Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych umorzył postępowanie dotyczące przetwarzania danych w związku z wymogiem składania przez sędziów i prokuratorów oświadczeń o członkostwie w zrzeszeniu, w tym w stowarzyszeniu. Postępowanie to zostało wszczęte z urzędu po tym, gdy wnioskował o to Rzecznik Praw Obywatelskich w piśmie do Prezesa UODO z 9 marca 2020 r. RPO wskazywał, że taki wymóg oraz publikacja tych oświadczeń w Biuletynie Informacji Publicznej ograniczają prywatność sędziów i prokuratorów.

Postępowanie wykazało, że obowiązek składania oświadczeń przez sędziów i prokuratorów wynika ze zmiany ustaw – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw. Przetwarzanie danych osobowych sędziów i prokuratorów jest zatem wynikiem wykonania przez ww. osoby obowiązku jednoznacznie określonego w przepisie prawa. Przetwarzanie to ma tym samym oparcie w art. 6 ust. 1 lit. c) RODO, zgodnie którym przetwarzanie danych osobowych jest dopuszczalne wówczas, gdy jest niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze. Wobec powyższego w niniejszym postępowaniu Prezes UODO nie miał podstaw do stwierdzenia naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych.

Prezes UODO badając sprawę przetwarzania danych sędziów i prokuratorów składających oświadczenia o członkostwie w zrzeszeniu, w tym stowarzyszeniu wziął również pod uwagę aktualne orzecznictwo WSA, zgodnie z którym jeśli przetwarzanie danych osobowych ma oparcie w prawie krajowym, jest tym samym zgodnie z przepisami o ochronie danych osobowych i nie ma podstaw do skorzystania przez Prezesa UODO z uprawnień naprawczych przewidzianych w art. 58 ust. 2 RODO.

W kontekście powyższego nie było również podstaw do wydania postanowienia zabezpieczającego w trybie art. 70 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych, bowiem – jak wskazano – obowiązek składania ww. oświadczeń przez sędziów i prokuratorów oraz ich upublicznienia w Biuletynie Informacji Publicznej w sposób jednoznaczny wynika z przepisów prawa. Tym samym trudno mówić, by dalsze ich przetwarzanie mogło spowodować poważne i trudne do usunięcia skutki, jeśli odbywa się w wykonaniu powszechnie obowiązujących przepisów prawa.

Prezes UODO w uzasadnieniu decyzji odniósł się również do zarzutu RPO o niekonstytucyjności kwestionowanych przez niego przepisów obligujących sędziów i prokuratorów do składania oświadczeń. Prezes UODO nie jest organem właściwym do rozstrzygnięcia tej kwestii. Właściwy do oceny konstytucyjności przepisów jest Trybunał Konstytucyjny, do którego RPO ma prawo się zwrócić w tej sprawie. RPO posiada bowiem uprawnienie do występowania do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskami w sprawach zgodności ustaw z Konstytucją. Należy podkreślić, iż w przeciwieństwie do RPO, Prezes UODO nie posiada kompetencji do występowania z ww. wnioskami do Trybunału Konstytucyjnego.