Tak stwierdził NSA (wyr. z 9.1.2020 r., II GSK 3666/17, Legalis).
Zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 2 ustawy z 26.5.1982 r. – Prawo o adwokaturze (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1513 ze zm.; dalej: PrAdw), wymogu odbycia aplikacji adwokackiej i złożenia egzaminu adwokackiego nie stosuje się do osób, które przez okres co najmniej 3 lat zajmowały stanowisko Prezesa Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, jej wiceprezesa lub radcy albo wykonywały zawód komornika.
Na listę adwokatów może być wpisany ten, kto jest nieskazitelnego charakteru i swym dotychczasowym zachowaniem daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu adwokata (art. 65 pkt 1 PrAdw).
Natomiast z art. 72 ust. 1 pkt 4 PrAdw wynika, że okręgowa rada adwokacka skreśla adwokata z listy w wypadku objęcia stanowiska w organach wymiaru sprawiedliwości, organach ścigania lub rozpoczęcia wykonywania zawodu notariusza.
Zdaniem NSA, osoba będąca komornikiem może wykonywać zawód adwokata, natomiast: „(…) sytuacja, w której osoba pozostająca na stanowisku komornika wykonywałby zawód adwokata jest nie do zaaprobowania ze względu na dyspozycję art. 72 ust. 1 pkt 4 [PrAdw] i przed jej powstaniem zabezpiecza w sposób dostateczny właśnie ten przepis.” [uzup. Autora].
Zdaniem NSA, ustawodawca na gruncie PrAdw rozwiązał omawianą kwestię w odmienny sposób niż na gruncie ustawy o radcach prawnych, gdzie uregulowano negatywną przesłankę wpisu na listę radców prawnych osób wykonujących zawód m.in. komornika. Rozwiązanie przyjęte w PrAdw umożliwia zatem wpisanie na listę adwokatów osoby wykonującej zawód m.in. komornika sądowego (art. 66 ust. 1 pkt 2 PrAdw), co pozwala uniknąć wystąpienia sytuacji, w której dana osoba pretendująca do wpisu na listę adwokatów, zrezygnowała z wykonywania zawodu komornika, jednak z jakichś względów nie została wpisana na listę adwokatów. Taka regulacja, daje możliwość wyboru wykonywanego zawodu (w tym przypadku adwokata albo komornika) w warunkach korzystniejszych z punktu widzenia zainteresowanej osoby. Nie budzi jednak wątpliwości, że uzyskanego wpisu na listę adwokatów nie można łączyć z dalszym pozostawaniem na stanowisku w organach wymiaru sprawiedliwości.
NSA uznał, że w omawianej sprawie art. 72 ust. 1 pkt 4 PrAdw nie daje jednak podstaw do wywiedzenia z jego treści negatywnej przesłanki wpisu na listę adwokatów.