Cel nowej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę
Projekt nowej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu ukazał się w sierpniu 2024 r. Ma on na celu, przede wszystkim, wdrożenie do polskiego porządku prawnego regulacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2041 z 19.10.2022 r. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej. Dodatkowo wprowadzane są jednak również inne zmiany, które, jak wynika z uzasadnienia do tego projektu, zapewnią „wprowadzenie bardziej sprawiedliwego i przejrzystego kształtu minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej”.
Aktualne przepisy przeniesione do projektowanej ustawy
Projekt po części powtarza przepisy obecnie obowiązującej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. W zakresie istotnym dla pracodawców projekt nowej ustawy przewiduje, tak samo jak obecna ustawa, dwa terminy zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, jeżeli prognozowany na rok następny wskaźnik cen wynosi co najmniej 105%, to od 1 stycznia i od 1 lipca danego roku. Jeżeli jednak wskaźnik ten wynosi mniej niż 105%, to nadal będzie jeden termin zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia, tj. od 1 stycznia. Nadal ustalane będzie zarówno minimalne wynagrodzenie za pracę w ujęciu miesięcznym dla stosunku pracy oraz minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych.
Nowe regulacje planowane w projektowanej ustawie
Nowością jest to, że zgodnie z projektem określona w nowej ustawie gwarancja minimalnego wynagrodzenia za pracę wyznaczać będzie dolną granicę wynagrodzenia przysługującego pracownikowi zatrudnionemu w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy, niezależnie od posiadanych kwalifikacji, składników wynagrodzenia oraz szczególnych właściwości i warunków pracy. Projekt przewiduje, że wysokość wynagrodzenia zasadniczego pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie będzie mogła być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jak wynika z uzasadnienia do projektu celem wprowadzenia tej zmiany jest zapewnienie bardziej sprawiedliwego i przejrzystego kształtu minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz przywrócenie motywacyjnego charakteru poszczególnym składnikom wynagrodzenia (np. dodatkowi funkcyjnemu, premii, nagrodzie, dodatkowi specjalnemu i innym dodatkom), które obecnie często stanowią uzupełnienie do poziomu minimalnego wynagrodzenia za pracę. W uzasadnieniu do projektu zauważa się, że w takich przypadkach dodatki te przestały pełnić rolę gratyfikacji i uznania pracownika za posiadane przez niego np. doświadczenie zawodowe, sprawowanie dodatkowych funkcji czy też uzyskane wyniki w pracy. Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy, wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę będzie natomiast ustalana w kwocie proporcjonalnej do liczby godzin pracy przypadającej do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu, biorąc za podstawę wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie tej ustawy.
Kary za nieprzestrzeganie przepisów
Projekt przewiduje także wprowadzenie do Kodeksu karnego przepisu, zgodnie z którym niewypłacanie wynagrodzenia za pracę przez okres co najmniej 3 miesięcy podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Ponadto z KP wynikać ma, że wypłacanie wynagrodzenia w wysokości niższej od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie odrębnych przepisów będzie podlegało karze grzywny od 1500 zł do 45000 zł. Dodatkowo projekt wprowadza automatyzm w naliczaniu odsetek za czas opóźnienia w wypłacie wynagrodzenia za pracę (bez konieczności wnioskowania przez pracownika).
Etap prac nad projektem
Termin wejścia w życie tej ustawy został określony na 15.11.2024 r., jednak projekt nadal nie został jeszcze przyjęty przez Radę Ministrów.
