Dotychczas pracownik skierowany na kwarantannę był z mocy prawa zwolniony z obowiązku świadczenia pracy, a w okresie kwarantanny przysługiwało mu automatycznie wynagrodzenie chorobowe albo zasiłek chorobowy (mimo, że osoba na kwarantannie jest zdrowa, a nie chora – chorzy podlegają bowiem nie kwarantannie, ale izolacji). Zmiana w przepisach ma umożliwić zainteresowanym pracownikom świadczenie w trakcie kwarantanny pracy zdalnej (i otrzymywanie za to wynagrodzenia za pracę, a nie świadczeń chorobowych).

Co to jest kwarantanna?

Kwarantanną jest odosobnienie osoby zdrowej, która była narażona na zakażenie, w celu zapobieżenia szerzeniu się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych. Kwarantannie są zatem poddawani pracownicy, którzy (jeszcze) nie chorują i czują się dobrze.

W związku z tym nowelizacja specustawy covidowej, tj. ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID­­‑19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, dokonywana ustawą z 28.10.2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID­­‑19, wprowadza prawną dopuszczalność, aby pracownik, który przebywa na kwarantannie, mógł świadczyć pracę zdalną.

W tym celu do ww. ustawy z 2.3.2020 r. wprowadzony został art. 4h, z którego wynika, że:

  • w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, pracownicy i inne osoby zatrudnione, poddane obowiązkowej kwarantannie, mogą, za zgodą pracodawcy albo zatrudniającego, świadczyć w trybie pracy zdalnej pracę określoną w umowie i otrzymywać z tego tytułu wynagrodzenie,
  • do warunków świadczenia pracy zdalnej w czasie kwarantanny stosuje się przepisy art. 3 ust. 3–8,
  • w przypadku świadczenia pracy w trakcie kwarantanny nie przysługuje wynagrodzenie chorobowe (z art. 92 KP), ani świadczenie pieniężne z tytułu choroby (zasiłek chorobowy).

Kto decyduje o pracy zdalnej na kwarantannie?

Z ww. przepisu wynika zatem, że inicjatorem świadczenia pracy zdalnej może być tylko pracownik (lub inna osoba zatrudniona). Jeżeli pracownik jest taką pracą zainteresowany, to może (nie musi) zwrócić się do pracodawcy o polecenie/umożliwienie mu wykonywania pracy zdalnej, a pracodawca może (nie musi) wyrazić na to zgodę. Jeżeli pracodawca wyrazi zgodę, to pracownik będzie świadczył pracę zdalną i otrzymywał za nią swoje (normalne) wynagrodzenie za pracę – a nie wynagrodzenie chorobowe albo zasiłek chorobowy.

Jakie są zasady wykonywania pracy zdalnej na kwarantannie?

Do wykonywania pracy zdalnej w trakcie kwarantanny stosowane muszą być ogólne zasady wykonywania pracy zdalnej, określone w art. 3 ww. ustawy z 2.3.2020 r., tj.:

  • wykonywanie pracy zdalnej może zostać polecone, jeżeli pracownik ma umiejętności
     i możliwości techniczne oraz lokalowe do wykonywania takiej pracy i pozwala na to rodzaj pracy; w szczególności praca zdalna może być wykonywana przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość lub dotyczyć wykonywania części wytwórczych lub usług materialnych,
  • narzędzia i materiały potrzebne do wykonywania pracy zdalnej oraz obsługę logistyczną pracy zdalnej zapewnia pracodawca, 
  • przy wykonywaniu pracy zdalnej pracownik może używać narzędzi lub materiałów niezapewnionych przez pracodawcę pod warunkiem, że umożliwia to poszanowanie
     i ochronę informacji poufnych i innych tajemnic prawnie chronionych, w tym tajemnicy przedsiębiorstwa lub danych osobowych, a także informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, 
  • na polecenie pracodawcy, pracownik wykonujący pracę zdalną ma obowiązek prowadzić ewidencję wykonanych czynności, uwzględniającą w szczególności opis tych czynności, a także datę oraz czas ich wykonania, 
  • pracownik sporządza ewidencję wykonywanych czynności w formie i z częstotliwością określoną w poleceniu pracodawcy, 
  • pracodawca może w każdym czasie cofnąć polecenie wykonywania pracy zdalnej. 

Jeżeli pracodawca cofnie pracownikowi polecenie pracy zdalnej (czy też w tym przypadku raczej zgodę na pracę zdalną), to oczywiście ze względu na kwarantannę pracownik nie będzie mógł świadczyć pracy w swoim stałym miejscu pracy, np. w siedzibie pracodawcy, ale będzie kontynuował kwarantannę z prawem do wynagrodzenia chorobowego/zasiłku chorobowego.

Od kiedy?

Ustawa została podpisana przez Prezydenta w dniu 3.11.2020 r. i w ww. zakresie wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Obecnie ustawa jeszcze nie została opublikowana, znajduje się w Senacie, gdzie trwają prace nad poprawkami.