Projekt przewiduje uwłaszczenie z dniem 1.1.2019 r. użytkowników wieczystych nieruchomości gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe. Uwłaszczenie następować będzie z mocy prawa. Potwierdzenie tego faktu będzie stanowić zaświadczenie wydawane przez właściwy organ reprezentujący Skarb Państwa lub w odniesieniu do jednostek samorządu terytorialnego odpowiednio przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta, zarząd powiatu, zarząd województwa. Zaświadczenie nie będzie mieć charakteru zaświadczenia, o którym mowa w przepisach ustawy z 14.6.1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1257 ze zm.).

Zaświadczenie stanowić będzie podstawę do ujawnienia przekształcenia w księdze wieczystej oraz podstawę wpisu w dziale III księgi wieczystej roszczenia o roczne.

Przepisy ustawy mają mieć zastosowanie do gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe, tj. zabudowane wyłącznie budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi lub budynkami mieszkalnymi wielorodzinnymi, w których co najmniej połowę liczby lokali stanowią lokale mieszkalne – wraz z budynkami gospodarczymi, garażami, innymi obiektami budowlanymi oraz urządzeniami budowlanymi, umożliwiającymi prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków mieszkalnych. Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego dotyczyć będzie także właścicieli lokali użytkowych położonych w budynkach, o których mowa.

Przepisów ustawy nie stosuje się do nieruchomości oddanych w użytkowanie wieczyste na podstawie ustawy z 20.7.2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości (Dz.U. z 2017 r. poz. 1529 ze zm.).

Z tytułu przekształcenia, uprawniony ponosić będzie opłatę przekształceniową przez okres 20 lat, liczony od dnia przekształcenia. Obowiązek wnoszenia opłat obciążać każdoczesnego właściciela nieruchomości.

Wnioskodawcy proponują, by właściwy organ za zgodą wojewody lub uchwały właściwej rady lub sejmiku mógł mieć możliwość stosowania bonifikat od opłaty za dany rok.

W przypadku wniesienia opłaty łącznej w odniesieniu do gruntu stanowiącego przed dniem przekształcenia własność Skarbu Państwa, osobom fizycznym będącym właścicielami budynków mieszkalnych jednorodzinnych lub lokali mieszkalnych lub spółdzielniom mieszkaniowym przysługuje bonifikata od tej opłaty zróżnicowana z uwagi na okres jej wniesienia po okresie przekształcenia. W przypadku gruntów stanowiących przed przekształceniem własność jednostek samorządu terytorialnego o wysokości bonifikaty z tytułu wniesienia opłaty łącznej decydować będzie na podstawie uchwały właściwa rada lub sejmik.

Ważne
Według propozycji po 1.1.2019 r. nie będzie można ustanawiać prawa użytkowania wieczystego z przeznaczeniem na cele mieszkaniowe.

Skutkiem ustawy będzie także to, że możliwość przekształcenia prawa użytkowania wieczystego nadal pozostanie w oparciu o przepisy ustawy z 29.7.2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 83 ze zm.) lecz w odniesieniu do gruntów zabudowanych garażami albo przeznaczonych pod tego rodzaju zabudowę oraz nieruchomości rolnych.

Projekt trafi pod obrady Rady Ministrów.