Z uzasadnienia do projektu nowelizacji wynika m.in., że celem tej ustawy jest zapewnienie każdemu obywatelowi bezpiecznego narzędzia do komunikacji elektronicznej z administracją, służbą zdrowia i podmiotami komercyjnymi.

Takim narzędziem, w założeniu projektodawców, ma być nowy dowód osobisty, nieodpłatny, państwowy środek identyfikacji elektronicznej . Dokument ten ma w sposób jednoznaczny i niezaprzeczalny potwierdzać tożsamość obywatela, a także będzie:

1) służył do uwierzytelnienia w e-usługach administracji publicznej oraz do podpisywania dokumentów elektronicznych;

2) pozwalał potwierdzać obecność w systemach teleinformatycznych;

3) posiadał aplikację ICAO (dokument podróży z cechą biometryczną „zdjęcie twarzy”);

4) zawierał w warstwie elektronicznej dane, które, wraz z danymi znanymi wyłącznie posiadaczowi tego dowodu, pozwolą zarówno na uwierzytelnienie go w systemach teleinformatycznych, w ramach których świadczone są usługi online, jak i na opatrywanie dokumentów elektronicznych podpisem elektronicznym.

Podpis elektroniczny ma być rozwiązaniem analogicznym do znanego już i używanego, zarówno w administracji, jak i w biznesie, kwalifikowanego podpisu elektronicznego.

Podpis, zwany „podpisem osobistym”, ma być zaawansowanym podpisem elektronicznym w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z 23.7.2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym oraz uchylającego dyrektywę 1999/93/WE (Dz.Urz. UE L 257 z 28.8.2014, s. 73) i ma być składany bez konieczności dostępu do Internetu.

A zatem, zaproponowane przepisy zakładają, że dowód osobisty z warstwą elektroniczną, tak jak dotychczas, będzie potwierdzał tożsamość i obywatelstwo jego posiadacza oraz uprawniał do przekraczania granic niektórych państw. E-dowód ma również usprawnić komunikację obywateli z administracją i podmiotami komercyjnymi, co pozwoli m.in. na korzystanie z usług online. Zakłada się, że dzięki nowemu dowodowi każdy dokument elektroniczny, który będzie wysyłany do urzędu, np. wniosek o odpis aktu stanu cywilnego, zgłoszenie zameldowania, będzie można podpisać używając do tego celu podpisu elektronicznego (określonego jako podpis osobisty). Jego użycie będzie przez urząd traktowane tak samo, jak użycie podpisu własnoręcznego. Zamieszczenie podpisu osobistego w dowodzie będzie następowało za zgodą posiadacza dokumentu.

W warstwie elektronicznej dowodu znajdą się dane jego posiadacza, a także fotografia zapisana w wersji elektronicznej jako zdjęcie biometryczne. Tym samym będzie to dokument podróży zgodny z wymogami Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego.

Planuje się, że nowe dowody będą wydawane od marca 2019 r. Co ważne, nie trzeba będzie wymieniać dotychczas posiadanych dokumentów, które zachowają ważność do upływu terminów w nich określonych.

Jak stwierdzono w uzasadnieniu do projektu tej nowelizacji, wymiana obecnie obowiązujących dowodów osobistych na dowody z warstwą elektroniczną będzie dotyczyła dowodów osobistych z określonym terminem ważności, czyli tych dowodów osobistych jakie będą w obiegu do końca 2028 r. Wymiana dokumentów oznacza olbrzymie wyzwanie organizacyjne, pociągające za sobą znaczące koszty (ponad 31 mln dokumentów do wymiany z powodu upływu terminu ważności, powiększone o dowody wymieniane z innych przyczyn). Dlatego też proces wymiany planuje się rozłożyć na okres 10 lat i ma on potrwać do 2029 r.

Warto zwrócić uwagę, że dowody osobiste z warstwą elektroniczną funkcjonują już w Austrii, Belgii, Chorwacji, Portugalii, Estonii, Finlandii, Francji, Hiszpanii, Niemczech, Szwecji, a także na Litwie, Węgrzech czy we Włoszech. Dokument ten najczęściej jest wykorzystywany do potwierdzania tożsamości i uwierzytelniania oraz do składania elektronicznego podpisu.

Nowelizacja ma wejść w życie 1.3.2019 r.