Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: PodCzynnCywPrU) nie zwalnia czynności cywilnoprawnej pożyczki, która została udzielona przez spółkę akcyjną na rzecz jej jedynego akcjonariusza, z obowiązku płatności podatku od czynności cywilnoprawnych.
Umowa pożyczki podlega ustawie od podatku od czynności cywilnoprawnych, jeżeli spełnione są terytorialne kryteria opodatkowania określone w art. 1 ust. 4 PodCzynnCywPrU, zgodnie z którym:
„Czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:
1) rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2) rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”.
Jeśli pożyczka spełnia terytorialne kryteria opodatkowania, wówczas istotne jest, czy ma do niej zastosowanie wyłączenie od PCC. Nie podlegają opodatkowaniu PCC czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany. Stanowi o tym art. 2 pkt 4 PodCzynnCywPrU, zgodnie z którym:
„Czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:
a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług, z wyjątkiem umów sprzedaży, których przedmiotem jest lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość, opodatkowanych zgodnie z art. 7a,
b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
– umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
– umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych,
c) niepodlegające podatkowi od towarów i usług na podstawie art. 8c ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
– umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
– umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych”.
W przypadku pożyczek (czynności cywilnoprawnych), które nie są wyłączone od PCC w sposób wskazany wyżej, istotne jest, czy odnosi się do nich zwolnienie przedmiotowe od PCC. Zwolnienia przedmiotowe dotyczące umowy pożyczki uregulowane są w art. 9 pkt 10 PodCzynnCywPrU. Zwolniona od PCC jest m.in. pożyczka, która została udzielona przez wspólnika (akcjonariusza) spółce kapitałowej.
Zgodnie z art. 1a pkt 2 PodCzynnCywPrU spółka kapitałowa, to spółka: z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjna lub europejska.
W związku z powyższym zwolnieniu przedmiotowemu z art. 9 pkt 10 PodCzynnCywPrU podlega udzielenie pożyczki przez akcjonariusza (pożyczkodawca) na rzecz spółki akcyjnej (pożyczkobiorca). Ustawa nie zawiera innych wyłączeń w tym zakresie.
