1. Jaki problem rozstrzyga Minister Finansów?
Podmioty zobowiązane do składania rocznych informacji o strukturze własnościowej
Spółki nieruchomościowe oraz podatnicy posiadający, bezpośrednio lub pośrednio, w spółce nieruchomościowej udziały (akcje) dające co najmniej 5% praw głosu w spółce albo ogół praw i obowiązków dający co najmniej 5% prawa do udziału w zysku spółki niebędącej osobą prawną, albo co najmniej 5% ogólnej liczby tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze, zobowiązani są do składania Szefowi KAS rocznych informacji o strukturze własnościowej. Powyższy obowiązek wynika z art. 27 ust. 1e PDOPrU i analogicznie art. 45 ust. 3f PDOFizU).
Termin złożenia informacji do Szefa KAS
Ustawodawca zobowiązał podatników do złożenia informacji do Szefa KAS w terminie do końca 3. miesiąca po zakończeniu roku podatkowego spółki nieruchomościowej, a w przypadku, gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego – do końca 3. miesiąca po zakończeniu roku obrotowego spółki nieruchomościowej.
Powstałe niejasności
Na gruncie przepisów regulujących ten obowiązek powstało jednak wiele niejasności. Minister Finansów uznał obawy podatników za zasadne i wydał interpretację ogólną. Jedną z największych wątpliwości dotyczy kwestii czy dla zaistnienia obowiązku informacyjnego wystarczy sam fakt posiadania udziałów (akcji) lub innych praw w spółce nieruchomościowej, czy też konieczne jest istnienie obowiązku podatkowego w Polsce z jakiegokolwiek tytułu w roku podatkowym, którego dotyczy ta informacja.
2. Na jakie podmioty został nałożony obowiązek informacyjny?
Szerszy zakres obowiązku informacyjnego
Minister Finansów w interpretacji ogólnej potwierdził, że obowiązek informacyjny obejmuje szerszy zakres niż tylko same spółki nieruchomościowe. Obowiązkiem tym objęte są także podmioty posiadające bezpośrednio lub pośrednio, w spółkach nieruchomościowych udziały (akcje), ogół praw i obowiązków, tytuły uczestnictwa lub prawa o podobnym charakterze. Konieczność raportowania dotyczy zarówno podmiotów będących polskimi rezydentami podatkowymi, jak i podmiotów niebędących polskimi rezydentami podatkowymi.
Podatnik posiadający (bezpośrednio lub pośrednio) prawa do spółki nieruchomościowej
W interpretacji wyjaśniono także pojęcie „podatnika posiadającego (bezpośrednio lub pośrednio) prawa do spółki nieruchomościowej”. Zdaniem MF pojęcie to należy interpretować następująco:
1) wspólnika spółki nieruchomościowej (podmiot wymieniony w art. 1 PDOPrU);
2) podmioty wymienione w art. 1 PDOPrU, które posiadają prawa do spółki nieruchomościowej w sposób pośredni (w przypadku, gdy takie posiadanie praw jest realizowane poprzez wspólnika lub kolejne podmioty, tj. tzw. podmioty transparentne podatkowo);
3) wspólnika spółki nieruchomościowej, będącego osobą fizyczną lub przedsiębiorstwem w spadku, osobę fizyczną lub przedsiębiorstwo w spadku, którzy posiadają prawa do spółki nieruchomościowej w sposób pośredni (w przypadku, gdy takie posiadanie praw realizowane jest poprzez wspólnika lub kolejne podmioty, tj. tzw. podmioty transparentne podatkowo).
3. Minimalny 5% próg posiadanych praw. Jak go obliczyć?
Jedną z wątpliwości interpretacyjnych jest kwestia poprawności obliczenia minimalnego progu posiadanych praw na potrzeby obowiązków informacyjnych. Minister Finansów wyjaśnił, w jaki sposób obliczyć minimalny próg posiadanych praw (udziałów, akcji, tytułów uczestnictwa lub innych praw) w wysokości 5 proc. W tym celu podatnicy powinni zsumować posiadane prawa (posiadane w spółce nieruchomościowej w sposób pośredni z prawami posiadanymi bezpośrednio). W odniesieniu do podatników posiadających prawa do spółki nieruchomościowej obowiązek informacyjny powstaje bez względu na to, czy w roku podatkowym, na koniec, którego składana jest informacja, uzyskany został przychód (dochód) z tego udziału z jakiegokolwiek tytułu.
Sam fakt posiadania, bezpośrednio lub pośrednio, udziałów w spółce nieruchomościowej determinuje powstanie takiego obowiązku.
4. Kogo nie dotyczy obowiązek informacyjny?
Podatnicy zwolnieni z CIT a obowiązki informacyjne
Zgodnie ze stanowiskiem MF obowiązek informacyjny ciążący na podatnikach posiadających prawa do spółki nieruchomościowej nie dotyczy podatników zwolnionych z podatku CIT, o których mowa w art. 6 PDOPrU. Zwolnienie podmiotowe powoduje, że podmiot, który jest nim objęty, zostaje z podatku zwolniony bez względu na rodzaj i wielkość uzyskiwanych dochodów. W ocenie MF, skoro zatem podatnik zwolniony podmiotowo nie jest obciążony obowiązkiem podatkowym z jakiegokolwiek tytułu w podatku dochodowym od osób prawnych, to nałożenie na wspólnika spółki nieruchomościowej, będącego takim podatnikiem, obowiązku informacyjnego, o którym mowa art. 27 ust. 1e PDOPrU również podlega wyłączeniom.
Podmioty działające w ramach struktur wielopoziomowych
Dla podmiotów działających w ramach struktur wielopoziomowych interpretacja ta również zawiera istotne rozstrzygnięcia. W przypadku podatkowych grup kapitałowych obowiązki informacyjne przewidziane w art. 27 ust. 1e PDOPrU należy stosować nie do samej grupy, lecz do poszczególnych spółek wchodzących w skład takiej grupy.
Żródło: Interpretacja ogólna Ministra Finansów z 23.2.2023 r. w sprawie obowiązków informacyjnych spółek nieruchomościowych i podatników posiadających udziały w tych spółkach (DD5.8203.7.2022, Legalis)