Wypłacone odszkodowanie powinno uwzględniać równowartość VAT w takiej wysokości, w jakiej nie może być on odliczony przez leasingobiorcę.

 

Wypłata odszkodowania na gruncie prawa cywilnego

W celu udzielenie odpowiedzi na to pytanie należy mieć na uwadze nie tylko regulacje podatkowe, ale również ogólne zasady odpowiedzialności odszkodowawczej. Zgodnie z art. 361 § 2 KC naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Według art. 363 § 1 KC, naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej.

W oparciu o zacytowane regulacje KC przyjmuje się, że wysokość odszkodowania jest uzależniona od tego, czy poszkodowany ma prawo do odliczenia VAT w związku z wydatkami, które poniósłby na usunięcie szkody.

Orzecznictwo

Jak wskazano przykładowo w wyroku Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z 26.4.2022 r., II CSKP 585/22: uwzględnienie kwoty podatku VAT przy ustalaniu odszkodowania w pieniądzu uzależnione jest od rozstrzygnięcia, czy poszkodowany, nabywając rzecz lub usługę konieczne do naprawienia szkody, mógłby dokonać jej odliczenia. Jeżeli taka możliwość istnieje, odszkodowanie powinno być ustalone bez uwzględniania kwoty należnego podatku VAT, jako że w ostatecznym rozrachunku to nie poszkodowany będzie ponosił jego ciężar. Z kolei wówczas, gdy odliczenie nie jest możliwe, ustalenie odszkodowania powinno nastąpić na podstawie wartości brutto nabywanych rzeczy i usług.

Więcej praktycznych wyjaśnień po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Odbierz

 

Odliczenie VAT w przypadku wypłaty odszkodowania

Przepisy VATU, przewidują ograniczenia w odliczaniu VAT przy nabyciu i eksploatacji samochodów innych niż ciężarowe. Zgodnie z art. 86a ust. 1 VATU, co do zasady podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia jedynie połowy podatku naliczonego wynikającego z nabycia pojazdów samochodowych oraz wydatków na paliwo i eksploatację. Przez „pojazdy samochodowe” zgodnie z art. 2 pkt 34 VATU należy rozumieć pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, więc jedynie wobec tego rodzaju pojazdów przepisy VATU przewidują głównie ograniczenia.

Z kolei art. 86a ust. 2 VATU wskazuje na katalog wydatków, które podlegają wspomnianym ograniczeniom, są to wydatki dotyczące:

  • nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych,
  • używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze,
  • nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów
  • usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Ze względu więc na to, że niektórzy leasingobiorcy mogą korzystać z pełnego prawa do odliczenia VAT, a inny będą mogli odliczać tylko 50% kwoty naliczonego VAT, każdy z nich otrzyma odszkodowanie z AC w innej wysokości. Nawet jeśli ubezpieczenie AC jest określane „AC brutto” w zakresie sumy ubezpieczenia, to należy rozumieć to w ten sposób, że ubezpieczenie pokryje odszkodowanie w takiej części, w jakiej ubezpieczony będzie miał prawo do odliczenia VAT (całą kwotę netto i odpowiednią część kwoty brutto).

 

Kup Legalisa Księgowość Kadry Biznes online i uzyskaj natychmiastowy dostęp! Sprawdź