Na początku Prezes Tomasz Chróstny przypomina, że gorsza sytuacja ekonomiczna przedsiębiorców nie zwalnia podmiotów udzielających pomocy (w tym przypadku JST) ze stosowania przepisów dotyczących pomocy publicznej. Nadzwyczajna sytuacja nie zmienia ani definicji pomocy publicznej, zawartej w art. 107 ust. 1 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz procedury udzielania pomocy przewidzianej w ustawie z 30.4.2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej.

Dotychczasowe procedury dot. pomocy publicznej nie uległy złagodzeniu, jak przypomina Prezes UOKiK, a pomoc wprowadzona przez ustawą antykryzysową, należy do kategorii „pomocy mającej na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce państwa członkowskiego”, która jest zgodna z rynkiem wewnętrznym na podstawie art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE.

W ocenie Komisji Europejskiej pomoc, o której mowa w art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE jest uzasadniona, bo epidemia dotyka wszystkich państw członkowskich, a środki ograniczające epidemię negatywnie wpływają na gospodarkę.

Ustawa antykryzysowa wprowadziła nowe instrumenty wsparcia, z których mogą korzystać samorządy. Są to m.in.:

1) w zakresie podatku od nieruchomości, m.in.:

– rada gminy może podjąć uchwałę o zwolnieniu z podatku od nieruchomości za część 2020 roku gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wskazanym grupom przedsiębiorców, którzy wpadli w kłopoty z powodu COVID-19;

– można też podjąć uchwałę o przedłużeniu płatności rat podatku płatnych w kwietniu, maju i czerwcu maksymalnie do 30 września 2020 roku;

2) w ramach ulg w spłacie należności podatkowych, o których mowa w art. 67a OrdPU:

– gminne organy podatkowe mogą udzielać ulg w spłacie należności podatkowych (umorzenia, odroczenia terminu) w drodze decyzji – podstawą jest tutaj art. 67a OrdPU; przepis art. 67b OrdPU precyzuje przy tym, że dla przedsiębiorców może to być pomoc w formule de minimis, jak również w innych formach.

Ustawa antykryzysowa w art. 15zzzh ust. 1 pkt 2 stwierdza, że jest to pomoc publiczna, udzielana w celu walki z kryzysem (poważne zakłócenia w gospodarce o charakterze ponadsektorowym). Taka pomoc została notyfikowana KE, ale nie jest jeszcze zatwierdzona;

3) ulgi w spłacie należności cywilnoprawnych:

– starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu może umorzyć, odroczyć spłatę lub rozłożyć na raty spłatę należności z tytułu oddania nieruchomości samorządowych w najem, dzierżawę lub użytkowanie, przypadające za okres epidemii (art. 15zze ust. 1 ustawy antykryzysowej); starosta (prezydent miasta na prawach powiatu) może odstąpić od dochodzenia ww. należności na wniosek podmiotu, którego dotknął kryzys;

– organ stanowiący JST może, w drodze uchwały, postanowić o odstąpieniu od dochodzenia należności o charakterze cywilnoprawnym przypadających jednostce samorządu terytorialnego lub jej jednostkom organizacyjnym, w stosunku do podmiotów, których dotknął kryzys.

Te formy pomocy stanowią pomoc publiczną, mającą na celu zaradzenie skutkom kryzysu wywołanego epidemią COVID-19.