W Dz.U. z 2019 r. pod poz. 708 opublikowano ustawę z 4.4.2019 r. o zasadach ustalenia kolejności obsadzania mandatów posłów do Parlamentu Europejskiego wybieranych w Rzeczypospolitej Polskiej na kadencję 2019-2024.

1. Zadania Państwowej Komisji Wyborczej

Z art. 2 ustawy wynika, że:

1) PKW po ustaleniu wyników wyborów do PE w sposób określony w art. 354-359 ustawy z 5.1.2011 r. – Kodeks wyborczy (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 684; dalej: KodeksWyb), ustala, któremu komitetowi wyborczemu, spośród komitetów wyborczych, które uzyskały mandaty, przypada 52. iloraz, o którym mowa w art. 356 § 1 KodeksWyb (jeżeli kilka komitetów wyborczych uzyskało ilorazy równe ostatniej liczbie z liczb uszeregowanych w podany sposób, a komitetów tych jest więcej niż mandatów do rozdzielenia, pierwszeństwo mają komitety wyborcze w kolejności ogólnej liczby oddanych głosów na listy kandydatów tych komitetów; gdyby na listy kandydatów dwu lub więcej komitetów wyborczych oddano równą liczbę głosów, o pierwszeństwie rozstrzyga liczba okręgów wyborczych, w których na listy danego komitetu oddano większą liczbę głosów);

2) po ustaleniu, któremu komitetowi wyborczemu przypada 52. iloraz, PKW ustala, który spośród posłów do PE wybranych z list tego komitetu wyborczego uzyskał najmniejszą liczbę głosów (jeżeli dwóch lub więcej kandydatów otrzymało równą liczbę głosów uprawniającą do uzyskania mandatu z danej listy, o pierwszeństwie rozstrzyga większa liczba obwodów głosowania, w których jeden z kandydatów uzyskał więcej głosów, a jeżeli liczba tych obwodów byłaby równa, o pierwszeństwie rozstrzyga losowanie przeprowadzone przez przewodniczącego okręgowej komisji wyborczej w obecności członków komisji oraz pełnomocników wyborczych; nieobecność pełnomocnika wyborczego nie wstrzymuje losowania przebieg losowania uwzględnia się w protokole wyników wyborów; tryb przeprowadzania losowania określi PKW); poseł ten jest posłem do Parlamentu Europejskiego.

PKW ogłasza w Dz.U., w formie obwieszczenia, oraz podaje do publicznej wiadomości informację, który spośród posłów do PE nie obejmie mandatu na początku kadencji w przypadku, o którym mowa w art. 1 ustawy (patrz lead). Tę samą informacje podaje też Marszałek Sejmu RP w swoim zawiadomieniu Przewodniczącego PE o wyborze posłów. W obwieszczeniu zamieszcza się informacje, o których mowa w art. 2 ustawy.

2. Zakres wyłączenia stosowania przepisów

Do czasu objęcia przez posła do PE, o którym mowa w art. 1 ustawy, mandatu posła do PE, nie mają do niego zastosowania przepisy o zakazie łączenia z funkcją posła do PE stanowisk i funkcji ustalonych zgodnie z art. 7 ust. 3 Aktu dotyczącego wyboru członków PE w powszechnych wyborach bezpośrednich, załączonego do decyzji Rady 76/787/EWWiS, EWG, Euratom z 20.9.1976 r. Do takiego posła, do czasu objęcia przez niego mandatu, nie stosuje się też przepisów:

1) art. 247 § 1 pkt 7 i art. 279 § 1 pkt 7 KodeksWyb (dotyczących wygaśnięcia mandatu posła oraz senatora w przypadku wyboru w toku kadencji na posła do PE);

2) art. 383 § 1 pkt 6 i art. 492 § 1 pkt 5a KodeksWyb (chodzi o wygaśnięcie mandatu: radnego w przypadku wyboru na wójta, posła na Sejm, senatora albo posła do PE, a także wójta w przypadku wyboru na posła na Sejm, senatora albo posła do PE) – w zakresie wyboru na posła do PE.

Do czasu objęcia przez posła do PE, o którym mowa w art. 1 ustawy, mandatu posła do PE, nie wykonuje on praw i obowiązków wynikających ze sprawowania tego mandatu.

3. Wygaśnięcie lub utrata mandatu

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, w przypadku wygaśnięcia lub utraty mandatu:

1) posła do PE, o którym mowa w art. 1 ustawy – poseł do PE, który uzyskał mandat w trybie art. 368 KodeksWyb (chodzi o wybór kolejnego kandydata z tej samej listy kandydatów, który w wyborach otrzymał kolejno największą liczbę głosów), nie obejmuje mandatu do czasu objęcia 52 mandatów przez posłów do PE wybieranych w RP;

2) posła do PE z tej samej listy kandydatów, z której kandydował poseł do PE, o którym mowa w art. 1 ustawy (lub z innej listy kandydatów tego samego komitetu wyborczego, z której kandydował ten poseł) – mandat posła do PE obejmuje ten poseł do PE, a poseł do PE, który uzyskał mandat w trybie art. 368 KodeksWyb, nie obejmuje mandatu do czasu objęcia 52 mandatów przez posłów do PE wybieranych w RP.

Przepisy art. 8 ust. 1 ustawy stosuje się odpowiednio w przypadku wygaśnięcia lub utraty mandatu posła do PE, który uzyskał mandat w trybie określonym w tych przepisach.