Rząd skierował do Sejmu projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw. W uzasadnieniu projektu wnioskodawcy podkreślają, że celem zmian objętych nowelizacją jest łagodzenie skutków ekonomicznych epidemii (https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=299) mającej zasięg ogólnoświatowy.

Proponowane zmiany dotyczą także gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego oraz takich przepisów, które dotyczą podatków od nieruchomości, czy przekształcania prawa użytkowania wieczystego. Choć sama ustawa nie nowelizuje wskazanych przepisów, ale ustanawia wyjątki od dotychczasowych regulacji. Zgodnie z propozycją:

  • W zakresie ustawy z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 65 ze zm.; dalej: GospNierU) prowadza się wyjątek od art. 71 ust. 4 GospNierU w myśl, którego opłaty roczne wnosi się przez cały okres użytkowania wieczystego, w terminie do dnia 31 marca każdego roku.
Ważne
Zgodnie z tym wyjątkiem opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego za rok 2020 wnosi się w terminie do 30.6.2020 r (art. 1 pkt 14 projektu).
  • Także w zakresie GospNierU projekt zakłada, że należności pieniężne, o których mowa w art. 12a ust. 1 GospNierU, z tytułu oddania nieruchomości w najem, dzierżawę lub użytkowanie, przypadające za okres stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, mogą być umarzane w całości albo w części lub ich spłata może być odraczana lub rozkładana na raty przez starostę lub prezydenta miasta na prawach powiatu, wykonujących zadania z zakresu administracji rządowej, bez zgody wojewody.

Starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej bez zgody wojewody może odstąpić od dochodzenia należności, o których mowa w ust. 1, na wniosek podmiotu, którego płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19.

  • W konsekwencji tej zmiany, ulec ma zmianie także ustawa z 20.07.2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych 
    Ważne
    gruntów (Dz.U. z 2020 r. poz. 139). W art. 20 po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu: „1a. Opłatę należną za rok 2020 wnosi się w terminie do 30.6.2020 r.” (art. 46 projektu).
  • W ustawie z dnia 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1170 ze zm.; dalej: PodLokU), na podstawie art. 1 pkt 10 projektu wprowadza się upoważnienie dla rady gminy, w myśl, którego rada gminy może wprowadzić, w drodze uchwały, za część roku 2020, zwolnienia z podatku od nieruchomości: gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, wskazanym grupom przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19.
Ważne
Rada gminy może przedłużyć, w drodze uchwały, wskazanym grupom przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19, terminy płatności rat podatku od nieruchomości, płatnych w kwietniu, maju i czerwcu 2020 r., nie dłużej niż do 30.9.2020 r

Mając na uwadze dotychczasowe przepisy wskazanej ustawy, nowelizacja nasuwa wątpliwości o zgodność z Konstytucją, bowiem radzie gminy przypisano kompetencje, które w obowiązujących stanie prawnym przysługują organowi podatkowemu, którym jest wójt, burmistrz, prezydent miasta (art. 1c PodLokU), które to uprawnienia w sytuacji zagrożenia epidemicznego i jego konsekwencji wykonuje w trybie postępowania podatkowego na podstawie przepisów ustawy 29.8.1997 r. ‒ Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.). Część proponowanych zmian już jest zapisana w PodLokU.