Określenie w decyzjach związanych z gospodarką odpadami wymagań wynikających z warunków ochrony przeciwpożarowej miejsc magazynowania odpadów obliguje do:
- sporządzenia operatu przeciwpożarowego , stanowiącego załącznik do wniosku o wydanie decyzji;
- uzyskania uzgodnienia określonych w operacie warunków ochrony przeciwpożarowej , w formie postanowienia, stanowiącego załącznik do wniosku o wydanie decyzji;
- przeprowadzenia kontroli w przedmiocie spełnienia wymagań określonych w przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej oraz w zakresie zgodności z warunkami ochrony przeciwpożarowej, prowadzonej w toku postępowania w sprawie wydania lub zmiany decyzji, zakończonej wydaniem postanowienia opiniującego spełnienie tych wymagań .
Określenie wymagań wynikających z warunków ochrony przeciwpożarowej nie znajduje zastosowania w przypadku decyzji, które dotyczą wyłącznie odpadów niepalnych (art. 41a ust. 8 ustawy z 14.12.2012 r. o odpadach [t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 992 ze zm.; dalej: OdpadyU], art. 183c ust. 6 ustawy z 27.4.2001 r. – Prawo ochrony środowiska [t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 799 ze zm.; dalej: PrOchrŚrod]). Pod pojęciem tym należy rozumieć odpady, których właściwości wskazują, że nie mogą one brać udziału w procesie spalania (palić się). W takiej sytuacji wnioskodawca nie przedkłada operatu przeciwpożarowego a organ nie wnioskuje o przeprowadzenie kontroli związanej z warunkami ochrony przeciwpożarowej.
1. Warunki ochrony przeciwpożarowej miejsc magazynowania odpadó
Warunki ochrony przeciwpożarowej instalacji, obiektu lub jego części lub innego miejsca magazynowania odpadów określa operat przeciwpożarowy. Jak wskazano w art. 42 ust. 4e OdpadyU operat przeciwpożarowy stanowi opinię, o której mowa w art. 11n ust. 2 pkt 2 ustawy z 24.8.1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 620 ze zm.; dalej: OchrPPożU). Operat jest załącznikiem do wniosku o wydanie zezwolenia na zbieranie odpadów, zezwolenia na przetwarzanie odpadów (art. 42 ust. 4b pkt 1 OdpadyU), a także art. 184 ust. 4 pkt 5 PrOchrŚrod.
Uprawnienia do sporządzenia operatu przeciwpożarowego są powiązane z właściwością organu do wydania zezwolenia na zbieranie lub przetwarzanie odpadów (art. 42 ust. 4b pkt 1 lit. a i b OdpadyU). W przypadku gdy organem tym jest:
- marszałek województwa albo regionalny dyrektor ochrony środowiska – operat sporządza rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, o którym mowa w rozdziale 2a OchrPPożU, posiadający kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu inżynier pożarnictwa lub tytuł zawodowy inżynier lub magister inżynier oraz przygotowanie zawodowe potwierdzone egzaminem złożonym z wynikiem pozytywnym (art. 11b ust. 1 pkt 1 i 2 OchrPPożU);
- starosta – operat sporządza osoba, o której mowa w art. 4 ust. 2a OchrPPożU, posiadająca tytuł zawodowy inżynier pożarnictwa lub ukończone w Szkole Głównej Służby Pożarniczej studia wyższe w zakresie inżynierii bezpieczeństwa w specjalności inżynieria bezpieczeństwa pożarowego .
W przypadku pozwolenia na wytwarzanie odpadów (art. 184 ust. 4 pkt 5 PrOchrŚrod), operat przeciwpożarowy powinien być wykonany przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych , o którym mowa w rozdziale 2a OchrPPożU, posiadającego kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu inżynier pożarnictwa lub tytuł zawodowy inżynier lub magister inżynier oraz przygotowanie zawodowe potwierdzone egzaminem złożonym z wynikiem pozytywnym (art. 11b ust. 1 pkt 1 i 2 OchrPPożU).
2. Uzgodnienie warunków ochrony przeciwpożarowej w miejscach magazynowania odpadów
Warunki ochrony przeciwpożarowej instalacji, obiektu lub jego części lub innego miejsca magazynowania odpadów określone w operacie przeciwpożarowym podlegają obowiązkowi uzgodnienia z komendantem powiatowym (miejskim) Państwowej Straży Pożarnej (art. 42 ust. 4b pkt 1 OdpadyU). Uzgodnienie to następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie (art. 42 ust. 4c OdpadyU). Postanowienie o uzgodnieniu warunków ochrony przeciwpożarowej stanowi załącznik do wniosku o wydanie zezwolenia na zbieranie oraz zezwolenia na przetwarzanie odpadów (art. 42 ust. 4b pkt 2 OdpadyU) i analogicznie – do wniosku o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów (art. 184 ust. 4 pkt 6 PrOchrŚrod).
Uzgadniając warunki ochrony przeciwpożarowej komendant powiatowy (miejski) Państwowej Straży Pożarnej:
1) wyraża zgodę na ich zastosowanie albo
2) wyraża zgodę na ich zastosowanie pod warunkiem spełnienia dodatkowych wymagań, albo
3) nie wyraża zgody na ich zastosowanie (art. 42 ust. 4d OdpadyU).
3. Kontrola przeciwpożarowa miejsc magazynowania odpadów
Zgodnie z art. 41a ust. 1a OdpadyU następujące decyzje oraz ich istotne zmiany (art. 41a ust. 6 OdpadyU):
- zezwolenie na zbieranie odpadów,
- zezwolenie na przetwarzanie odpadów,
- pozwolenie na wytwarzanie odpadów uwzględniające zbieranie lub przetwarzanie odpadów,
są wydawane po przeprowadzeniu przez komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej kontroli instalacji, obiektu budowlanego lub jego części lub miejsc magazynowania odpadów, w których ma być prowadzone:
- przetwarzanie odpadów lub
- zbieranie odpadów,
w zakresie spełniania wymagań określonych w przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej oraz w zakresie zgodności z warunkami ochrony przeciwpożarowej (określonymi w operacie przeciwpożarowym i jego uzgodnieniu).
Takie same wymagania w zakresie kontroli przeciwpożarowej wyprzedzają wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów (art. 183 c ust. 1 PrOchrŚrod).
Z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli występuje organ prowadzący postępowanie w sprawie wydania decyzji, odpowiednio zezwolenia na zbieranie lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów (art. 41a ust. 2 OdpadyU) oraz pozwolenia na wytwarzanie odpadów (art. 183c ust. 2 PrOchrŚrod). Organ wnioskujący o wydanie opinii przekazuje kopię dokumentacji niezbędnej do przeprowadzenia kontroli, w szczególności:
- wniosku o wydanie decyzji;
- operatu przeciwpożarowego,
- postanowienia o uzgodnieniu warunków ochrony przeciwpożarowej.
Po przeprowadzeniu kontroli komendant powiatowy (miejski) Państwowej Straży Pożarnej wydaje postanowienie w przedmiocie spełnienia wymagań określonych w przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej oraz w zakresie zgodności z warunkami ochrony przeciwpożarowej , na które nie służy zażalenie (art. 41a ust. 3a OdpadyU i art. 183c ust. 3 PrOchrŚrod). W przypadku postanowienia opiniującego negatywnie właściwy organ odmawia wydania decyzji odpowiednio:
- zezwolenia na zbieranie odpadów (art. 41a ust. 4a OdpadyU),
- zezwolenia na przetwarzanie odpadów (art. 41a ust. 4a OdpadyU),
- pozwolenia na wytwarzanie odpadów uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów (art. 41a ust. 4a OdpadyU),
- pozwolenia na wytwarzanie odpadów (art. 183c ust. 4 PrOchrŚrod).
Kontrola nie jest wymagana w następujących przypadkach:
- gdy zezwolenie na przetwarzanie odpadów dotyczy odzysku poza instalacjami i urządzeniami lub przygotowania do ponownego użycia (art. 41a ust. 5a OdpadyU),
- zezwoleń na zbieranie odpadów, zezwoleń na przetwarzanie odpadów oraz pozwoleń na wytwarzanie odpadów uwzględniających zbieranie lub przetwarzanie odpadów, które dotyczą wyłącznie odpadów niepalnych (art. 41a ust. 8 OdpadyU, art. 183 ust. 6 PrOchrŚrod).
Do kontroli stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z 24.8.1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (t.j. Dz.U. z 2018 poz. 1313 ze zm.) dotyczące czynności kontrolno-rozpoznawczych (art. 41a ust. 7 OdpadyU, art. 183c ust 5 PrOchrŚrod).
Do kontroli nie stosuje się art. 48 ustawy z 6.3.2018 r. – Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 646 ze zm.).
4. Określenie wymagań wynikających z warunków ochrony przeciwpożarowej w decyzji
Obowiązujące przepisy przeciwpożarowe określone w OdpadyU wskazują, że instalacje, obiekty budowlane lub ich części oraz inne miejsca przeznaczone do zbierania, magazynowania lub przetwarzania odpadów są projektowane, wykonywane, wyposażane, uruchamiane, użytkowane i zarządzane w sposób ograniczający możliwość powstania pożaru, a w razie jego wystąpienia zapewniający:
- zachowanie nośności konstrukcji obiektów budowlanych przez określony czas;
- ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia i dymu w ich obrębie;
- ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru na sąsiednie obiekty budowlane lub tereny przyległe;
- możliwość ewakuacji ludzi lub ich uratowania w inny sposób;
- uwzględnienie bezpieczeństwa ekip ratowniczych, a w szczególności zapewnienie warunków do podejmowania przez te ekipy działań gaśniczych (art. 43 ust 7 OdpadyU).
Delegacja ustawowa do wydania rozporządzenia określającego wymagania w zakresie ochrony przeciwpożarowej, jakie mają spełniać obiekty budowlane lub ich części oraz inne miejsca przeznaczone do zbierania, magazynowania lub przetwarzania odpadów, kierując się możliwością wdrożenia wymagań z zakresu bezpieczeństwa pożarowego oraz ryzykiem związanym z zagrożeniem pożarowym wejdzie w życie 22.9.2019 r. (art. 43 ust. 8 OdpadyU).
Wymagania wynikające z warunków ochrony przeciwpożarowej instalacji, obiektu budowlanego lub jego części lub innego miejsca magazynowania odpadów określa się w:
- zezwoleniu na zbieranie odpadów (art. 43 ust. 1 pkt 6a OdpadyU),
- zezwoleniu na przetwarzanie odpadów (art. 43 ust. 2 pkt 7b OdpadyU),
W pozwoleniu na wytwarzanie odpadów określa się natomiast warunki przeciwpożarowe wynikające z operatu przeciwpożarowego (art. 188 ust. 2b pkt 8 PrOchrŚrod).