że chce o tym informować, to taką praktykę może stosować.