Dochody ukraińskiego zakładu, który należy do polskiego rezydenta, będą opodatkowane na Ukrainie.
W stosunku do osoby fizycznej nie można mówić o posiadaniu odrębnych działalności gospodarczej w Polsce i na Ukrainie. Takie przedsiębiorstwo należy traktować jako przedsiębiorstwo dwuzakładowe czy dwuoddziałowe, a na gruncie podatku dochodowego jak centralę i jej zagraniczny zakład.
Skoro ukraiński przedsiębiorca posiada w Polsce miejsce zamieszkania, to zapewne znajduje się tu jego rezydencja podatkowa. Można to potwierdzić certyfikatem rezydencji wystawionym przez polski organ podatkowy (art. 3 ust. 1 ustawy o PIT). Jego działalność na Ukrainie będzie więc zagranicznym zakładem podatnika (art. 5a pkt 22 ustawy o PIT). Autor rozumie, że dotychczas sytuacja była odwrotna – to na Ukrainie mieściło się centrum interesów gospodarczych podatnika, a w Polsce jedynie jego zakład. Potwierdza to art. 7 ust. 1 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z Ukrainą, zgodnie z którym zyski przedsiębiorstwa opodatkowuje się w kraju siedziby, za wyjątkiem przypisanych jego zagranicznemu zakładowi.
Ukraiński przedsiębiorca przez pierwszą część roku prowadził działalność w Polsce, ale całość dochodów trzeba przypisać jego zagranicznemu zakładowi, skoro tylko na Ukrainie była ona wykonywana. Przez pozostałą część roku prowadził działalność w Polsce, ale część dochodów należy znów przypisać ukraińskiemu zakładowi.
Dochody przedsiębiorcy będą więc opodatkowane w Polsce, z tym, że dochody ukraińskiego zakładu mogą być opodatkowane na Ukrainie. Dokonuje się tego zgodnie z art. 24 ust. 2, 3, 4 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z Ukrainą, metodą wyłączenia z progresją. Dochód ukraińskiego zakładu będzie więc zwolniony z podatku dochodowego w Polsce, ale będzie wpływał na stawkę podatku w przypadku stosowania skali podatkowej (art. 27 ust. 8 ustawy o PIT).
W praktyce więc ukraiński podatnik złoży zeznanie roczne wraz z załącznikiem PIT/ZG, w których wykaże polskie i ukraińskie dochody, ale końcowo opodatkuje tylko te osiągnięte w Polsce. Analogicznie zaliczki na podatek będzie także odprowadzał od dochodów osiągniętych w Polsce. Będą to więc zasady takie same jak dla każdego polskiego podatnika, który posiada zakład podatkowy za granicą.
Warto zwrócić uwagę na przypisywanie dochodów do ukraińskiego zakładu. Nie można tu mówić jedynie o przypisywaniu kosztów czy przychodów według wystawianych faktur, szczególnie w zakresie kosztów trzeba pamiętać o odpowiednim przypisaniu części kosztów ogólnych do ukraińskiego zakładu. Gdy nie można przypisać takich kosztów wprost, to należy zastosować proporcję przychodów (klucz przychodowy – art. 22 ust. 3 i 3a ustawy o PIT).
