Dnia 1.11.2019 r. weszły w życie zmiany do ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.; dalej: VATU) wprowadzające obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności przy dokonywaniu płatności za nabyte towary i usługi. Zmiany polegają również na rezygnacji z obowiązującego wcześniej rozliczania VAT, czyli odwrotnego obciążenia w obrocie krajowym, uchyleniu regulacji dotyczących kaucji gwarancyjnej oraz zmianach w zakresie zasad stosowania odpowiedzialności solidarnej. W mechanizmie podzielonej płatności (MPP), płatność za nabyty towar lub usługę odbywa się tak, że wartość sprzedaży netto nabywca wpłaca na rachunek rozliczeniowy dostawcy lub rozlicza w inny sposób. Natomiast pozostałą zapłatę, która odpowiada kwocie VAT z faktury, wpłaca na specjalny rachunek bankowy dostawcy – rachunek VAT. Mechanizm ten stosuje się wyłącznie do transakcji dokonywanych przelewem w złotych polskich na rzecz innych podatników VAT. Przelew w podzielonej płatności nie jest możliwy na rachunek ROR.

Od 1.11.2019 r. MPP jest obowiązkowy dla faktur powyżej 15 000 zł brutto, które dotyczą tzw. towarów i usług wrażliwych określonych w zał. nr 15 do VATU. W przypadku pozostałych transakcji MPP pozostaje dobrowolny.

Z MPP nie mogą skorzystać:

1) konsumenci (nieprowadzący działalności gospodarczej),

2) przedsiębiorcy, który otrzymuje faktury bez kwoty VAT (np. od podatników zwolnionych z VAT).

Objaśnienia Ministra Finansów z 23.12.2019 r. w sprawie MPP mają za zadanie przedstawienie zasad działania na gruncie VAT mechanizmu podzielonej płatności w jego obligatoryjnej formie oraz zmian wpływających na model fakultatywny. Ministerstwo zaznaczyło, że wydano już uprzednio objaśnienia podatkowe z 29.6.2018 r. odnoszące się do fakultatywnego mechanizmu podzielonej płatności dotyczące mechanizmu podzielonej płatności. Zawierają one opis wszystkich podstawowych zagadnień dla tej instytucji uwzględniając cechę fakultatywności, jaką charakteryzuje się wprowadzony 1.7.2018 r. mechanizm podzielonej płatności.

Objaśnienia Ministra Finansów z 23.12.2019 r. m.in. obejmują: zakres stosowania MPP, oznaczania faktur, obowiązek przyjęcia płatności, konsekwencje obowiązków w VAT ciążących na nabywcy, obowiązek posiadania rachunku rozliczeniowego, mechanizm rekompensaty dla podmiotów zagranicznych, płatności w obcych walutach, obowiązki w obligatoryjnym MPP związane z korygowaniem rozliczeń, zmiany w procedurze uwalniania środków z rachunku VAT, płatności zbiorcze i zaliczki w MPP.