W Dz.U. z 2018 r. pod poz. 1693 opublikowano ustawę z 5.7.2018 r. o zmianie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz niektórych innych ustaw.
Przede wszystkim znowelizowano ustawę z 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz.U. z 2017 r. poz. 1834 ze zm.; dalej: PartnerPublPrywatU).
1. Ocena efektywności realizacji przedsięwzięcia
Dodano rozdział 1a, tj. przepisy 3a i 3b PartnerPublPrywatU, zgodnie z którymi przed wszczęciem postępowania w sprawie wyboru partnera prywatnego podmiot publiczny sporządzi ocenę efektywności realizacji przedsięwzięcia w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego w porównaniu do efektywności jego realizacji w inny sposób, w szczególności przy wykorzystaniu wyłącznie środków publicznych.
Dokonując tej oceny podmiot publiczny uwzględnia w szczególności zakładany podział zadań i ryzyk pomiędzy podmiot publiczny i partnera prywatnego, szacowane koszty cyklu życia przedsięwzięcia i czas niezbędny do jego realizacji oraz wysokość opłat pobieranych od użytkowników, jeżeli takie opłaty są planowane, oraz warunki ich zmiany. Przy czym, podmiot publiczny może wystąpić do ministra rozwoju regionalnego z wnioskiem o opinię na temat zasadności realizacji przedsięwzięcia w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, do którego dołącza swoją ocenę.
Minister opiniuje przedłożoną dokumentację w zakresie:
1) poprawności i kompletności przeprowadzonych analiz poprzedzających realizację przedsięwzięcia;
2) przyjętego modelu prawno-organizacyjnego;
3) mechanizmów wynagradzania partnera prywatnego, w tym wysokości opłat pobieranych od użytkowników, jeżeli takie opłaty są planowane, oraz warunków ich zmiany;
4) proponowanego podziału ryzyk w przedsięwzięciu w terminie 60 dni od dnia otrzymania kompletnego wniosku.
Minister może, wyznaczając odpowiedni termin, zwrócić się do podmiotu publicznego o poprawienie, wyjaśnienie lub uzupełnienie wniosku.
2. Informacja o planowanym partnerstwie
Zgodnie z art. 5 ust. 1 PartnerPublPrywatU, podmiot publiczny, po zamieszczeniu ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych albo opublikowaniu ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, dodatkowo zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej informację o planowanym partnerstwie publiczno-prywatnym. Dodano tu ust. 2, zgodnie z którym, w ogłoszeniu wszczynającym postępowanie w sprawie wyboru partnera prywatnego zamieszcza się informację, że postępowanie ma na celu zawarcie umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym .
3. Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym
Przez umowę o partnerstwie publiczno-prywatnym partner prywatny zobowiązuje się do realizacji przedsięwzięcia za wynagrodzeniem oraz poniesienia w całości albo w części wydatków na jego realizację lub poniesienia ich przez osobę trzecią, a podmiot publiczny zobowiązuje się do współdziałania w osiągnięciu celu przedsięwzięcia, w szczególności poprzez wniesienie wkładu własnego (art. 7 ust. 1 PartnerPublPrywatU).
Dodano zapisy, z których wynika, że jeżeli jest planowane pobieranie opłat od użytkowników przedsięwzięcia przez partnera prywatnego, umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym określa maksymalną wysokość tych opłat oraz warunki ich zmiany. Po zawarciu umowy maksymalna wysokość takich opłat może być zmieniona wyłącznie w formie aneksu do umowy, chyba że wysokość opłat i warunki ich zmiany są regulowane w innych przepisach.
Rozszerzono też zakres partnerstwa prywatnego (art. 7a i 7b PartnerPublPrywatU). Podmiot publiczny może bowiem wyrazić zgodę na zawarcie i wykonanie umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym z zawiązaną po wyborze najkorzystniejszej oferty w celu realizacji przedsięwzięcia jednoosobową spółką partnera prywatnego albo spółką kapitałową, której jedynymi wspólnikami są partnerzy prywatni.
Warunki zgody podmiot publiczny określa w pierwszym dokumencie, który udostępnia w postępowaniu o zawarcie umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym, w szczególności w opisie potrzeb i wymagań zamawiającego, specyfikacji istotnych warunków zamówienia, dokumentach koncesji albo innej dokumentacji postępowania w sprawie wyboru partnera prywatnego. Jeżeli podmiot publiczny nie wyrazi takiej zgody, wówczas zamieszcza stosowną informację w ogłoszeniu wszczynającym postępowanie w sprawie wyboru partnera prywatnego.
Natomiast z art. 7b PartnerPublPrywatU wynika, że przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących odpowiedzialności inwestora za wynagrodzenie należne podwykonawcy nie stosuje się do podmiotu publicznego, jeżeli umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym tak stanowi. W takiej sytuacji odpowiedzialność ciąży, co do zasady, na partnerze prywatnym.
Ponadto, jak wynika z nowego art. 10a PartnerPublPrywatU, podmiot publiczny może zawrzeć umowę z osobą trzecią finansującą przedsięwzięcie w całości lub w części, na mocy której, w przypadku poważnego zagrożenia realizacji przedsięwzięcia, będzie mógł przenieść na tę osobę trzecią całość lub część obowiązków partnera prywatnego, wraz ze związanymi z nimi prawami. Osoba ta może powierzyć realizację przedsięwzięcia innemu podmiotowi lub podmiotom tylko za zgodą podmiotu publicznego. Ogłoszenie o zamówieniu, specyfikacja istotnych warunków zamówienia, dokumenty koncesji lub inna dokumentacja postępowania w sprawie wyboru partnera prywatnego zawiera warunki stosowania tego rozwiązania, a umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym może uszczegóławiać te warunki.
Przy czym, postanowienia umów zawartych z osobą trzecią finansującą przedsięwzięcie w całości lub części, przez podmiot publiczny, partnera prywatnego lub spółkę, sprzeczne z umową o partnerstwie publiczno-prywatnym są nieważne.
4. Bieżąca kontrola realizacji przedsięwzięcia
Zgodnie z rozszerzoną treścią art. 8 PartnerPublprywatU, podmiot publiczny ma prawo do bieżącej kontroli realizacji przedsięwzięcia przez partnera prywatnego oraz do kontroli składnika majątkowego wykorzystywanego przez partnera prywatnego do realizacji przedsięwzięcia. Zasady i szczegółowy tryb przeprowadzania kontroli określa umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym.
W przypadku gdy prowadzona kontrola wykaże, że składnik majątkowy wykorzystywany przez partnera prywatnego do realizacji przedsięwzięcia znajduje się w stanie technicznym wskazującym na jego nieprawidłowe wykorzystywanie, podmiot publiczny wzywa partnera prywatnego do podjęcia odpowiednich działań, w szczególności do poczynienia nakładów mających na celu doprowadzenie składnika majątkowego do właściwego stanu technicznego. Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym określa skutki niepodjęcia działań mających na celu doprowadzenie składnika majątkowego do właściwego stanu technicznego.
Partner prywatny ma obowiązek bieżącego raportowania podmiotowi publicznemu o stanie realizacji przedsięwzięcia i stanie technicznym składnika majątkowego wykorzystywanego przez partnera prywatnego do realizacji przedsięwzięcia. Zasady, szczegółowy tryb oraz częstotliwość raportowania określa umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym.
5. Partner prywatny może zawiązać spółkę kapitałową
Z art. 14 ust. 1 PartnerPublPrywatU w nowym brzmieniu wynika, że umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym może przewidywać, że w celu jej wykonania podmiot publiczny i partner prywatny zawiążą spółkę z o.o. albo spółkę akcyjną. Przed zmianą, można było też założyć spółkę komandytową lub komandytowo-akcyjną.
Zasadą jest, że, zgodnie z art. 14a i 14b PartnerPublPrywatU:
1) spółkę powyższą zawiązuje się na czas oznaczony, niezbędny do wykonania umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz zakończenia jej spraw (czas trwania spółki może być przedłużony na czas nieoznaczony, jeżeli partner prywatny przed upływem tego terminu zbył udziały w tej spółce albo akcje tej spółki na rzecz podmiotu publicznego, albo zostały one umorzone);
2) najpóźniej w terminie roku od dnia zakończenia czasu trwania umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym, partner prywatny zbywa udziały w tej spółce albo akcje tej spółki na rzecz podmiotu publicznego, albo podlegają one umorzeniu.
6. Organ właściwy w sprawach partnerstwa publiczno-prywatnego
Organem właściwym w sprawach partnerstwa publiczno-prywatnego w zakresie uregulowanym w PartnerPublPrywatU jest minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego, czyli obecnie Minister Inwestycji i Rozwoju (art. 16a PartnerPublPrywatU).
Podmiot publiczny będzie musiał przekazać ministrowi informacje dotyczące partnerstwa publiczno-prywatnego, w szczególności informacje dotyczące m.in. wszczęcia postępowania w sprawie wyboru partnera prywatnego, zawarcia i zmiany umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym. Informacje trzeba będzie przekazać w ciągu 30 dni od dnia wystąpienia zdarzenia, którego dotyczą te informacje.