Cel nowych regulacji i proces legislacyjny
Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy została uchwalona przeszło 20 lat temu. Bezrobocie w Polsce było wówczas dwucyfrowe, a Polacy częściej migrowali zarobkowo za granicę, niż cudzoziemcy przyjeżdżali do Polski w poszukiwaniu pracy. Od tego czasu wiele się zmieniło. Odpowiedzią na te zmiany były przygotowane w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dwa ważne projekty – ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia oraz o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Dnia 13.3.2025 r. Senat uchwalił ustawy z poprawkami, natomiast 20.3.2025 r. Sejm zdecydował o ich przyjęciu w wersji senackiej. Teraz ustawy czekają na podpis Prezydenta RP.
Obie ustawy stanowią realizację kamieni milowych zapisanych w Krajowym Planie Odbudowy.
Rynek pracy i służby zatrudnienia w nowej odsłonie prawnej
Dzisiaj bezrobocie w Polsce jest niskie, a wyzwania rynku pracy zupełnie inne niż ponad dwie dekady temu. Inaczej powinny więc funkcjonować urzędy pracy.
Do tej pory sporą przeszkodą dla poszukujących zatrudnienia była konieczność rejestracji w urzędzie właściwym ze względu na adres zameldowania, a nie zamieszkania. Przyjęta przez Sejm ustawa to zmienia. Likwiduje też ograniczenia wiekowe w dostępie do wielu instrumentów rynku pracy, m.in. do atrakcyjnego bonu na zasiedlenie. Dodatkowo niezależnie od okresu uprawniającego do zasiłku dla bezrobotnych będzie on wypłacany w pełnej wysokości.
Ponadto wdrożenie nowego systemu teleinformatycznego umożliwi uzyskiwanie pomocy online czy lepszy dostęp do dobrej jakości ofert pracy.
Do tego dochodzą też m.in.:
- wprowadzenie możliwości dofinansowania zatrudnienia emeryta,
- umożliwienie rejestracji w urzędach pracy rolnikom,
- objęcie priorytetową pomocą bezrobotnych z rodzin wielodzietnych oraz osób samotnie wychowujących dzieci,
- zwiększenie efektywności i dostępności Krajowego Funduszu Szkoleniowego,
- wprowadzenie pożyczki edukacyjnej w wysokości do 400 % przeciętnego wynagrodzenia,
- zwiększenie dodatku motywacyjnego dla pracowników PSZ oraz OHP z 600 zł do 1000 zł.
Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców
Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w pierwszej kolejności chroni polskich pracowników, by nie musieli obawiać się utraty pracy i nieuczciwej konkurencji, w drugiej – pracowników cudzoziemskich chroni przed naruszeniami prawa i nadużyciami. Nowe przepisy będą działać także na korzyść przedsiębiorców mierzących się z niedoborami pracowników, którzy potrzebują przejrzystego i przyjaznego prawa.
I tak, ustawa ma m.in. przeciwdziałać wyłudzeniom zezwoleń na pracę w celu wjazdu na terytorium strefy Schengen przez wprowadzenie nowych funkcjonalności w systemach informatycznych oraz zwiększenie roli publicznych służb zatrudnienia w procesie wydawania zezwoleń, a także lepszego połączenia systemów informatycznych różnych instytucji.
Dodatkowo ustawa daje starostom możliwość określenia listy zawodów i rodzajów pracy, w których nie będą wydawane zezwolenia na pracę cudzoziemcom zamierzającym podjąć zatrudnienie na terenie danego powiatu. Będzie to możliwe np. w sytuacji zwolnień grupowych lub likwidacji dużego zakładu pracy na terytorium danego powiatu. Nowy mechanizm zastąpi nieefektywną i uciążliwą dla pracodawców procedurę tzw. testu rynku pracy.
Źródło: gov.pl
