Projekt zmiany przepisów ustawowych dotyczący elektronizacji zamówień publicznych

Oprócz zmian w ZamPublU, głównym celem zmian w ZmZamPublU16 jest przesunięcie w czasie obowiązku elektronizacji zamówień w odniesieniu do postępowań o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonych przez innych zamawiających niż centralny zamawiający, w których wartość zamówienia jest mniejsza od progów unijnych. Ustawa ma wejść więc w życie z dniem 17.10.2018 r., z wyjątkiem zmian w ZamPublU, które wejdą w życie z dniem 18.10.2018 r.

Zmiany w ZamPublU

Pierwszy katalog zmian przewidzianych w projekcie ustawy dotyczy zmian 4 przepisów w ZamPublU.

Projektodawcy proponują wykreślenie faksu z definicji „środków komunikacji elektronicznej”. Definicja ta ma być więc tożsama z definicją zawartą w art. 2 pkt 5 ustawy z 18.7.2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2017 r. poz. 1219 ze zm.).

Niezależnie od tego, w związku z projektowanymi zmianami ZmZamPublU16 w zakresie przesunięcia w czasie obowiązku pełnej elektronizacji zamówień w odniesieniu do postępowań o wartości mniejszej od progów unijnych, w praktyce zamawiający (inni niż centralny) będą mogli – na mocy nowego art. 18a ZmZamPublU16 – stosować w tych postępowaniach faks jako jeden z możliwych sposobów komunikacji z wykonawcami.

Doprecyzowaniu ma ulec art. 10a ust. 5 ZamPublU, aby nie wszystkie oświadczenia składane w postępowaniu o udzielenie zamówienia musiały być opatrywane kwalifikowanym podpisem elektronicznym, ale jedynie oświadczenia, o których mowa w art. 25a ZamPublU, w tym JEDZ.

Ponadto wskazany ma zostać tryb postępowania w przypadku, gdy wyjątkowo zamawiający odstępuje od wymogu użycia środków komunikacji elektronicznej przy składaniu ofert z uwagi na wystąpienie jednej z przesłanek określonych w art. 10c ust. 1 ZamPublU. Ma on polegać na sporządzeniu przez wykonawcę oferty albo części oferty w formie pisemnej w postaci papierowej i opatrzeniu jej, pod rygorem nieważności, własnoręcznym podpisem. Z uwagi na to, że możliwość złożenia także części oferty w postaci papierowej wynika z brzmienia dyrektyw dotyczących zamówień publicznych, takie doprecyzowanie obecnego brzmienia art. 10c ust. 2 ZamPublU uznano za zasadne. W przypadku, gdy uzasadnione będzie jedynie odstąpienie od wymogu użycia środków komunikacji elektronicznej co do części oferty, pozostała jej część będzie składana zgodnie z ogólnymi zasadami. Takie brzmienie przepisu uzasadnione jest celami, jakie przyświecały dyrektywom dotyczącym zamówień publicznych.

Ostatnia zmiana ma charakter dostosowujący związany z proponowaną zmianą definicji środków komunikacji elektronicznej (wykreślenia z niej faksu) i odnosi się do zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa. Mianowicie, stosownie do nowego brzmienia art. 131bc ust. 1 ZamPublU, w postępowaniach o udzielenie zamówienia w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa komunikacja między zamawiającym a wykonawcami odbywać ma się zgodnie z wyborem zamawiającego, za pośrednictwem operatora pocztowego, osobiście, przy użyciu środków komunikacji elektronicznej lub faksu.

W odniesieniu do postępowań w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa przepisy dyrektyw nie przewidują bowiem konieczności prowadzenia komunikacji między zamawiającym a wykonawcami wyłącznie przy użyciu środków komunikacji elektronicznej. Możliwość użycia faksu jako jednego z rodzajów środków komunikacji między zamawiającym a wykonawcami pozostanie zatem nadal utrzymana.

Zmiany w ZmZamPublU16

Zmiany proponowane w ZmZamPublU16 polegają – według informacji projektodawców – na zwiększeniu szans na lepsze przygotowanie się wykonawców, w szczególności z sektora małych i średnich przedsiębiorców, do elektronizacji zamówień, w tym dysponowania przez nich kwalifikowanym podpisem elektronicznym, a także zapewnieniu większych szans dla mniejszych zamawiających na przygotowanie się do wdrożenia elektronicznych narzędzi do obsługi postępowań o udzielenie zamówienia publicznego.

W projekcie ustawy poprzez zmiany w art. 15 ZmZamPublU16 przewiduje się przesunięcie, z 18.10.2018 r. na 1.1.2020 r., obowiązku prowadzenia w postępowaniach o wartości mniejszej od progów unijnych (prowadzonych przez zamawiających inny niż centralny zamawiający) komunikacji zamawiającego z wykonawcami wyłącznie przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, tj. do czasu pełnego wdrożenia modelu docelowego zakładającego istnienie centralnej Platformy e-Zamówień, z którą zintegrowane będą Portale e-Usług.

Na potrzeby zamówień o wartości mniejszej od progów unijnych dodaje się art. 18a ZmZamPublU16. Wynika z niego, że w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonych przez innych zamawiających niż centralny zamawiający, których wartość zamówienia jest mniejsza niż progi unijne, wszczętych i niezakończonych przed 1.1.2020 r.:

1) komunikacja między zamawiającym a wykonawcami odbywa się zgodnie z wyborem zamawiającego za pośrednictwem operatora pocztowego, osobiście, za pośrednictwem posłańca, faksu lub przy użyciu środków komunikacji elektronicznej;

2) wybrany przez zamawiającego sposób przekazywania oświadczeń, wniosków, zawiadomień oraz informacji nie może ograniczać konkurencji;

3) jeżeli zamawiający lub wykonawca przekazują oświadczenia, wnioski, zawiadomienia oraz informacje za pośrednictwem faksu lub przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, każda ze stron na żądanie drugiej strony niezwłocznie potwierdza fakt ich otrzymania;

4) oferty i wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego oraz oświadczenie z art. 25a ZamPublU, składa się, pod rygorem nieważności, w formie pisemnej, albo – za zgodą zamawiającego – w postaci elektronicznej, opatrzone odpowiednio własnoręcznym podpisem albo kwalifikowanym podpisem elektronicznym.

Przepisy przejściowe – jak stosować ZamPublU?

Podkreślić należy, że na mocy przepisów przejściowych do postępowań o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursów wszczętych i niezakończonych przed 18.10.2018 r. będą mieć zastosowanie przepisy:

w brzmieniu dotychczasowym.

Podobna zasada będzie obowiązywać do postępowań o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonych przez innych zamawiających niż centralny zamawiający, których wartość zamówienia jest mniejsza od progów unijnych. Otóż, jeżeli zostały one wszczęte i niezakończone przed 17.10.2018 r., ma stosować się art. 18 pkt 1-4 ZmZamPublU16 w brzmieniu dotychczasowym.