Zmiana sposobu identyfikowania towarów i usług na potrzeby VAT polega na odejściu od stosowania PKWiU 2008 na rzecz: Nomenklatury Scalonej (CN) w zakresie towarów oraz aktualnej PKWiU (2015) w zakresie usług. To wiąże się z wprowadzeniem do przepisów w zakresie VAT nowej matrycy stawek VAT. Będą to nowe wykazy towarów i usług opodatkowanych stawkami obniżonymi 8% i 5% – nowe załączniki nr 3 i 10 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.; dalej: VATU) – oparte na CN oraz PKWiU 2015 r.
Nastąpi obniżenie stawek podatku na niektóre towary w porównaniu do stanu obecnego np.:
1) owoce tropikalne i cytrusowe, niektóre orzechy (pistacjowe, migdały, kokosowe) obecnie opodatkowane stawką 8%, objęte zostaną – tak jak pozostałe owoce – stawką 5%;
2) pieczywo każdego rodzaju, włącznie z ciastkami (obecnie pieczywo i produkty ciastkarskie są objęte trzema stawkami 5%, 8% i 23%, objęte zostaną jednolita stawką 5%;
3) zupy, buliony, żywność homogenizowana i dietetyczna – w tym również dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego objęte obecnie stawką 8%, będą opodatkowane 5% stawką;
4) musztarda, przyprawa słodka papryka, niektóre przyprawy przetworzone (np. pieprz, gałka muszkatołowa, tymianek) obecnie opodatkowane stawką 23% będą objęte zakresem stawki 8%, tak jak pozostałe przyprawy (klasyfikowane zasadniczo CN 09);
5) książki – wszelkiego rodzaju – a więc drukowane, na dyskach, taśmach i innych nośnikach, jak również w formie elektronicznej (e-booki) proponuje się objąć jedną – 5% stawką VAT;
6) produkty dla niemowląt i dzieci, tj. żywność przeznaczona dla niemowląt i małych dzieci, smoczki, pieluszki oraz foteliki samochodowe są objęte stawką 8%, będą objęte 5%;
7) artykuły higieniczne (podpaski, tampony higieniczne, pieluchy) – obecnie opodatkowane stawką 8%, zostaną objęte stawką 5%;
8) gazety, dzienniki i czasopisma drukowane, na dyskach, taśmach i innych nośnikach, jak również w formie elektronicznej (e-prasa) proponuje się objąć jedną – 8% stawką, czyli obniżyć z 23% (z wyjątkiem czasopism regionalnych i lokalnych w formach innych niż elektroniczna, dla których utrzymuje się stawkę 5%).
Nastąpi również podwyższenie stawek podatku na niektóre towary w porównaniu do stanu obecnego np.:
1) niektóre przyprawy nieprzetworzone (np. gałka muszkatołowa, kwiat muszkatołowy, kmin, szafran, kurkuma) – z 5% na 8% – efekt ujednolicenia stawek VAT dla przypraw;
2) soki z owoców i warzyw inne niż tzw. soki 100% (które pozostaną objęte stawką 5%) – z 5% na 23%;
3) czasopisma specjalistyczne (obecnie zdefiniowane w art. 2 pkt 27f) – ze względu na ujednolicenie stawki do 8% na wszystkie gazety i czasopisma (w tym w formie elektronicznej) proponuje się podwyższenie stawki na czasopisma specjalistyczne z 5% na 8%. Podwyżka nie dotyczy czasopism regionalnych i lokalnych drukowanych, na dyskach, płytach itp., dla których utrzymuje się stawkę 5%.
Projekt nowelizacji przewiduje również wprowadzenie instytucji wiążącej informacji stawkowej (WIS) – jako instrumentu zapewniającego podatnikom pewność co do prawidłowości opodatkowania VAT realizowanych transakcji. Projektowane przepisy określają procedurę wydawania WIS oraz przewidują stosowną ochronę dla podatników, którzy będą posiadać WIS, będzie to bowiem informacja wiążąca dla organów podatkowych. WIS będzie wydawał wyznaczony do tego dyrektor izby administracji skarbowej.
Nowe przepisy z małymi wyjątkami wejdą w życie 1.6.2019 r.