Zmiany wprowadzane wskazanym rozporządzeniem są istotne, w szczególności dla jednostek samorządu terytorialnego. Dla przypomnienia warto wspomnieć, że owo rozporządzenie reguluje kwestie sprawozdawcze m.in. w zakresie tzw. sprawozdania Rb-Z czy sprawozdania Rb-N. Pierwsze z nich to kwartalne sprawozdanie o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji. Wzór sprawozdania stanowi załącznik nr 1 do rozporządzenia. Z kolei, Rb-N – to kwartalne sprawozdanie o stanie należności oraz wybranych aktywów finansowych. Wzór sprawozdania stanowi załącznik nr 3 do rozporządzenia.

I właśnie istotniejsze zmiany zostały wprowadzone nowym rozporządzeniem – w zakresie ww. sprawozdania Rb-Z. Zmiany dotyczą zasadniczo tzw. części C – Uzupełniające dane o niektórych zobowiązaniach jednostki samorządu terytorialnego. Jak podano w uzasadnieniu projektu ww. rozporządzenia: W sprawozdaniu Rb-Z zmianie ulegnie część C ‑ Uzupełniające dane o niektórych zobowiązaniach jednostki samorządu terytorialnego. Nowa, projektowana część C2 sprawozdania Rb-Z dotyczyć będzie zobowiązań zaliczanych do tytułu dłużnego – kredyty i pożyczki zaciąganych przez jednostki samorządu terytorialnego wobec banków, pozostałych krajowych instytucji finansowych, w tym instytucji parabankowych, przedsiębiorstw niefinansowych oraz pozostałych wierzycieli, które zostały wykazane w części A. Należy dodać, że na potrzeby części C2 wprowadzono definicję instytucji parabankowych. Operacje finansowe zaliczane do tytułu dłużnego są podstawowym środkiem finansowania się przez jednostki samorządu terytorialnego. Taka zmiana ma na celu przede wszystkim otrzymywanie danych z zakresu niestandardowych operacji finansowych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego.

Z powyższych regulacji i motywów projektodawcy wnioskować należy, że celem nowych regulacji jest zwiększenie poziomu informacji o angażowaniu się przez jednostki samorządu terytorialnego w różne nietypowe zobowiązania finansowe. Ma to szczególne znaczenie w ogólności dla stanu finansów jednostek samorządu terytorialnego. Dodatkowo, nowe obowiązki informacyjne z pewnością wzmocnią „bezpieczeństwo” finansowe jednostek. Można więc stwierdzić, że nowe rozwiązania są korzystne.

W kontekście nowych regulacji możliwe jest, że w pierwszym okresie ich obowiązywania powstaną różne wątpliwości interpretacyjne w zakresie stosowania ww. regulacji. W razie wystąpienia takich problemów warto zasięgnąć informacji u właściwej miejscowo regionalnej izby obrachunkowej. Izby te, bowiem na podstawie art. 13 pkt 11 RegIzbObrachU obowiązane są do udzielania wyjaśnień na wystąpienia podmiotów wymienionych w art. 1 ust. 2 w sprawach dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych. W kręgu tych podmiotów są zaś m.in. jednostki samorządu terytorialnego. Przy takich uwarunkowaniach prawnych wskazane jest więc korzystanie z tych możliwości, i w razie potrzeby po prostu wystąpienie do właściwej miejscowo regionalnej izby obrachunkowej o zajęcie stanowiska w problematycznym zakresie przedmiotowym.

Warto też dodać, że wspomniane sprawozdania podlegają także weryfikacji przez ww. izby w trakcie różnego typu kontroli gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego. W razie wystąpienia nieprawidłowości izby uprawnione są do wystosowania wystąpienia pokontrolnego wraz z nieprawidłowościami m.in. w zakresie sprawozdawczości. Zatem, chcąc uniknąć ewentualnych problemów z negatywną oceną prawną w zakresie sporządzania sprawozdań objętych nowym rozporządzeniem, warto uzyskać stanowisko powyższego organu nadzoru, co uchroni przed potencjalnymi zastrzeżeniami izby.

Podsumowując, nowe rozporządzenie wprowadza zmodyfikowany zakres przedmiotowy m.in. w zakresie sprawozdania Rb-Z. Wymaga to pogłębionej analizy wskazanych regulacji, ze szczególnym uwzględnieniem wytycznych zawartych w załączniku do tegoż rozporządzenia – tj. w Instrukcji sporządzania sprawozdań.