Uwolnienie środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy, gdy zaległości są odroczone lub rozłożone na raty
W dotychczasowym brzmieniu art. 108b VATU, posiadanie zaległości podatkowych było przyczyną wykluczającą wydanie przez naczelnika urzędu skarbowego zgody na uwolnienie środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy. Nie miało przy tym znaczenia, że realizacja tych zaległości została odroczona lub zostały one rozłożone na raty, czyli do czasu określonego w decyzji nie były wymagalne. Takie rozwiązanie nie pozwalało wykorzystać środków z rachunku VAT.
Nowelizacją art. 108b VATU wprowadzono przepis ust. 5a, który pozwala wydać naczelnikowi urzędu skarbowego postanowienie wyrażające zgodę na uwolnienie środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy, w sytuacji gdy podatnik posiada zaległości podatkowe. Jednak warunkiem wyrażenia takiej zgody będzie, aby posiadane przez podatnika zaległości były objęte decyzją o ich odroczeniu lub rozłożeniu na raty. Możliwość uwolnienia środków z rachunku VAT w takiej sytuacji, jak motywowano w uzasadnieniu do zmian ustawy, pozwoli podatnikom na sfinansowanie bieżących wydatków, a w konsekwencji będzie wsparciem w prowadzeniu działalności.
Takie rozwiązanie ma mieć zastosowanie również do wniosków złożonych i nierozpatrzonych przed wejściem w życie ustawy zmieniającej, tj. przed 1.10.2021 r.
Uwalnianie środków z tzw. rachunku technicznego
Obecnie w przypadku, gdy na dzień rozwiązania umowy o prowadzenie rachunku rozliczeniowego, podatnik posiada na rachunku VAT powiązanym z tym rachunkiem rozliczeniowym, środki pieniężne i nie dokonał przeniesienia tych środków na inny rachunek VAT, jak też nie wystąpił z wnioskiem do naczelnika urzędu skarbowego w celu uzyskania zgody na ich przeksięgowanie – bank dokonuje przeksięgowania tych środków na tzw. rachunek techniczny. Środki te na tym rachunku technicznym oczekują na dyspozycję posiadacza.
W dodanym ust. 10 w art. 108b VATU określono, że podatnik może wystąpić do naczelnika urzędu skarbowego z wnioskiem o wydanie zgody na wypłatę środków należących do niego i zdeponowanych na rachunku technicznym. W tym wniosku podatnik wskaże numer rachunku VAT, z którego nastąpiło przekazanie środków na rachunek techniczny oraz wysokość środków, jaka ma zostać wypłacona. W przypadku braku negatywnych przesłanek, które określa art. 108b ust. 5 VATU (m.in. posiadanie zaległości podatkowych czy też uzasadniona obawa, że zobowiązanie podatkowe nie zostanie wykonane) naczelnik urzędu skarbowego w terminie 60 dni od dnia otrzymania wniosku wyrażałby w formie postanowienia zgodę na wypłatę tych środków.
Takie samo rozwiązanie wprowadzono dla podmiotów, które nie są już podatnikami (podatnicy, którzy zlikwidowali działalność gospodarczą) a środki pieniężne z ich rachunku VAT zostały zdeponowane na rachunku technicznym.
Organem podatkowym, który będzie właściwy dla rozpatrzenia wniosków składanych przez podmioty niebędące podatnikami, w przypadku:
1) osób fizycznych będzie naczelnik urzędu skarbowego właściwy według adresu miejsca zamieszkania;
2) podmiotów niebędących osobami fizycznymi będzie naczelnik urzędu skarbowego właściwy według adresu siedziby;
3) podmiotów nieposiadających siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście.
Procedura dotycząca składanych wniosków jest analogiczna do stosowanej dotychczas procedury uwalniania środków z rachunku VAT.
