Niejasne zasady wystawiania faktur do paragonów fiskalnych
Od 2013 r. obowiązują przepisy umożliwiające wystawianie faktur uproszczonych. Przewidują one, że paragon fiskalny został uznany za fakturę uproszczoną pod warunkiem, że jego wartość nie przekraczała 450 zł (100 euro) oraz zawiera numer NIP nabywcy. Z początkiem 2020 r. zaczęły zaś obowiązywać nowe zasady wystawiania faktur do paragonów fiskalnych. Ustawodawca przewidział, że w przypadku sprzedaży ewidencjonowanej przy użyciu kasy rejestrującej, z której sporządzono wydruk w postaci paragonu, fakturę wystawia się wyłącznie w sytuacji, gdy wydruk ten zawiera numer NIP nabywcy. Na tle tych regulacji powstało jednak sporo wątpliwości. Przedsiębiorcy nie byli pewni, czy w przypadku sprzedaży potwierdzonej wydrukiem paragonu uznanego za fakturę uproszczoną, mogą również do takiej sprzedaży wystawić zwykłą fakturę. Również same organy skarbowe różnie interpretowały tę kwestię. Z tego względu MF zajęło oficjalne stanowisko publikując objaśnienia podatkowe.
Do jednej sprzedaży nie można wystawić dwóch faktur
Z opublikowanych przez MF objaśnień jednoznacznie wynika, że przedsiębiorca, który wystawi nabywcy paragon z NIP na kwotę do 450 zł (100 euro), nie może wystawić już do niego „zwykłej” faktury. Ministerstwo zwróciło uwagę, że już w momencie sprzedaży klient powinien podjąć decyzję, czy kupuje jako podatnik, czy jako konsument. W objaśnieniach podkreślono, że obowiązek zgłoszenia zamiaru otrzymania faktury przed finalizacją zakupów, będzie odnosił się jedynie do sprzedaży na rzecz podatników. Konsumenci w dalszym ciągu zachowują prawo do żądania faktury dokumentującej sprzedaż (żądanie takie musi zostać zgłoszone sprzedawcy w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar, wykonano usługę lub otrzymano całość lub część zapłaty.)
Resort wyjaśnił, że w przypadku dokumentowania sprzedaży na kwotę nieprzekraczającą 450 zł (lub 100 euro) paragonem fiskalnym zawierającym numer NIP nabywcy (faktura uproszczona) nie wystawia się z tytułu tej sprzedaży dla nabywcy kolejnej faktury. Jeśli kupujący zwróci się z prośbą o wystawienie faktury w takim przypadku, sprzedawca powinien odmówić kupującemu wystawienia faktury standardowej. Warto zauważyć, że faktura uproszczona musi mieć NIP nabywcy, ale nie musi zawierać takich danych jak imię i nazwisko lub nazwa i adres nabywcy oraz m.in. stawki podatku, o ile są na niej dane pozwalające określić dla poszczególnych stawek kwotę podatku.
Faktura uproszczona powinna być traktowana przez przedsiębiorców jak standardowa faktura. Resort przypomina, że na podstawie faktury uproszczonej podatnicy mogą skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego, jak również zaliczyć wydatek do kosztów uzyskania przychodów.
Ministerstwo Finansów podkreśliło także w objaśnieniach szczególną sytuację, w której nabywcą towarów lub usług są obce przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne lub przedstawicielstwa organizacji międzynarodowych mających siedzibę na terytorium kraju. Na potrzeby zwrotu podatku VAT są oni traktowani, jako konsumenci i nie powinni podawać numeru NIP sprzedawcom. Ministerstwo zwraca uwagę, że jest to przypadek szczególny. W sytuacji, gdy podmiot poda taki numer NIP celem rejestracji sprzedaży na kasie fiskalnej na kwotę nie przekraczającą 450 zł – sprzedawca nie powinien wystawiać faktury standardowej.
Wyjaśnienia dotyczące wystawiania zbiorczych faktur
Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że obecnie nie ma możliwości wystawienia faktur zbiorczych do paragonów fiskalnych stanowiących faktury uproszczone. Jak podkreślił resort, faktura zbiorcza nie może dokumentować sprzedaży już zafakturowanej. Należy pamiętać, że na gruncie obowiązujących przepisów, wystawienie faktury zbiorczej do faktur uproszczonych skutkuje powstaniem u sprzedawcy konieczności zapłaty podwójnego VAT. Sprzedawca wystawi bowiem dwie faktury dokumentujące tę samą transakcję – fakturę uproszczoną i później fakturę zbiorczą obejmującą sprzedaż udokumentowaną fakturą uproszczoną. Przepisy ustawy o VAT dopuszczają jedynie wystawianie faktur zbiorczych do paragonów fiskalnych dokumentujących sprzedaż powyżej kwoty 450 zł brutto (100 euro), posiadających numer NIP nabywcy. W ocenie resortu paragony fiskalne powyżej tej kwoty nie stanowią bowiem faktury.
Resort wyjaśnia, jakie dane powinny być na paragonie i jak skorygować błędny NIP
W opublikowanych objaśnieniach resort przypomniał podatnikom, że paragon fiskalny będący fakturą uproszczoną musi zawierać podstawowe dane wymagane ustawą o VAT, w tym m.in. „kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę”. Numer paragonu fiskalnego jest kolejnym elementem paragonu umieszczonym po łącznej wartości sprzedaży brutto, przed numerem kasy i oznaczeniem kasjera.
W przypadku wydruków z kas fiskalnych, to numer paragonu jest numerem, który w sposób jednoznaczny identyfikuje paragon z NIP do kwoty 450 zł jako fakturę uproszczoną.
W objaśnieniach odniesiono się także do problemu korygowania pomyłek w zakresie wprowadzonego numer NIP. Resort potwierdził, że w zależności od charakteru pomyłki przedsiębiorcy będą mogli w takiej sytuacji wystawić notę korygującą. Wystawienie noty będzie dopuszczalne w przypadku wystawionej do paragonu faktury, a także do paragonu fiskalnego będącego fakturą uproszczoną. Z przygotowanych objaśnień wynika, że z niezamierzonym błędem w numerze NIP nabywcy będziemy mieli do czynienia w sytuacji popełnienia oczywistej pomyłki. Dotyczyć to będzie sytuacji, gdy na paragonie zabraknie jednej cyfry, nastąpi przestawienie cyfr, bądź pomyłka w jednej cyfrze. Jak wyjaśnia MF, faktura do paragonu fiskalnego na kwotę powyżej 450 zł zawierającego numer NIP z błędem powinna być wystawiona z takim samym błędnym numerem NIP i następnie do tej faktury może być wystawiona przez nabywcę nota korygującą z prawidłowym numerem NIP lub przez podatnika faktura korygująca z prawidłowym numerem NIP. W przypadku paragonu fiskalnego do kwoty 450 zł zawierającego numer NIP nabywcy z błędem, może być wystawiona przez nabywcę nota korygująca z prawidłowym numerem NIP lub przez podatnika faktura korygująca z prawidłowym numerem NIP.
Nie ma możliwości dokonywania korekty w sytuacji, gdy na paragonie fiskalnym nie umieszczono numeru NIP nabywcy. Jak wyjaśnia resort, paragon bez numeru NIP nabywcy nie może być uznany za fakturę uproszczoną, a tym samym nie będą miały zastosowania przepisy dotyczące korekt faktur uproszczonych. Do paragonów fiskalnych uznanych za faktury uproszczone będą miały zastosowanie przepisy dotyczące korekt faktur. Faktury korygujące do takich paragonów powinny być ujmowane w odpowiedniej ewidencji prowadzonej poza kasami rejestrującymi.
Nowy JPK_VAT a faktury uproszczone
Paragony fiskalne będące fakturami uproszczonymi do 31.12.2020 r. nie będą musiały być wykazywane w nowym JPK_VAT odrębnie. Z objaśnień wynika, że takie rozwiązanie będzie dla podatników dopuszczalne pod pewnym warunkiem. Przedsiębiorcy, którzy nie chcą wykazywać tych danych, muszą w okresie do końca br. ujmować wartość sprzedaży bez podatku (netto) oraz wysokość podatku należnego wynikającą ze zbiorczych informacji z ewidencji sprzedaży w ewidencji prowadzonej zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 8 SzczegZakrDanDeklR.
Od 1.1.2021 r. wszyscy podatnicy wykazują odrębnie w nowym JPK_VAT (deklaracja + ewidencja) paragony fiskalne uznane za faktury uproszczone.